Af Örgütü'nden İran'a Çocuk İdamı Eleştirisi

Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International), İran’ın son 10 yılda 73 çocuk mahkumu idam ettiğini, ülkede 160 çocuk mahkumun da idam sırasında beklediğini açıkladı.

Londra merkezli insan hakları örgütünün bugün yayımlanan raporunda, İran’ın çocuk suçlulara uyguladığı idam cezasıyla ilgili verilere yer verilirken, ülkenin Birleşmiş Milletler (BM) Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni 'pervasızca ihlal ettiği' kaydedildi.

“Ölüm kuyruğunda büyümek: İran’da ölüm cezası ve çocuk suçlular” başlıklı raporda, ülkenin 2005-2015 yıllarında idam ettiği 73 çocuk mahkumdan 51'inin suçun işlendiği tarihte 15 ila17, 8'inin ise 12 ila14 yaşlarında olduğu bilgisine yer verildi.

Diğer vakalar ile ilgili net bilgiye erişilemediği belirtilen raporda, bu durumun nedeni olarak 'ülkede ifade özgürlüğünün olmaması ve medya organlarının idam cezalarını haberleştirmesine getirilen sınırlamalar' gösterildi.

İranlı yetkililerin, ülkede 18 yaşın altındaki mahkumlara idam cezasının uygulandığını reddeden ifadelerinin gerçeği yansıtmadığı belirtilen raporda, son 10 yılda infaz edilen 71 idamın en az 8'inde mahkumların 18 yaşın altında olduğu ifade edildi.

- Ölüm kuyruğunda 7 ila 10 yıl

Af Örgütü'nün raporunda, İran'ın çoğu vakada idam cezasının uygulanması için çocukların 18 yaşını doldurmasını beklediği, bu nedenle çocuk suçluların ölüm cezalarının infazını beklerken hapiste ortalama 7-10 yıl geçirdikleri kaydedildi.

BM'nin 2014 verilerine göre İran’da 160 çocuğun da ölüm cezasının infazı için sırada olduğu aktarılan rapora göre, ülkede konuyla ilgili verilere erişimde zorluklar bulunduğundan aslında bu sayının çok daha yüksek olduğu tahminine yer verildi.

Rapora göre İran'da cinayet, tecavüz ve uyuşturucu bağlantılı suçların yanı sıra rejime karşı işlenen suçlara da ölüm cezası veriliyor.

Uluslararsı Af Örgütü’nün Ortadoğu ve Afrika yetkilisi Said Boumedouha, İran’ın çocuk haklarını çiğneyen uygulamasını “utanç verici” olarak nitelendirerek, “İran 18 yaşın altında işlenen suçlara karşı ölüm cezası uygulanmasını mutlak bir şekilde yasaklayan uluslararası anlaşmaları pervasızca ihlal eden birkaç ülkeden biri” ifadelerini kullandı.

İran yasalarının, 9 yaşına kadar olan kızlar ile 15 yaşına kadar olan erkek çocuklara ölüm cezasına imkan verdiğini belirten Boumedouha, ülkede çocukların adil yargılanma haklarının da ihlal edildiğini söyledi.

Boumedouha çocukların bazı durumlarda kötü muamele ve işkenceyle alınmış itiraflara dayanılarak mahkum edildiğini kaydetti.

Uluslararası Af Örgütü raporunda, İran'a, çocuklara uygulanan cezaları kaldırması, yasal düzenlemeler yapılana kadar da bütün idamları askıya alması çağrısı yapıldı.