Yenilenebilir enerjide 30 yıl

1980’de İtalya’nın Milano kentinde kurulan ve bugün enerji sistemleri devi Pratt & Whitney Enerji Sistemleri Şirketi (UTC Group) bünyesinde Organik Rankine Çevrimi’ne (ORC) dayalı turbo jeneratör üretimi yapan Turboden, Avrupa pazarının lideri olarak yoluna hızla devam ediyor.

Turboden 30 yıl önce ileri görüşlü bir vizyonla bugünün enerji resmini görerek, buhardan farklı olarak organik sıvı kullanılan türbinlerin tasarlanıp üretimine yönelik Ar-Ge çalışmalarına başladı. Araştırma, Milano Politeknik Üniversitesi’nde, Prof. Gianfranco Angelino’nun başkanlığını yaptığı ve o zamanlar aynı üniversitede öğretim görevlisi olan, Turboden şirketinin kurucusu Mario Gaia'nın da katıldığı bir çalışma grubu tarafından yürütüldü. Üniversite, ilk organik sıvı türbinlerinin ortaya çıktığı çalışmalara ev sahipliği yaptı. Yıllar boyunca Prof. Gaia en iyi öğrencilerini ve diğer yöneticileri projesine dâhil etti ve Turboden’i yenilenebilir enerji alanında faaliyet gösteren İtalyan şirketleri arasında bir mükemmellik örneği haline getirdi. Turboden, bugünün ana tartışma konularından biyokütle, jeotermal enerji, güneş enerjisi ve atık ısı geri kazanımı gibi yenilenebilir enerji kaynakları üretiminde kullanılan ve daha küçük kojeneratif santraller için (200 kW- 3MW için) turbo jeneratör üretiyor.

Bugün Turboden, 2009 yılında yaklaşık 36 milyon Euro’luk cirosu, çoğunluğu mühendis olan ve yaş ortalaması 32 olan 114 çalışanı ile tüm dünyada 155 santral tasarlamış bir kuruluş olarak öne çıkıyor. Bunların çoğunluğunu teşkil eden 117 santral’in 66’sı Almanya’da 32’si ise Avusturya’da. Turboden turbo jeneratörlerinin kullanıldığı sektörler arasında biokütleye dayalı kojenerasyon 139 santralle (109’u faal, 30’u inşa halinde) başı çekerken, 13 santralle (4’ü faal, 9’u inşa halinde) ısı geri kazanımı ve 3 santralle (faal) de jeotermal uygulamaları yer alıyor.

1989’dan beri Turboden’in Genel Müdürü ve ortağı olan Roberto Bini, “30. yıldönümü bizim için çok önemli bir kilometre taşı ve biz daha da ileri gitmeyi hedefliyoruz. Pratt & Whitney Power Systems ile yeni kurulan ortaklığımız ve yenilenebilir enerji sektörüne yönelik artan ilgi Turboden için iki önemli gelişme fırsatı teşkil ediyor. Yeni meydan okumalara ve yepyeni dinamik bir bilincin gelişimiyle, dünya genelinde esen değişim rüzgârında yelkenlerimizi şişirmeye hazırız” dedi.

Turboden’in kilometre taşları:

• Turboden 1984’te Avustralya’nın Perth şehrindeki bir güneş termodinamik uygulaması ve 1988’de Zambiya’da aktifleştirilen ilk jeotermal ORC santrali için ORC turbo jeneratörü (40 kW) yaptı. Bu yıllarda, Turboden ORC teknolojisine yönelik bir laboratuar olarak çalışmaya devam etti ve faaliyetlerini İtalyan ve Avrupa akademik ve bilimsel çevreleriyle sınırlandırdı. 90'lı yılların sonuna gelinmeden önce kojenerasyon ürünü son haline getirildiğinde, Turboden farklı piyasalardan gelen ve farklı enerji kaynaklarına dayanan, gittikçe artan ve çeşitlenen talepleri karşılayabilecek durumdaydı. Öncelikle Avusturya ve Almanya, ardından da İtalya gibi enerji kojenerasyonuna duyarlı olan piyasalara yayılmayı başardı. Bugün Turboden, 400 kW ile 3 MW arası biokütle kojenerasyon santrallerinde Avrupa lideri konumundadır.

• Temmuz 2009’da, bir UTC Grubu (United Technologies Corporation, NYSE: UTX) şirketi olan Pratt & Whitney Power Systems, Turboden öz sermayesinin bir kısmını satın aldı. Turboden, yenilenebilir enerji sektörü üretimi alanında PureCycle® (280 kW) marka küçük ORC turbo jeneratörleriyle yer alan Pratt & Whitney Power Systems şirketine bu alanda önemli bir genişleme imkânı sağladı.

VeTeknoloji