'Başkanlık' Çatlağına Cemil Çiçek Formülü

TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, yazım alt komisyonunda tıkanmaya yol açan AK Parti 'nin “başkanlık sistemi” önerisini soğutmaya aldı. CHP, MHP ve BDP “Başkanlık sistemi önerinizi ya çekin ya da revize edin. Başkanlığı müzakere etmeyiz ama masadan da kalkmayız” derken, AK Parti, “İsterseniz yatak yorgan getirelim bari. Önerimizi değiştirmeyiz, geri adım atmayız” ısrarını sürdürdü. Ara formülü TBMM Başkanı Cemil Çiçek buldu.

Temel hak ve özgürlükler ile yasama bölümünün “müzakere edilebilir” maddeleriyle ilgili görüşmelerin sürdürülmesini isteyen Çiçek, komisyonun yetki vermesi halinde, siyasi parti liderleriyle “sistem” konusunda görüşebileceğini kaydetti. Böylece Başkanlık sistemine ilişkin maddeler, yasama bölümündeki ortak maddelerin görüşülmesi sonuna bırakılarak kriz soğutmaya bırakıldı.

2. Nolu Alt Yazım Komisyonu 'nda baş gösteren sistem krizi üst komisyon olan Uzlaşma Komisyonu 'nda da sonuçlandırılamadı. Çiçek 'in başkanlık ettiği toplantıda, CHP ve MHP, AK Parti 'ye “başkanlık sistemi” ısrarından vazgeçmesi çağrısı yaparken, “önerinizi revize etmemeniz komisyon çalışmalarının fiilen askıya alınması anlamına gelir” görüşünü savundular. Ak Partililer ise “Niçin önerimizi değiştirelim. Geri adım atmamız söz konusu değil. Başkanlık sistemi ve parlamenter sistemle ilgili ortak birçok madde var. Onları görüşelim kalanları paranteze alarak kırmızı renge boyayıp yolumuza devam edelim” karşılığını verdi.

CEMİL ÇİÇEK'TEN ÖNERİ
Zaman kaybına dikkat çeken Çiçek, komisyonun bugüne kadar yazdığı 59 maddenen sadece 21 'inde tam mutabakat sağlandığını kaydetti. Çiçek, çalışmaların devam ettirilebilmesi için iktidar ve muhalefet partilerine “çalışmalar 'temel hak ve özgürlükler” bölümünden kalan maddeler ile yasama bölümünde iki sistem üzerinde ortak olan maddeler üzerinden yürütülebilir” önerisinde bulundu.

CHP ve MHP 'liler, başkanlık sisteminin “müzakere edilebilir olmadığını ve müzakere etmeyeceklerini” belirtirken, BDP 'li Ayla Akat Ata, kendileri için başkanlık ya da parlamanter bir sistem getirilmesinin önemli olduğunu belirterek, pazar günü partisinin MYK toplatısında tavırlarını netleştireceklerini kaydetti.

Ata, BDP 'nin “bölge meclisi” önerisini anımsatınca, MHP 'li Oktay Öztürk, “Biz PKK 'nın oyununa mı geleceğiz. Orada alınan kararları burada Meclis 'te mi konuşacağız?” sözleriyle tepki gösterdi. MHP ve CHP 'li üyelerin “başkanlık sistemi” müzakerelerine kesinlikle katılmayacaklarını dile getirirken, CHP 'li Süheyl Batum, “Gelir burada günboyu şöyle oturur, sizi izleriz ama müzakerelere katılmayız. AK Parti ve BDP olarak birlikte bu maddeyi yaparsınız, sorumluluğunu da yüklenirsiniz” diye konuştular.

'YATAK, YORGAN GETİRELİM'
AK Partili Mustafa Şentop ise, “yatak yorgan getirelim bari” diyerek tepki gösterdi. BDP 'li Ata ise Çiçek 'in, 2011 Eylül 'ünde anayasa profesörleriyle yaptığı toplantıyı anımsatarak, “Yeniden böyle bir toplantı düzenlenebilir ve gelinen nokta değerlendirilebilir. Sistem tartışması komisyon üyelerini aşan ve parti üst yönetimlerini ilgilendiren bir konu. Siz parti liderleriyle görüşebilirsiniz” önerisinde bulundu. Çiçek ise “Gerekirse ve komisyon olarak yetki verirseniz elbette liderlerle görüşürüm. Ancak şimdilik arkadaşlar temel hak ve özgürlükleri ilişkin ek maddelerin yanısıra, başkanlık ve parlamenter sistemin ortak maddeleri çıkarılarak görüşmeleri sürdürsünler” dedi.

Çiçek 'in bu ara formülüyle “başkanlık sistemi” krizi soğutmaya alınırken, süreç içinde partilerin buluşabileceği ortak noktalar aranacak, alt yazım komisyonu ise çalışmalarını “iki sistemin benzer maddeleri” üzerinden sürdürecek.