Mülk sahibiyle kiraci anlasamayinca mahkemelik oldular. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin kapisini çalan mülk sahibi, kira bedelinin yeniden tespitini istedi. Taraflari dinleyen mahkeme, davanin kismen kabulüne hükmetti. Davali kiraci karari temyiz etti. Yargitay karari bozdu. Yeniden dava dosyasi Sulh Hukuk Mahkemesi’nin önüne geldi. Mahkeme, ilk kararinda direndi. Davali kiraci bu kez karari temyiz edince devreye Yargitay Hukuk Genel Kurulu girdi. Kira bedelinin tespiti davalarinda hükmün bir kira yilina ait kira parasinin ne olacaginin belirlenmesine iliskin olduguna dikkat çekilen kararda, bu belirlemenin açik, net ve tam olmasi gerektigi hatirlatildi. Kira bedelinin tespiti davalarinin en çarpici özelliginin kamu düzeni ile ilgili oldugu, bununla ilgili yöntemleri taraflarin belirleyemeyeceginin yargisal uygulamada kabul edildigi dile getirildi.
Emsal nitelikteki kararda su ifadelere yer verildi:
"Hâkim, bu davalarda kanun, içtihadi birlestirme kararlari ve Yargitay içtihatlari ile belli edilen yöntemlere uygun olarak kira bedelinin tespiti yoluna gitmek zorundadir. Somut olaya gelince, davaci ile davali arasinda 5 yillik sözlesme imzalanmistir. Kira sözlesmesinin 3. maddesine göre kira bedelinin ilk yil için 4 bin 500 TL olarak belirlendigi, sonraki yillarda kira bedelinin (ÜFE+TEFE)/2 oraninda artirildigi, sözlesmenin 3. maddesinin son fikrasinda taraflarin ilk üç yilin sonunda kira bedelinde yapilacak olan artisa iliskin mutabakata varamazlar ise kira bedeli artisinin bilirkisi marifeti ile tespit ettirileceginin düzenlendigi anlasilmaktadir. Ancak davalinin kira bedeli konusunda ortak mutabakata varilmaksizin 3. yil için 5 bin 693 TL ödeme yaptigini ileri sürerek tasinmazin kira bedelinin aylik 8 bin TL olarak tespitine karar verilmesini talep etmistir. Islah dilekçesi ile de davayi brüt 8 bin TL kira bedeli üzerinden açtiklarini belirterek, kira bedelinin brüt 9 bin 200 TL olarak tespitine karar verilmesini istemistir. Daha önce de belirtildigi gibi kira bedelinin tespiti davalari kendine özgü bir dava olup, insai davalar sonunda verilen kararlara yakin bir niteliktedir. Bu davalarda sadece ilgili kira döneminde geçerli olacak kira bedelinin tespiti istenir ve kira bedelinin tespiti davasinin sinirli bir konusu vardir. Dava sonucunda hâkim, ileriye yönelik olarak bir yillik süre zarfinda uygulanacak olan kira bedelini belirler ve kira sözlesmesinde yer alan kira bedeli, hâkim karari ile degistirilmis olur. Davanin bu niteligi geregince kira bedelinin tespitine iliskin talep bölünemez ve kira bedeli davaci tarafindan bir seferde açik ve net olarak istenilmesi gerekir. Diger bir anlatimla kira bedelinin tespiti davalarinda fazlaya iliskin haklar sakli tutulamaz ve sakli tutulan bu hakla ilgili olarak islah talebinde bulunulamaz. Öte yandan kira bedelinin tespitine iliskin talep dava dilekçesinde belirtilen döneme iliskin oldugundan, islahla bedelin artirilmasi durumunda ise daha sonraki bir dönemi kapsayacak sekilde talepte bulunulmus olur ve bu da kira bedelinin tespiti davalarinin niteligine aykiridir. Hâl böyle olunca Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararina uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykiridir. Direnme kararinin bozulmasina oy birligi ile hükmedilmistir."
Yargitay'dan Emsal Kira Artis Karari
Ev sahiplerinin hayat pahaliligini gerekçe göstererek kiracilardan afaki rakamlar istemesine yönelik tartismalar sürerken, Yargitay Hukuk Genel Kurulu’ndan önemli bir karar çikti. Yüksek Mahkeme, kira bedelinin tespiti davalarinda fazlaya iliskin haklarin sakli tutulamayacagina ve sakli tutulan bu hakla ilgili olarak islah talebinde bulunulamayacagina hükmetti.
