Yemen Hükümetinden BAE'ye Karşı Sesler Yükseliyor

MURAD EL-UREYFİ - Yemen'de Husilere karşı savaşan Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun ikinci gücü konumundaki Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) izlediği politikalar Yemen hükümeti içinde huzursuzluk yaratırken, hükümetin üst düzey yetkililerinden BAE karşıtı sesler yükselmeye başladı.

Husilere karşı koalisyon ortağı olan BAE'nin kendisine bağlı silahlı güçler kurarak Yemen'in güneyinde nüfuzunu artırmaya çalışması iki ülke arasındaki iplerin gerilmesine yol açtı.

Geçici başkent Aden'de ayrılıkçı Güney Hareketi'nin kurduğu Güney Geçiş Konseyi'nin BAE tarafından desteklendiği yönündeki izlenimler de Yemen hükümetinden BAE karşıtı açıklamaları beraberinde getirdi.

Yemen Ulaştırma Bakanı Salih el-Cebvani, geçen hafta yaptığı açıklamada, Yemen hükümetinin ya BAE ile ilişkileri düzeltmesi ya da ittifaka artık son vermesi gerektiğini belirtti.

Hükümet içinden gelen bu tepkinin ardından El-Mahvit İli Valisi Salih Semii de BAE'nin Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyondan çıkarılması gerektiğini söyledi.

Semii, tüm sorunların ve meşru hükümetin yenilgilerinin arkasında BAE'nin bulunduğunu ifade etti.

Yemen İçişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ahmed el-Meyseri de geçen ay yaptığı açıklamada Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap koalisyonuyla ilişkilerin düzeltilmesi gerektiğini belirterek, bakanlığıyla çatışanların Aden'in güvenlik konularına hakim kesimler olduğunu dile getirmişti.

- BAE'nin gizli hedeflerinin ayak sesleri

Söz konusu açıklamalar Yemen hükümetinde BAE ile ilişkiler konusundaki huzursuzluğun artık üstü örtülemez bir duruma geldiğini gösteriyor.

BAE'nin Yemen'in geçici başkenti Aden'de karar alıcı bir konuma geldiği, artık Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi hükümetinin stratejik ortağı olmadığı, bilakis parçalanmış bir ülkede kendi etkisini ortaya koyduğu görüşü hakim.

Gözlemcilerin raporlarına göre, Abu Dabi yönetimi 2015'te Aden'de kontrolün yeniden sağlanmasından bu yana Yemen hükümetinin yetkilerini kullanmasını önlemekle kalmıyor, hâlâ Riyad'da bulunan Hadi'nin Aden'e dönmesine de engel oluyor.

BAE'nin Yemen'deki faaliyetlerini "işgal" olarak niteleyen gözlemciler, BAE'nin gizli hedeflerinden dolayı özellikle stratejik noktaları ele geçirdiğini, kendisine bağlı askeri yapılar kurduğunu ve hükümetin kontrolündeki bölgelerde normal hayatın başlamasını engellediğini kaydediyor.

- Hadi'nin BAE ile ilişkileri sınırlı

Cumhurbaşkanlığından bir yetkili, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Yemen-Abu Dabi ilişkilerinin soğuk olduğunu ve kopma noktasına geldiğini ancak BAE Devlet Bakanı Rim el-Haşimi başkanlığındaki bir heyetin Aden'e düzenlediği ziyaret sonrası son dönemde bir yakınlaşmadan söz edilebileceğini dile getirdi.

İsminin açıklanmasını istemeyen yetkili, Cumhurbaşkanı Hadi'nin koalisyonun liderliğini de yapan Suudi Arabistan'a güvendiğini ancak BAE ile ilişkisinin sınırlı olduğunu söyledi.

Cumhurbaşkanlığı yetkilisi, BAE ile ilişkilerin yeniden değerlendirilmesini isteyen yetkililerin yaptığı açıklamalarının ise kişisel kanaatleri olabileceğini ifade etti.

Ayrılıkçı Güney Hareketi'nin kurduğu Siyasi Geçiş Konseyi'nin geçmişte meclisin Aden kentinde toplanmasına karşı çıkmasının Yemen hükümetine karşı provokasyonlardan biri sayıldığını aktaran yetkili, bu karşı çıkışın, Siyasi Geçiş Konseyi'ni kontrolü altında tutan ve onları meşru hükümeti çalışamaz hale getirmek için yönlendiren BAE'nin yeşil ışık yakması sonucu gerçekleştiğini vurguladı.

- Güney meselesinin uluslararası arenaya taşınması

Siyasi Geçiş Konseyi'nin son dönemdeki birtakım dış hamleleri nedeniyle ilişkilerin yeniden tekrar tıkanma noktasına geldiği belirtiliyor. Bazı kesimler bu hamleleri "ayrılık fikrinin pazarlanması ve Yemen hükümetine darbe" olarak görüyor.

Güney konusu ve ayrılık talebinin Geçiş Konseyi'nin birincil denetleyici aktörü BAE'nin rehberliğinde bir uluslararasılaşma yolunda olma ihtimalinden dolayı Yemen hükümeti bu adımları daha yakından takip etmeye başladı.

Yemen Ulaştırma Bakanı Salih el-Cebvani, konuya ilişkin açıklamasında, Abu Dabi ile Yemen hükümeti arasındaki belirsiz ilişkiler ışığında son gelişmelerin ciddiye alınması gerektiğini ve Geçiş Konseyi'nin BAE tarafından hareket ettirildiğini söyledi.

Geçiş Konseyi geçen günlerde İngiliz Avam Kamarası'dan bazı üyelerle toplantı düzenlerken, Konsey'den bir heyet de geçen hafta Moskova'da Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov ile bir araya gelmişti.

- Rusya'ya Yemen'e müdahale teklifi

Geçiş Konseyi'ne bağlı Tahdis.net sitesine göre, Rusya'ya Yemen'in güneyindeki sosyalist devlet zamanındaki anlaşmalar hatırlatılarak, Suriye'ye yaptığı gibi Yemen'e de müdahale etmesi yönünde bir teklif sunuldu.

Sitenin haberinde, Moskova ziyaretinin sonucunda uluslararası dengenin güney lehine değişebileceği aktarıldı.

AA muhabirine konuşan Stratejik Araştırmalar Merkezi Başkanı Adnan Haşim ise, Abu Dabi'nin Geçiş Konseyi'ni, güney konusunun tek temsilcisi olarak görülmesi, müzakerelerde yer alması, hatta gerekirse Yemen hükümetini uzaklaştırarak müzakerelerin Husiler ile BAE uzantıları arasında yapılması için desteklediğini ifade etti.

Bunun, Hadi yönetimin zayıflığını göstererek Geçiş Konseyi'ni güneydeki meşru otorite olarak dayatma çabası olduğunu belirten Haşim, bu adımların güneyde yeni bir savaşa yol açabileceği uyarısında bulundu.

Haşim, kurtarılmış bölgeleri sıkıntıya sokan şeyin BAE'nin gururu ve derin husumet olduğunu sözlerine ekledi.

Yemen'in geçici başkenti konumundaki Aden'de geçen yıl BAE'nin desteklediği güçler ile Hadi yanlısı birlikler arasında çıkan çatışmalarda onlarca kişi hayatını kaybetmişti.

Riyad'ın müdahalesiyle iki taraf arasında sükunet sağlansa da çok geçmeden BAE'nin Sokotra adasına asker çıkarmasıyla tansiyon yeniden yükselmişti. Yemen hükümetinin BM'ye başvurma tehdidi sonrası BAE güçlerinin Sokotra'dan çekilmesiyle kriz son bulmuştu.