Bingöl'de Norik Höyük Gün Yüzüne Çıkarılıyor

ABDULLAH ÇELİK - Bingöl'ün Solhan ilçesinin Murat köyünde yapımı süren Kalehan 2 Barajı nedeniyle sular altında kalacak alanda yürütülen kurtarma kazısında, Urartu dönemine ait yaklaşık 3 bin 600 yıllık yerleşim yeri ortaya çıkarılıyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü öncülüğünde Murat köyündeki Norik Höyük'te geçen yıl başlatılan kurtarma kazıları tüm hızıyla sürüyor.

Fırat, Van Yüzüncü Yıl ve Bingöl üniversitelerinden uzmanların da katılımıyla, Elazığ Müze Müdürü Ziya Kılınç başkanlığında, 158 kişilik ekip tarafından yürütülen kurtarma kazısında yaklaşık 3 bin 600 yıl öncesine ait yerleşim alanı ile Urartu ve Bizans dönemlerine ait çok sayıda eser gün yüzüne çıkarılıyor.

- Askeri yerleşke bulunmuştu

Elazığ Müze Müdürü ve kazı başkanı Ziya Kılınç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 158 kişinin katılımıyla sürdürülen arkeolojik kazıda şimdiye kadar çok sayıda eser ve seramik parçası bulduklarını söyledi.

Yapımı devam eden Kalehan 2 Barajı suları altında kalacak alanda, 2 yıldır çalışma yürüttüklerine işaret eden Kılınç, geçen sene 7 ay süren kazılarda, etrafı surlarla çevrili askeri bir yerleşkeyi gün yüzüne çıkardıklarını, Urartu dönemine ait mezardan yılan başlı bilezikler ve bronz kemerler bulduklarını, bu kemerler üzerinde savaş sahnelerinin canlandırıldığını gördüklerini hatırlattı.

"Sondaj çalışmaları sonucu buranın bir höyük olduğu kanaati uyandı. Koruma Kurulu kararıyla tescillenen höyükte bu yıl da kazı çalışmalarımızı Bakanlık izni doğrultusunda başlattık. Şu ana kadar 36 açmada çalışmalarımız yürümekte. Birçok açmada kazı çalışmaları, zemine inildiği için tamamlandı. Şu an ise höyüklerin kuzey tarafındaki açmalarda çalışmalar devam etmekte." diyen Kılınç, toplam 3 bin 500 metrekarelik bir alanda tamamen zemindeki ana kaya ulaşana kadar arkeolojik çalışmaların süreceğini aktardı.

Kılınç, kazının bütçesinin Kalehan Enerji Grubunca karşılandığını dile getirerek, ekipte yer alan 158 kişinin 5 aydır çalışma yürüttüğünü kaydetti.

- 3 bin 600 yıllık yerleşim yeri bulundu

Ortaya çıkarılan eserlerin yüzde 80'inin Urartu dönemine ait olduğunu belirten Kılınç, şöyle devam etti:

"Norik Höyük'te yaptığımız arkeolojik kazılarda erken demir çağı dediğimiz günümüzden 3 bin 600 yıl öncesine kadar bir kültür yerleşkesi olduğu görülmekte. Her gün sayısız envanterlik ve etütlük eser çıkarılmaktadır. Şu ana kadar envanter nitelikteki eser sayımız 100'ü geçti ancak etütlük mahiyette de yine 300 civarında eser mevcut. Bunlar da tamamlanabilecek durumda. Bunun yanında binlerce belki milyonlarca seramik kırığı, seramik parçası ele geçirdik."

"Alanda yapılan analizlerde Urartu ve Bizans dönemine ait eserler çıktı." diyen Kılınç, Norik Höyük'te bir müzeyi dolduracak kadar eser bulunduğunu, bu eserlerin emaneten Elazığ Müze Müdürlüğünde korunacağını bildirdi.

Kılınç, Bingöl'ün ilk tarihi bulguları olan bu eserlerin, ileride kurulacak Bingöl Müzesi'ne devredileceğini sözlerine ekledi.

- Dört katmanlı kültür izlerine rastlandı

Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Doktor Öğretim Üyesi Abdulkadir Özdemir de Norik Höyük'teki kurtarma kazılarında, 4 farklı kültür katmanı tespit ettiklerini söyledi.

Özdemir, "Kazıda 4 farklı kültür katmanı bulundu. En üst tabaka Bizans, ikinci katman geç demir çağı, üçüncü katman orta dönem denilen Urartu, dördüncü katmanda ise erken demir çağı izleri görülüyor." ifadelerini kullandı.

Bu kazılarla buradaki yerel insanların nasıl yaşadıklarını, hangi hayvanlarla beslendiklerini, hangi tarım ürünlerini kullandıklarını ortaya çıkarmayı hedeflediklerini belirten Özdemir, kurtarma kazısında önemli eserleri gün ışığına çıkarmayı sürdürdüklerini sözlerine ekledi.