ABD yönetiminin Suriye'deki muhaliflere özellikle ağır silahlar içiren daha fazla yardım yapılması için gizli bir plan üzerinde durduğu ancak bunun sonuçsuz kaldığı iddia edildi.
ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post'un haberine göre, Barack Obama yönetimi, Rusya'nın Halep'te son aylarda artan bombardımanına karşı Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) tarafından desteklenen, Suriyeli muhaliflere, kendilerini savaş uçakları ve top atışlarına karşı savunmaları amacıyla ağır silah yardımı yapma planını masaya yatırdı.
Gazeteye konuşan yetkililer, ABD Başkanı Obama ve üst düzey yetkililerin, bu planı yaklaşık 14 Ekim'de yapılan Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısında görüştüğünü ancak planın 'ne kabul edildiğini ne reddedildiğini' söyledi.
Habere göre Amerikalı yetkililer, gizli planın sadece 'plan' olarak kalmasının, son üç yılda binlerce Suriyeli muhalifin eğitilmesini ve silahlandırılmasını sağlayan 'gizli CIA programına yönelik, yönetimin artan şüphesini' yansıttığını dile getirdi.
- Obama halefine bırakmaya niyetli
Yetkililer, Obama'nın, CIA programının kaderini 8 Kasım'da yapılacak seçimde başkan olacak kişiye bırakma niyetinde olduğunu ileri sürdü. Başkan adayları Hillary Clinton ve Donald Trump da CIA programı hakkında bugüne kadar duruşlarını açıklamadı. Clinton, defalarca Suriye'de bir 'güvenli bölge' oluşturulması gerektiğini söyledi ancak Trump, Suriye hakkındaki spesifik bir planını dile getirmedi.
Hillary Clinton, Dışişleri Bakanı olduğu 2012'de CIA'nın Suriye'de müdahil olmasına yönelik ilk planı desteklemişti ancak o dönemde Rusya henüz bu bölgeye müdahale etmemişti. Mevcut koşullarda, Clinton'ın agresif bir politika izleyip izlemeyeceği bilinmiyor.
- Carter ve Brennan destekliyor
CIA üzerinden muhaliflere daha fazla ve etkili silahlar verilmesini öngören teklifi eleştirenlerin tezi, böyle bir desteğin Suriye'deki çatışmaları ve şiddeti daha da artıracağı ancak ciddi bir sonuç getirmeyeceği yönünde ancak hiçbir şey yapılmamasının Halep'in düşmesi riskini beraberinde getirdiği, bu durumda da CIA destekli Suriyeli muhaliflerin bölgede ABD dışında diğer bölgesel aktörlere yönelebileceği ifade ediliyor.
'B Planı' olarak adlandırılan silah sağlama önerisinin en önemli destekçileri arasında CIA Direktörü John Brennan ile Savunma Bakanı Ashton Carter'ın bulunduğu belirtiliyor. Carter'ın özellikle son aylarda Rusya'ya karşı başarı elde edilebilmesi için CIA programına verilen desteğin artırılması gerektiğini vurguladığı ifade ediliyor.
- Kerry karşı çıkıyor
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry gibi daha önce aynı görüşü paylaşan yetkililerin bir kısmının da şu aşamada daha fazla silah yardımının Suriye'de şiddetin ve gerilimin daha fazla artmasına neden olacağı üzerinde durduğu dile getiriliyor. Kerry'nin, şüphecilerin tarafına geçtiği, baştan beri operasyona karşı çıkan etkili isimlerden birinin de Beyaz Saray'ın en üst düzey yetkili Özel Kalem Müdürü Denis McDonough olduğu belirtiliyor.
Plana mesafeli duran yetkililerin, CIA üzerinden sağlanacak silahların Rus askerlerinin ölümüyle sonuçlanabilecek olaylara yol açmasından, bunun da ABD ile Rusya'yı karşı karşıya getirmesinden endişe ettiği kaydediliyor. Amerikalı yetkililer, ayrıca CIA tarafından desteklenen Suriyeli muhaliflerin, savaş alanında ilerleme elde edemediğini de düşünüyor.
Gazeteye konuşan bir yetkili, 'ılımlı' olarak adlandırılan bu kişilere ABD yönetiminin artık 'acımasız' bir bakış açısıyla yaklaşması gerektiğini söyledi. Aynı yetkili, bu kişilere yönelik 'ılımlı' değerlendirmesinin yeniden ele alınması gerektiğini çünkü bu gruplara aşırıcıların hakim olduğunu savundu.
- ÖSO Esed'e karşı tek güç
Planın destekçileri ise CIA'in çabaları sayesinde desteklenen Özgür Suriye Ordusu'nun (ÖSO) Beşşar Esed'e özellikle geçen yıl ılımlı bir güç olarak ciddi tehdit oluşturduğunu belirtiyor.
Planı savunan bir Amerikalı yetkili, ÖSO'nun, Rusya'nın aylardır süren bombardımanına rağmen ciddi zarar görmediğini, Suriye'de rejime ve Rusya'ya karşı çatışmaya devam edebilecek, bu sayede Moskova'nın, Esed'i siyasi çözüme itmesini sağlayabilecek tek güç olduğunu söyledi.
Aynı yetkili, 'ÖSO, bu hedefleri devam ettirebilecek tek güç.' dedi.
Washington Post, Amerikalı yetkililerin Halep'in kısa vadede düşebileceğine ilişkin öngörülere şüpheli yaklaştığını yazdı. Gazeteye konuşan yetkililer, Halep'teki çatışmaların aylar sürebileceğini, kent düşse bile muhaliflerin Suriye'nin başka bölgelerinde yeni cepheler açabileceğini, bu hamlenin, Rusya'yı, hava varlığını ülkenin diğer yerlerine yaymaya zorlayacağını ifade etti.
ABD Suriyeli Muhaliflere Ağır Silah Yardımında Kararsız
Obama yönetimi, CIA destekli muhalefete Halep'te artan bombardımana karşılık verilmesi için ağır silahları içeren gizli yardım planı konusunda 'onay' ya da 'ret' yönünde bir adım atmadı Yönetimdeki etkili kişilerin plana ve CIA programına mesafeli durduğu, Obama'nın da planın kaderini 'halefine bırakma niyetinde olduğu' belirtildi.
