YAŞ kervanı yolda düzülecek (Yaş toplantısı)

Yaş toplantısı bugün. YAŞ bu yıl istifaların gölgesinde toplanacak.Yüksek Askeri Şura (YAŞ)'ta bugün neler olacak? İşte tüm detaylarıyla Yüksek Askeri Şura...Cuma günkü 'istifa fırtınası' çabuk dindi ama kritik YAŞ toplantısı bugün. Şûranın başında boş olan bazı koltuklar, toplantıda dolacak.

YAŞ'ta 3. gün: Erdoğan zirveden ayrıldı

Başbakan Erdoğan, 3. gününe giren Yüksek Askeri Şura toplantısından ayrıldı..3. gününe giren Yüksek Askeri Şura toplantılarında henüz net bir sonuç alınmış değil. Başbakan Erdoğan kısa bir süre önce Genelkurmay karargahından ayrılarak Başbakanlık'a geçti.

Yüksek Askeri Şura, Genelkurmay Başkanı ile kuvvet komutanlarının erken emekliliği yüzünden ilk kez boş koltuklarla toplanacak. Şura’nın boş koltukları toplantılar bitinceye kadar doldurulacak. Bugün Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmay Başkanvekili Orgeneral Necdet Özel’in Genelkurmay Başkanlığı’na, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkloğlu’nun da Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na getirilmesi bekleniyor. Başbakan Tayyip Erdoğan’ın başkanlık edeceği YAŞ toplantılarında kuvvet komutanları da belirlenecek. Ankara kulislerinde kendilerinden kıdemsiz isimlerin önlerine geçmesine tepki gösterecek bazı orgenerallerin de YAŞ sırasında istifa edebileceği konuşuluyor.
Üç günde terfi

Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Necdet Özel, 4 orgeneralin istifasının ardından 29 Temmuz gecesi Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanmış, hem de Genelkurmay Başkanvekili yapılmıştı. Dün akşam saatlerinde hükümet ile Orgeneral Özel arasındaki görüşmelerde, Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkloğlu’nun getirilmesinin kararlaştırıldığı bildirildi. Kara kuvvetleri komutanının belirlenmesiyle de Orgeneral Özel’in asaleten Genelkurmay Başkanı olmasının önü açıldı.

Kıdem istifaları olabilir

Hükümet kaynaklarına göre, Genelkurmay Başkanı’nın belirlenmesi nedeniyle YAŞ Toplantısı sorunsuz başlayacak. Ancak, bazı Kuvvet Komutanlıkları ve Jandarma Genel Komutanı belirlenirken sorun çıkabilir. Kıdemli bazı generaller, kıdemsiz orgenerallerin kendi önlerine geçirilmesine tepki gösterip istifa edebilir. Örneğin Genelkurmay 2. Başkanı Arslan Güner 3 yıldır Orgeneral rütbesinde ve Kara Kuvvetleri Komutanlığına iki yıldır orgeneral rütbesinde olan 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkoğlu’nun getirilmesine tepki gösterebilir. Benzer bir sorun, Jandarma Genel Komutanı belirlenirken de yaşanabilir. Bu komutanlığa getirilebilecek adaylardan Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Bekir Kalyoncu, 2. Ordu Komutanı Servet Yörük’ten daha kıdemli. Ancak hükümet Orgeneral Servet Yörük’e daha sıcak bakıyor.

Deniz sorunsuz, havada dengeler değişebilir

YAŞ toplantısında kuvvet komutanları belirlenirken en rahat çözülecek konu Deniz Kuvvetleri Komutanı’nın belirlenmesi olacak. Çünkü Oramiral Eşref Uğur Yiğit’in emekliye ayrılmasıyla boşalan komutanlığa Donanma Komutanı Murat Bilgel getirilecek. Hava Kuvvetleri Komutanlığında ise sıkıntı sürüyor. Terfi edebilecek ve Kuvvet Komutanlığına getirilebilecek tek isim Korgeneral Mehmet Erten iken, kendisinin lojistik kökenli olması nedeniyle bu göreve getirilmeyeceği konuşuluyor. Bu durumda da Hava Kuvvetleri Kurmay Başkanı Korgeneral Abidin Ünal bir yıl önce terfi ettirilerek Kuvvet komutanı olabilir. Bunun mevzuat açısından sıkıntı yaratması halinde Korgeneral Ünal’ın vekaleten de Kuvvet Komutanı yapılabileceği bildirildi. Bu durumda yakın gelecekte Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın komuta kademesine gelecek isimler de baştan aşağı değişmiş olacak.

Tutuklu subaylarda 7-4 asker üstünlüğü

Bu yılki YAŞ toplantısının başka bir tartışma konusu da 2010 yılında olduğu gibi tutuklu komutanların durumu olacak. 250 personeli tutuklu olan TSK’da bu tutuklulardan 14 general/amiral ile 58 albayın dosyalarının bu yıl YAŞ gündemine gelmesi gerekiyordu. Ancak Personel Kanunu’nun 65. maddesi gereği, bu dosyalar YAŞ’a getirilemiyor. Hükümetin bu subayların emekli edilmesini istemesi halinde YAŞ’taki oylamada sıkıntı olabileceği, Genelkurmay Başkanlığına getirilen Orgeneral Özel hükümet yanında tutum alsa bile diğer asker üyelerin oylarıyla bu talebin reddedilebileceği yorumları yapılıyor. Yasa gereği 17 üyesi olan YAŞ, bu yıl 6 eksikle 11 kişiyle toplanacak ve YAŞ’ta kararlar oy çokluğu ile alınıyor. Özel’in iki oy hakkı olması, Başbakan ile Milli Savunma Bakanı’nın YAŞ üyesi olması nedeniyle hükümet kanadının 4 oyda kalacağı, buna karşın asker kanadın 7 oyla kararlarda belirleyici olacağı belirtildi.

"Ordu Erdoğan’a teslim oldu"

Kuvvet komutanlarının toplu istifasını değerlendiren Alman haftalık haber dergisi, ’Der Spiegel’, “Türk Ordusu Erdoğan’a teslim oldu” başlığı attığı haberinde Başbakan Erdoğan’ın bu gelişmelerin ardından ’konumunu daha da güçlendirdiği’ yorumunu yaptı. Jürgen Gottschlich imzalı haber-analizde, Erdoğan’ın gelişmeleri soğukkanlı karşıladığı ve “Ne yaptıklarını biliyor olmalılar” dediği aktarılırken Genelkurmay Başkanı Işık Koşaner’in, Erdoğan’ın, komutanların ortak olarak aldıkları istifa tehdidi kararından etkilenmesini umut ettikleri belirtildi. Analizde, tüm bu gelişmelerin, Türkiye’de bir dönemin sona erdiğini gösterdiği vurgulandı ve “Erdoğan’ın, ordunun omurgasını kırdı” denildi.

İnternette ‘eskidi’ bile

Genelkurmay Başkanlığı görevinden cuma günü emekliliğini isteyen Orgeneral Işık Koşaner’in fotoğrafının olduğu bölüm Genelkurmay Başkanlığı’nın internet sitesinden çıkarıldı ve eski Genelkurmay başkanlarının fotoğraf ve özgeçmişine yer verilen bölüme konuldu. Deniz Kuvvetleri Komutanlığının internet sitesinin ana sayfasında ise daha önce Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Eşref Uğur Yiğit’in fotoğrafının ve mesajlarının bulunduğu bölümde ise Atatürk ile deniz üzerine yapılmış ay yıldız fotoğrafı yer almaya başladı. Sitede “komutan” yazan bölümde ise Oramiral Yiğit’in fotoğrafı ve mesajları yer alıyor. Orgeneral Necdet Özel’in Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na atanmasının ardından ise Jandarma Genel Komutanlığı’nın internet sitesinin ana sayfasındaki fotoğrafı kaldırıldı.
KKK'ya ve Jandarma'ya kimler atandı?

Kuvvet komutanlarının emekliliğini istemesinin hemen ardından YAŞ 16 yerine 11 üye ile toplandı.Önceki yılların aksine Başbakan Erdoğan, masada tek başına oturdu. Kuvvet komutanlarının belirlenmesi konusundaki temasların ardından Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na Org. Kıvrıkoğlu, Jandarma'ya ise Org. Yörük'ün getirildiği öğrenildi.

EN ÖZEL YAŞ

YAŞ toplantısında masa düzenine istifa ayarı yapıldı. Daha önce Başbakan ve Genelkurmay Başkanı yan yana otururken dün masanın başında sadeceBaşbakan Erdoğanvardı. Orgeneral Özel'in 'şık olmayacağı' gerekçesiyle genelkurmay başkanının oturduğu yere oturmadığı öğrenildi.

Başbakan Tayyip Erdoğan'ın başkanlığında toplanan Yüksek Askeri Şura (YAŞ), ilklere sahne oldu. YAŞ'ın Ağustos ayı olağan toplantısı, Çakmak Salonu'nda saat 09.45'da başladı. Toplantıya, Başbakan Erdoğan başkanlık etti. Başbakan Erdoğan, toplantıdaBakanlar Kurulutoplantı düzeninde olduğu gibi masanın başında tek oturdu. Daha önceki Şura toplantılarında Başbakan ile Genelkurmay Başkanı yan yana oturuyordu. Orgeneral Işık Koşaner'in emekliliğini istemesinin ardından Genelkurmay Başkanlığı'na vekaleten atanan Orgeneral Özel toplantı masasında Başbakan'ın sağındaki ilk sıranın başında oturdu.

Oturma düzenindeki değişikliğin nedeni, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin en tepesinde bulunan kişinin bu göreve vekalet etmesi olarak gösterildi. Şura toplantısına Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmay Başkanvekili olarak gelen, genelkurmay başkanının bindiği 4 numaralı kırmızı plakalı makam aracı yerine 33 numaralı kırmızı plakalı kuvvet komutanının bindiği makam aracına binen Orgeneral Özel'in 'şık olmayacağı' gerekçesiyle genelkurmay başkanının oturduğu yere oturmadığı öğrenildi.

YILMAZ'IN DA YERİ DEĞİŞMİŞ OLDU

Necdet Özel'in, Başbakan Erdoğan'ın yanında oturmak yerine masanın sol tarafında yer bulmasıyla birlikte Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz'ın oturduğu yer de değişmiş oldu. Bakan İsmet Yılmaz'ın yeri sol baş yerine sağ baş oldu. Daha önceki toplantılarda bakandan sonra kuvvet komutanları protokol sırasına göre karşılıklı olarak otururken, dünkü toplantıda o koltukların yerleri dolduruldu. Komuta kademesindeki 4 komutanın da olmamasına rağmen onların oturması gereken koltukların boş bırakılmasının güzel bir görüntü vermeyeceği düşünülerek koltuklar dolduruldu.

DOKUZ OR İLE TOPLANDI

Görev süresinin bitimine 2 yıl olmasına rağmen emekliliğini isteyen Genelkurmay Başkanı Orgeneral Işık Koşaner ve kendisiyle aynı tavrı gösteren Kara Kuvvetleri Komutanı Org. Erdal Ceylanoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Org. Hasan Aksay veDeniz KuvvetleriKomutanı Ora. Eşref Uğur Yiğit, YAŞ'a katılmadı. Tutuklu olan Harp Akademileri Komutanı Org. Bilgin Balanlı da toplantıda yok. Böylece YAŞ, tarihinde ilk kez 14 yerine 9 orgeneral ve oramiralle toplanmış oldu. Toplantıda, Genelkurmay 2. Başkanı Org. Aslan Güner, 1. Ordu Komutanı Org. Hayri Kıvrıkoğlu, 2. Ordu Komutanı Org. Servet Yörük, 3. Ordu Komutanı Org. Yalçın Ataman, Kara Kuvvetleri EDOK (Eğitim ve Doktrin) Komutanı Org. Saldıray Berk, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Org. Bekir Kalyoncu ve Donanma Komutanı Oramiral Emin Murat Bilgel toplantıda hazır bulundu. İnternet andıcı davasından hakkında yakalama kararı çıkarılan Ege Ordu Komutanı Nusret Taşdeler de toplantıya katıldı.

BİR SAATLİK BÖLÜMÜNE KATILDI

YAŞ üyeleri, Başbakan Erdoğan'ın başkanlığında Anıtkabir'i ziyaret etti. Şura üyeleri, Genelkurmay Başkanlığı Karargahı'nda yürütülen çalışmaların ardından planlanandan yaklaşık bir saat önce Anıtkabir'e geçti. Başbakan Erdoğan başkanlığındaki heyet, kırmızı ve beyaz karanfillerden hazırlanmış ve üzerinde "YAŞ üyeleri' yazan çelenkle Aslanlı Yol'dan yürüdü. Erdoğan'ın Atatürk'ün mozolesine çelenk koymasının ardından saygı duruşunda bulunuldu. Üyeler daha sonra Misak-ı Milli Kulesi'ne geçti. Erdoğan, Anıtkabir Özel Defteri'ni imzaladı.

EN KIDEMLİSİ BAŞBAKAN

YAŞ toplantısına katılan 2 sivil, 9 asker üyenin en kıdemlisi ise Başbakan Tayyip Erdoğan oldu. Erdoğan 2003 yılı Ağustos ayından bu yana toplam 8 yıldır katılıyor. Milli Savunma Bakanı yeni göreve geldiği için ilk şurası oldu. 9 orgeneral arasında ise en kıdemli orgeneral ise 2007 yılında orgeneral oldu. Dolayısıyla YAŞ'ın en kıdemli orgenerali de 4 yıldır şura üyesi.

Ancak toplantıya öğlen saatlerinde verilen aranın ardından Başbakan Erdoğan'ın Org. Özel ile görüşmesi ve Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz'ın iseAK PartiKırıkkale Milletvekili Oğuz Kağan Köksal'ın annesinin cenaze törenine katılmak üzere ayrılınca öğleden sonra YAŞ toplanamadı ve ilk gün çalışmaları sona erdi. Ramazan nedeniyle resmi YAŞ yemeği de verilmedi.

KIVRIKOĞLU KARA KUVVETLERİ'NE

Kuvvet komutanlarının belirlenmesi konusunda yapılan temasların ardından Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na 1. Ordu Komutanı Org. Hayri Kıvrıkoğlu'nun getirilmesi kesinleşti. Jandarma Genel Komutanlığı'na da 2. Ordu Komutanı Org. Servet Yörük getiriliyor. Deniz Kuvvetleri Komutanı olarak Donanma Komutanı Oramiral Murat Bilgel isminde hem sivil hem de asker kanadı birleşmiş durumda. Hava Kuvvetleri Komutanlığı ise henüz netleşmedi. Genelkurmay 2. Başkanı Org. Güner'in kuvvet komutanlığı yerine ordu komutanlığına verilmesi bekleniyor. Son dönemde Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı ve Genelkurmay 2. Başkanı olarak görev yapan Org. Güner'in Karargah'ta kalarak 2. başkanlık görevini sürdürme ihtimali de yüksek görünüyor.

Oturma düzenine eksiklik rötuşu

2010 yılı kış şurası ile 2011 yılı yaz şurasında eksik olan komutanlar nedeniyle oturma düzeninde değişiklikler oldu. Buna göre 2010 yılında yapılan toplantıda Başbakan Tayyip Erdoğan'ın sağında Genelkurmay Başkanı Işık Koşaner yer alırken, masanın solunda; Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül, Deniz Kuvvetleri Komutanı Eşref Uğur Yiğit, Jandarma Genel Komutanı Necdet Özel, 1. Ordu Komutanı Hayri Kıvrıkoğlu, Ege Ordu Komutanı Orgeneral Hüseyin Nusret Taşdeler, Harp Akademileri Komutanı Orgeneral Bilgin Balanlı ile 3. Ordu Komutanı Orgeneral Yalçın Ataman yer almıştı. Masanın sağında ise; Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Erdal Ceylanoğlu, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Aksay, Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanı Orgeneral Saldıray Berk, Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Orgeneral Bekir Kalyoncu, Donanma Komutanı Oramiral Emin Murat Bilgel, 2'nci Ordu Komutanı Orgeneral Servet Yörük ile Genelkurmay 2. Başkanı Aslan Güner yer aldı.

BAŞBAKAN ERDOĞAN TEK

Dün toplanan 2011 yaz şurasında ise Erdoğan, masanın orta bölümünde oturdu. Solunda Kara Kuvvetleri Komutanı ve Genelkurmay Başkanvekili Necdet Özel, Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanı Orgeneral Saldıray Berk, Kara Kuvvetleri Kurmay Başkanı Orgeneral Bekir Kalyoncu, Donanma Komutanı Oramiral Emin Murat Bilgel, 3. Ordu Komutanı Orgeneral Yalçın Ataman otururken, sağ tarafında ise Milli Savunma Bakanı İsmet Yılmaz, 1. Ordu Komutanı Orgeneral Hayri Kıvrıkoğlu, Ege Ordu Komutanı Nusret Taşdeler, 2. Ordu Komutanı Orgeneral Servet Yörük ve Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Aslan Güner oturdu.

Başbakanlık'ta görüşme trafiği

Şuranın sabah bölümünde 2 saat planlanan çalışma 1 saat yapıldıktan sonra Başbakan Erdoğan, öğleden sonraki bölüme katılmadı. Erdoğan, şura toplantısı yerine Genelkurmay Başkanvekili Orgeneral Necdet Özel'i başbakanlık konutuna davet etti. Şura toplantısı yerine başbaşa görüşme yapılması krizle ilgili bir sinyal olarak nitelenirken, Başbakanlık kaynakları başbaşa görüşmenin bir gün önceden planlandığını, ani ve sürpriz bir karar olmadığını belirttiler. Başbakanlık resmi konutunda 1 saat 45 dakika süren görüşmede, Erdoğan ve Özel'in 4 kuvvet komutanının belirlenmesi ve Hasdal'da tutuklu bulunan ve terfi dönemi gelen 14 general ile 58 albayın durumlarının ele alındığı öğrenildi. Bu toplantının ardından Başbakan Erdoğan, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile görüştü. Suriye'deki olayların ele alındığı görüşmenin ardından Erdoğan, İçişleri Bakanı İdris Naim Şahin ve Adalet Bakanı Sadullah Ergin ile de temaslarda bulundu.