Yemen'in Geçici Başkenti Aden'de Hâlâ Belirsizlik Hakim

ŞÜKRİ HÜSEYİN - Yemen'in geçici başkenti Aden, 2015'te Husiler ve devrik lider Ali Abdullah Salih yanlısı güçlerden temizlenmesine ve hükümetin görevini buradan yürütmeye başlamasına rağmen siyasi, ekonomik ve sosyal açıdan hâlâ istikrara kavuşabilmiş değil.

AA muhabirine konuşan yazar Fadl Mübarek, Aden'in kurtarılmasının akabinde yaşanan olayların tüm beklentilerin dışında geliştiğini, çatışan gruplar arasındaki büyük ihtilafın kentteki hayatı olumsuz etkilediğini söyledi.

Mübarek, 'Kentin temizlenmesinin ardından farklı isimler altında hükümetin kontrolü dışında silahlı gruplar ortaya çıktı. Gözaltı, zorla kaybetme ve şiddet suçlarının işlendiği yönünde suçlamaların olduğu bir ortamda bu durum, bir kaos ve güvenlik zafiyetine yol açtı.' dedi.

Analist Salim Naci el-Fakir ise hükümetin, söz konusu 2 yıllık sürede halkın beklediği modern sivil devlet modelini ortaya koyamadığını savundu. Fakir, 'Geçici başkentte verilen hizmetler kabul edilebilir düzeyde mi? Hükümet halk ile irtibat kurdu mu, yoksa kendini Maaşık Sarayı'na mı hapsetti? Aden'de yaşanan, hükümetin alışageldiği başarısızlığın kökleştirilmesidir.' diye konuştu.

- Elektrik krizi

Aden'de hükümetin çözmesi gereken sorunların başında elektrik kesintileri yer alıyor. Pek çok vaatte bulunmasına rağmen söz konusu sorunu henüz çözemeyen hükümet, bu konuda net bir görüşe sahip olmamakla suçlanıyor.

Hükümetin krizin çözümü için tahsis ettiğini açıkladığı meblağ ile Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon bünyesindeki ülkelerin bağışlarının bin 200 megavat elektriğe yeteceğini ve bunun Aden'in elektrik ihtiyacının iki katı olduğunu ifade eden uzmanlar, krize gerçek bir çözüm bulunamamasının hükümet ile koalisyonun çalışmalarıyla ilgili soru işaretleri oluşturduğunu dile getiriyor.

- Altyapı ve yeniden imar çalışmaları

Husilerin 4 ay kontrol altında tuttuktan sonra geri çekildiği kentte altyapı ve yeniden imar çalışmaları da hükümeti bekleyen zor görevlerin başında yer alıyor. Günlük hayatın büyük ölçüde durmuş olması ve Husilerin devletin ana unsurlarına hakim olması nedeniyle kentte hizmet sunulması güçleşiyor.

Enformasyon Bakanı Yardımcısı Usame eş-Şermi, kentte hayatın normale dönmesi için harcanan çabanın istenilen düzeyde olmadığını belirterek, darbecilerin başkent Sana'ya ve devlet kurumlarına hakim olması, kurtarılmış bölgelerde yaptıkları yıkımlar ve maddi kaynakların yeterli olmamasının hükümetin görevini tam anlamıyla yerine getirememe nedenleri arasında yer aldığını aktardı.

'Vücud' İnsan Güvenliği Kurumu Başkanı Muha Ivad ise Aden'de evleri kısmen ya da tamamen yıkılan pek çok ailenin, kentin kurtarılmasının üzerinden iki yıl geçmesine rağmen halen sorunlarına çözüm bulunamadığını ifade etti.

Ivad, hükümetin, yeniden imara öncelik vermesi gerektiğini ancak bu konuda üzerine düşen sorumluluğu hakkıyla yerine getirmediğini savundu.

- Elde edilen başarılar

Hükümet, altyapı ve yeniden imar çalışmaları ile kamu hizmetlerinin sunulması konusunda üzerine düşeni tam olarak yerine getiremese de güvenlik konusunda bazı başarılar kazandı.

Yazar ve analist Mansur Salih, Aden'in kurtuluşundan sonraki ilk aylarla kıyaslandığında güvenlik konusunda büyük bir farklılık gözlendiğine işaret etti.

Yemen İnsan Hakları Araştırmaları Merkezi Başkanı Muhammed Kasım Numan da 'Aden'in kurtuluşundan sonraki en büyük başarı güvenlik güçlerinin, terör gruplarının etkinliğini sona erdirmesi oldu.' dedi. Numan, kentteki okul, üniversite ve hastanelerin yeniden faaliyete geçmesinin de hükümet ile mahalli idarelerin başarılarından biri olduğunu aktardı.