Çin-ASEAN 13. Üst Düzey Yetkililer Toplantısı

Çin ve Güney Doğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) ülkeleri, Güney Çin Denizi konusundaki anlaşmazlıklarını müzakere yoluyla çözme yönünde kararlı olduklarını kaydetti.

Çin Komünist Partisi (ÇKP) resmi yayın organlarından Global Times gazetesinin haberine göre, Çin'in kuzeyinde bulunan İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nde, 2012'de kabul edilen Güney Çin Denizi'yle İlgili Tarafların Eylem Deklarasyonu'nun uygulanması amacı doğrultusunda Çin ile ASEAN'a üye ülkelerin yetkililerinin katılımıyla 13. Üst Düzey Yetkililer Toplantısı yapıldı.

Tarafların, Güney Çin Denizi anlaşmazlıklarını müzakere aracılığıyla çözme kararının yinelendiği toplantıda, Güney Çin Denizi Eylem Kuralları üzerinde görüşmelerin ivme kazandırılması yönünde fikir birliğine varıldı. Toplantıda, tartışmalı bölgede acil durum ve olası gelişmelerin ele alınması konusunda iki belge onaylandı.

Belgeler kapsamında anlaşmalar, taraflar arasında Güney Çin Denizi'nde acil durum ve olası gelişmelere karşı özel telefon hattı uygulamasının kurulmasının yanı sıra eylem kurallarının uygulamaları konusunda ortak bir bildiriye imkan tanıyacak.

Bu arada, ilgili belgeler, gelecek ay Laos'ta yapılacak ASEAN Zirvesi'nde son olarak onaylanmasının ardından kamuya açıklanacak.

Çin adına toplantıya katılan Çin Dışişleri Bakan Yardımcısı Liu Cınmin, aksilik olmaması durumunda, Güney Çin Denizi Eylem Kuralları üzerinde bir taslağın 2017 ortasında tamamlanmış olacağını ifade etti.

Liu ayrıca, Singapur'un Güney Çin Denizi tartışmasına müdahil olma durumuna ilişkin de Singapur'un tartışmalı bölgeye taraf olmadığını ve bölgesel anlaşmazlığa karışmadığı sürece Çin-ASEAN işbirliğinin teşvikine daha büyük katkı verebileceğini kaydetti.

ASEAN'ın dönem başkanlığını yürüten Laos'ta geçen ay düzenlenen 49. ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda, Güney Çin Denizi meselesine ilişkin taraflar arasında barışçıl görüşmeler ön plana çıkartılmıştı. Pekin yönetimi, Çin ve ASEAN'ın, bölgesel barış ve istikrardan sorumlu olması gerektiğini belirterek, Çin'in ASEAN ile işbirliği ve iyi ilişkiler noktasında anlaşmaya varmaya istekli olduğunu vurgulamıştı.

Dünyanın en önemli deniz güzergahlarından olan ve zengin hidrokarbon rezervlerinin bulunduğuna inanılan Güney Çin Denizi üzerinde Çin başta olmak üzere Filipinler, Vietnam, Malezya, Brunei ve Tayvan'ın hak iddia etmesi nedeniyle bölgede uzun süredir gerilim yaşanıyor.

ASEAN, 8 Ağustos 1967'de Malezya, Endonezya, Filipinler, Tayland ve Singapur'un katılımıyla kuruldu. Brunei'nin 1984'te, Vietnam'ın 1995'te, Laos ve Myanmar'ın 1997'de ve Kamboçya'nın da 1999'da örgüte dahil olmasıyla üye sayısı 10'a yükseldi. Yaklaşık 620 milyon kişinin yaşadığı ASEAN bölgesi 4,5 milyon kilometre kareyi kapsıyor. ASEAN örgütünün öncelikli hedefleri arasında, bölge ülkelerinin ekonomik büyümesine ivme kazandırılması, toplumsal ve kültürel gelişim, bölgede barış ve istikrarın sağlanması yer alıyor.