Türk Dünyasi Eskisehir Subesi’nde düzenlenen “Türk Dünyasi Akil Zekâ Ve Strateji Oyunlari Ile Kültür Birligi” konulu sohbete katilan Ayse Gümüs, oyunlarin, çocuklarin savaslar, açlik, kitlik, kuraklik, dogal afetler gibi dünyanin zorlu sartlarina ve toplumsal kültürel yasam kurallarina, yasam dinamiklerine alismalari için olusturulan etkinlik oldugunu anlatti. Ünlü ’Ihtiyardan fikir çikar, çocuktan oyun çikar’ sözünü hatirlatan Gümüs, "Oyunlar bu sartlara çocuklari adeta hazirlar. Türk milleti de yasam sartlarinin geregini ögretmek bu sartlari kolaylastirmak için çesitli oyunlar üretip oynayip gelistirmislerdir. Bunlardan biri de akil zekâ ve strateji oyunlaridir. Türk Dünyasi Geleneksel Akil Zekâ ve Strateji Oyunlari kültürel ögelerin de ögrenilmesini saglamaktadir. Köçürme oyunlari ve Asik oyunlari bu alanda basi çekmektedir. Özellikle 1950’lerden sonra bu oyunlar Anadolu cografyasinda unutulmaya yüz tutmustur" dedi.
"Oyunlarin Türk Dünyasi Geleneksel Akil Zekâ ve Strateji oyunlari adi altinda tanitilmali"
Oyunlari bilen yas almis kaynak kisilerden acilen derlenerek kayit altina alinmasi ve hatta okullarda zorluk seviyelerine göre ögretilmeye baslanmasini tavsiye eden Ayse Gümüs, sunlari söyledi;
"Anadolu’da Aslan Küçükyildiz’in belirttigi üzere en az 225 köçürme oyunu 100 çesit de Asik oyun çesidi bulunmaktadir, ancak unutulmaya yüz tutmustur. Simdilerde 40’li yaslarda olan ebeveynlerimiz üç tas, bestas, dokuz tas, asik mutlaka oynamislardir. Bu oyunlarin Türk Dünyasi Geleneksel Akil Zekâ ve Strateji oyunlari adi altinda tanitimlarinin yapilmasi gerekmektedir. Eskisehir Türk Ocagi da bu kültürel çalismalara katki sunmak üzere Türk Dünyasi Akil Zekâ ve Strateji Oyunlari sunumu gerçeklestirmistir. Oyun egitmeni Ayse Gümüs tarafindan Üç Tas ve Bestas oyunlari, Akdört-Kös ve Peçiç Oyunlari, Han Asik oyunlari, Asikli Bestas, Bestemse, 18 Tas, Yalakkaya, Mangala, 9 Kumalak gibi Köçürme oyunlarinin tanitimi gerçeklestirilmis, oyunlarin tarihçesi malzemeleri kurallari hakkinda bilgiler verilmistir. Bestemse, 9 Kumalak, Han Asik, At Yarisi asik oyunlarinin Kazakistan ve Kirgizistan’da oynandigini belirterek oyunlarin ögrenilmesi için özellikle Kazakistan Dünya 9 Kumalak Federasyonu Genel Sekreteri Maksat Shotayev ve Asik Federasyonu ile birlikte çalismalar yapildigi belirtilmistir. Oyunlarin ögrenilmesi ile Türk Dünyasi Kültür Birliginin oyunlar sayesinde de olusturulabilecegi vurgulanmistir.”
Konuklar tarafindan ilgiyle takip edilen konusmanin sonunda konusmaciya çok sayida sorulan soru ve cevaplardan sonra, Eskisehir Türk Ocagi Sube Baskani Prof. Dr. Nedim Ünal’in konusmaciya sükran berati takdimi ile program sona erdi.
Yüzlerce Anadolu Oyunu Unutulmak Üzere
Eskisehir Cemal Mümtaz Sosyal Bilimler Lisesi Ögretmeni Ayse Gümüs, Anadolu’da en az 225 Köçürme ve 100 çesit de Asik oyun çesidi bulundugunu, ancak bunlarin unutulmaya yüz tuttugunu belirterek, "Bu oyunlarin Türk Dünyasi Geleneksel Akil Zekâ ve Strateji oyunlari adi altinda tanitimlarinin yapilmasi gerekmektedir" dedi.