Yerli Tohumdan Yetiştirilen Kabak Çekirdeğini 4 Kıtaya İhraç Ediyor

ÖMER FARUK CEBECİ - Sakarya'da 22 yıldır faaliyet gösteren tohum firmasının sahibi Ahmet Erkan, Ar-Ge süreci sonunda yerli tohumdan üretilen kabak çekirdeğini dört kıtadaki ülkelere ihraç ediyor.

Son 10 yılda Ar-Ge'ye ve tohum çeşitliliğine yoğunlaşan firma, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinden aldığı tohumlardan elde ettiği kabak çekirdeği tohumunu farklı tarım arazilerine ekti.

Daha az maliyetli ve yüksek verimli olması dolayısıyla çiftçiler tarafından tercih edilen kabak çekirdeği, firma tarafından yurt dışına da gönderiliyor.

- "Hibrit tohum çiftçiye katma değer sağladı"

Sakarya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı da olan Erkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kendisiyle aynı ismi taşıyan firmasını müşterilerinin talepleri doğrultusunda Ar-Ge ve ürün çeşitliliğine yönlendirdiğini söyledi.

Sakarya, Eskişehir, Konya, Ankara, Afyonkarahisar gibi kentlerde yılda yaklaşık 20 bin dönüm araziye sözleşmeli ürün ektiklerini aktaran Erkan, "Çiftçilerle yakın ilişkide bulunduğumuz için alternatif işler yapmamız gerektiğini anladık çünkü köy popülasyonu tohumlarda çiftçi katma değeri yakalamıyordu. Çiftçilerimiz dönüm bazında 50-70 kilogram civarında ürün alıyordu. Hibrit tohum çalışmalarına başlayalım dedik ve firmalarla ortaklaşa yaptığımız projelerden hibrit tohumu elde ettik ve dönümde şu anda 150 ila 250 kilogram arasında ürün almaktayız. Tabii ki bu da çiftçiye bir katma değer sağladı. Bunun tüketicisi de çok önemli. Şu anda Adapazarı'nda hasatlarımız başladı." diye konuştu.

Bölgede alternatif ürünlerin yetiştirilmesini amaçladıklarını anlatan Erkan, çiftçiye sağladıkları imkanlardan dolayı ürünün ekiminin her sene giderek arttığını kaydetti.

Erkan, kabak çekirdeğine bu sene ihracat yolunun açıldığını belirterek, "Firmamız yurt dışına ciddi anlamda ihracat yaptı. Bu da hem devletimize hem ülkemize hem de milletimize bir katma değer sağlıyor. İhracat yaptığımız yerler, çoğunlukla Mısır olmak üzere Yunanistan, Bulgaristan, Meksika, Yemen gibi yerler. Firmamız bu sene yüzde 80 ihracata çalıştı ve ihracata giden ürünlerimiz de hibrit tohumların hasadından elde ettiğimiz ürünler. Satışımız çok rahat oluyor. Önümüzdeki yıllarda bir tık daha kaliteli tohumlar çiftçilerimizin hizmetine gelecek." ifadelerini kullandı.

Ahmet Erkan, çiftçilerle yaptıkları sözleşme gereği ekimleri nisan ayında gerçekleştirdiklerini, tohum ve hasat için çiftçiden ücret almadıklarını, bu durumun çiftçiye katma değer sağladığını söyledi.

- "Her sene 2-3 sertifikaya başvurarak bu ağı biraz daha genişleteceğiz"

Firma olarak yaptıkları hizmetlerin karşılığını zamanla aldıklarını dile getiren Erkan, "Tohum işi çok uzun soluklu bir iş, biraz da şans işi. Şu anda köy popülasyonu ürünlerden 50-60 kilogram ürün aldığımız yerlerde, şimdi 150-200 kilogram aldığımızda bu hem Türk çiftçisine hem ülkemize hem firmamıza inanılmaz katma değer sağlıyor. İleriki yıllarda, her sene 2-3 sertifikaya başvurarak bu ağı biraz daha genişleteceğiz. Belki dönümde 250-300 kilogramlara kadar çıkacağız çünkü öyle çeşitlerimiz geliyor." diye konuştu.

Erkan, Türkiye'nin kabak çekirdeği ihtiyacının resmi kayıtlara göre 25-30 bin ton arasında olduğunu aktararak, şöyle devam etti:

"Geçen sene bin 800 ton kabak çekirdeği üretimi yaptık. Bu seneki hedefimiz 2 bin 500 ton. Sonuçta verimliliğimiz ve çiftçi sayımız biraz daha arttı. Dane mısıra oranla yüzde 60 gibi daha fazla verim elde ediliyor. Çiftçimiz de her geçen gün kabak çekirdeğine yöneliyor. Yüzde 98 oranda kuruyemiş sektöründe tüketiliyor.

Ürün fazlası olduğu zaman fiyatlar düşüyor. Biz onun önüne geçtik, ihracat yolumuzu da açtık. Bunun için de çiftçi herhangi olumsuz bir durumla karşılaşmıyor."

Firmanın Ar-Ge sorumlusu Ferzat Turan da şirketin ayçiçeği ve kabak çekirdeği üzerinde Türkiye'de iki araştırma merkeziyle iş birliği yaparak faaliyet yürüttüğünü anlattı.

Yaklaşık 4 seneden beri yürütülen kabak çekirdeği projesini bitirmek üzere olduklarını kaydeden Turan, "Türkiye'nin yerli kabak çekirdeğini sunacağız inşallah. Verimlerimiz kabak çekirdeği üzerinde 150-230 kilogram arasında değişmektedir. Hibrit çekirdeğin özelliği; tarlada tek tip meyveye rastlıyoruz. Kırdığımız zaman aynı şekilde çekirdek elde ediyoruz. Bunların hepsi el ele vererek çiftçinin yüzünü güldürüyor. Bu da verimi yükseltiyor." ifadelerini kullandı.

Adapazarı ilçesine bağlı Kavaklıorman köyünde yaşayan çiftçi Arif Tınaz da iki yıldır firmayla sözleşme yaparak kabak çekirdeği ektiğini belirtti.

Kabak çekirdeği hasadının ardından ikinci ürünü ekme şansları olduğunu dile getiren Tınaz, bu üretimin kendilerine fiyat, verim, maliyet anlamında avantaj sunduğunu kaydetti.