Güneydoğu'da verimli domates arayışları - ŞANLIURFA

- Domates bahçesinden drone görüntüsü - Domateslerden detaylar - Mühendislerin domatesleri incelemesi - GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü İbrahim Halil Çetiner ile röportaj - Proje sorumlusu Dr. Mahmut Bayram ile röportaj - Türkiye'nin en sıcak ve kurak kentlerinin başında gelen Şanlıurfa 'da, 15 domates çeşidi arasında bölgeye en uyumlu olanının tespit edilmesi için çalışma başlatıldı - GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü İbrahim Halil Çetiner: - "Domates sıcaktan en çok etkilenen bitkilerden bir tanesi, amacımız hem sıcağa hem kuraklığa hem de toprağın tuzluluğuna dayanıklı bir çeşit elde etmek" - Proje sorumlusu Dr. Mahmut Bayram: - "Ön plana çıkan çeşitlerimizde kuraklıktan, sıcaklıktan ve tuzluluktan daha az etkilendiğini ve çiçeklenmenin daha fazla olduğunu gözlemliyoruz"ŞANLIURFA (AA) - MEHMET FATİH ASLAN - Şanlıurfa 'da yürütülen projeyle bölgedeki yüksek sıcaklığa, kuraklığa ve tuzlanmaya karşı en fazla verim veren domates çeşidi belirlenerek tescil edilecek.GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü mühendisler tarafından hazırlanan "Yüksek sıcağa toleransı belirlenmiş domates hatlarının Güneydoğu Anadolu koşullarında kuraklığa ve tuzluluğa toleransının belirlenmesi" adlı proje kapsamında Koruklu Talat Demirören Araştırma İstasyonu'nda 15 domates çeşidi ekildi.Proje kapsamında ekilen domates çeşitlerini sıcağa, kuraklığa ve sulama sırasında tuza tabi tutarak gözlemleyen mühendisler, zorlu şartlara karşı en toleranslı çeşidi tespit edecek.GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürü İbrahim Halil Çetiner, AA muhabirine, bölgede yetişen bitki çeşitleri üzerinde çok sayıda araştırma yaparak verimlerinin artırılmasına yönelik çalışmalar yürüttüklerini söyledi.

Çetiner, çalışmalar kapsamında bölgenin zorlu şartları sıcaklık, kuraklık ve tuzlanmaya karşı en dayanıklı domates çeşidinin tespit edilmesine için proje hazırladıklarını aktardı.Domates çeşitlerinin kuraklık ve sıcaklığın yanında tuzlanmayla da mücadele ettiğini vurgulayan Çetiner, "Biz domates yetiştirdiğimiz zaman sıcağa, kuraklığa ve tuzluluğa dayanıklı bir çeşit olabilir mi diye düşündük. Arkadaşlarımızın bu konuda hazırladığı proje TAGEM tarafından desteklendi ve bu yıl proje kapsamında domates çeşitleri üzerinde incelemelerimize başladık." dedi.
Çetiner, bölge halkı tarafından ekimi en çok yapılan 13 yerel ile 2 tescilli domates çeşidinin ekimini gerçekleştirdiklerini kaydederek, domates çeşitlerinin kuraklık, sıcaklık ve tuzluluk testlerine tabi tutulduğunu ifade etti.
- Ön plana çıkacak çeşitler tescil edilecekHangi çeşidin zorlu koşullarda daha fazla verim vereceğinin tespit edileceğini aktaran Çetiner, şöyle devam etti:"Biz bu domates çeşitlerini kendi aralarında yarıştıracağız. Şu anda sadece sıcaklığa değil, kuraklık ve tuzluluğa dayanıklı çeşitler ön plana çıkmaya başladı.
Ümitvar olan birkaç çeşidimiz görülüyor. 3 yıl sürecek projede belki yerelde halkımızın Kilis'te ve Şanlıurfa 'nın Siverek ile Suruç ilçelerinde ekmiş olduğu bir çeşit ön plana çıkacak ve bu çeşit tescile sunulacak, tescil edilecek. Domates bitkisi sıcaktan en çok etkilenen bitkilerden bir tanesi, amacımız hem sıcağa hem kuraklığa hem de toprağın tuzluluğuna dayanıklı bir çeşit elde etmek." - Salma sulama toprakta tuzlaşmaya neden oluyorProje sorumlusu Dr. Mahmut Bayram da bölgede domates yetiştiriciliğinde en önemli sorunların başında yüksek sıcaklığın geldiğini, temmuz - ağustos döneminde sıcaklığın 40 derecenin üzerine çıktığını belirtti.
Domateslerin bu sıcaklıkta veriminin düştüğünü vurgulayan Bayram, sözlerini şöyle tamamladı:"Sıcaklıkla birlikte bitki kuraklık stresiyle de karşı karşıya kalıyor. Bunun yanında bölgemizde özellikle salma sulama nedeniyle toprakta tuzlanma meydana geliyor. Biz projemizde kuraklığa, sıcaklığa ve tuzlanmaya karşı toleranslı çeşitleri tespit edeceğiz. Ön plana çıkan çeşitlerimizde kuraklıktan, sıcaklıktan ve tuzluluktan daha az etkilendiğini ve çiçeklenmenin daha fazla olduğunu gözlemliyoruz. Duyarlı olan çeşitlerde de yapraklarda kıvrılmalar, çiçeklerde dökülmeler, meyve tutumunda yetersizlik ortaya çıktı."