'Dış Ticaret Açığının Düşüş Trendine Girmesi Bekleniyor'

BEKİR GÜRDAMAR - Türkiye'nin dış ticaret açığı mayısta beklentiler doğrultusunda 7,76 milyar dolara çıkarken, analistler, yılın ikinci yarısında dış ticaret açığında dengelenme ve düşüş eğiliminin öne çıkabileceğini belirtiyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından oluşturulan mayıs ayına ilişkin geçici dış ticaret istatistiklerine göre Türkiye'nin ihracatı, mayısta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,3 artarak 14 milyar 306 milyon dolara, ithalatı yüzde 5,5 artışla 22 milyar 65 milyon dolara ulaştı. Böylece, mayısta dış ticaret açığı 7,76 milyar dolara yükselirken, ihracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 64,8 oldu.

Analistler, dış ticaret açığının yılın ikinci yarısında düşüş trendine girebileceğini belirterek, son verilerin ardından cari işlemler açığının da mayısta önceki aya göre sınırlı da olsa gerileyebileceğini tahmin ediyor.

AA muhabirine konuyla ilgili değerlendirmede bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, son 12 aylık dış ticaret açığının 87,1 milyar dolarla Haziran 2014’ten bu yana görülen en yüksek seviyeye ulaştığını belirterek, Orta Vadeli Program'da öngörülen yıllık 68 milyar dolarlık dış ticaret açığı tahmininin ekimde revize edilebileceğini ifade etti.

Dış ticaret dengesini enerji ve altın grubunun olumsuz etkilediğini, enerji ve altın dışı açığın ise uzun bir aradan sonra ilk kez gerileyerek 36,8 milyar dolara indiğine dikkati çeken Bürümcekçi, "Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış veriler, trend göstergesi olan üç aylık ortalama dış ticaret açığının yıllıklandırılmış değerinin 79,7 milyar dolar düzeyine gerilediğine işaret ederek, manşet verilerin de yansıtmaya başladığı dengelenme hareketinin devam ettiğini gösterdi." dedi.

- "Cari işlemler açığı 5,3 milyar dolara gerileyebilir"

Bürümcekçi, ithalat alt gruplarından gelen sinyallerin, yatırım ve üretim açısından ılımlı, iç talep açısından olumsuz bir tablo çizdiğini dile getirerek, son verilerle mayısta sanayi üretimi arındırılmamış yıllık değişimine ilişkin yüzde 7-8 civarı genişleme tahmini üzerindeki risklerin aşağı yönde olduğunu kaydetti.

Gelecek aylarda enerji ithalatındaki yükselişin devam etmesinin beklenebileceğine değinen Bürümcekçi, altın ticaretinde ise baz etkisinin dış ticaret açığını azalış yönünde etkileyebileceğini söyledi.

Bürümcekçi, dış ticaret verisinden sonra, mayıs ayında cari işlemler açığının 5,4 milyar dolardan 5,3 milyar dolara gerileyebileceğini, bu durumda da son 12 aylık cari açığın 57 milyar dolar seviyesinde yatay seyredeceğini öngördü.

Halk Yatırım Araştırma Direktörü Banu Kıvci Tokalı ise mayısta dış ticaret açığının beklentileri doğrultusunda geldiğini belirterek, "Geçen yılın ilk yarısı sonunda 59 milyar doların altına kadar inen 12 aylık dış ticaret açığı ise yükseliş trendini sürdürmekle birlikte hızı önemli oranda azalarak 87,1 milyar dolara ulaştı." dedi.

Hem büyüme hızında yavaşlama hem de kurdaki değer kaybı ve baz etkisiyle, yıllık açığın ikinci yarıdan itibaren düşüş trendine girmesini ve yılı 81 milyar dolar seviyesinde tamamlamasını beklediklerini ifade eden Tokalı, altın ve enerji hariç dış açıktaki yükseliş trendinin sona erdiğini söyledi.

Tokalı, aylık bazda ihracattaki artışın ithalat tarafındaki artışa kıyasla daha ılımlı kalması nedeniyle, ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 64,8’e gerilediğini kaydederek, AB’ye avro bazlı ihracatın 12 aylık kümülatif verilerinde hafif toparlanma görüldüğünü dile getirdi.