Dünyada Su Kaynaklarinda Mikro Plastik Kirliligi

Yasanan kirlilige dikkat çekmek için Atatürk Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nin ev sahipliginde "Sucul ekosistemlerde mikro plastik kirliligi (FAO)" baslikli uluslararasi bir çalistay düzenlendi.

9 ülkeden 11 konusmacinin katildigi çalistayda, denizlerde ve iç sulardaki kirlilik ele alindi. Çalistayin organizasyonu ve moderatörlügünü yapan Atatürk Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Ögretim Üyesi Prof. Dr. Muhammed Atamanalp, “Çevreye verdigimiz zararlar hele hele de su kaynaklarina olan zararlar, içinde yasayan canlilari adeta havasiz birakarak toplu ölümlere sebep oluyor. Eko sistemle çok oynamaya basladik” dedi.

Bu konuda arastirma yapan konusunda uzman kisilerle pandemi nedeniyle yüz yüze degil telekonferans yoluyla çalismalar yapildigini dile getiren Prof. Dr. Atamanalp, “Çevre bilincinin arttirilmasi ile birlikte çevre kirliligi konusunda yapilan arastirmalar da artmaktadir. Bu arastirmalar kirletici tiplerin daha iyi tanimlanmasi ve buna karsi önlemler alinmasina imkan verilmektedir. Son dönemlerde çevrede mikro plastik kirliligi dikkat çekici boyutlara gelmistir. Bu nedenle sucul ekosistemlerde bu kirlilik tipinin neden oldugu sorunlar da incelenmeye baslanmistir” diye konustu.

Prof. Dr. Muhammed Atamanalp, çalistayla ilgili yaptigi degerlendirmede sunlari kaydetti:

“Amacimiz insanlarin bu konulara daha fazla dikkat etmeleridir. Yasamimizin her alanina plastikler girdi. Dünyanin çok farkli ülkelerinden 460 dinleyici bu çalistayi takip etti. Bu atiklar dogada kolay kolay da parçalanmiyorlar. Bu atiklar basta insanlar olmak üzere tüm canlilarin vücuduna veya bünyesine çok rahatlikla girebiliyorlar. Bizler de bu atiklarin vermis oldugu zararlari belirlemek adina katilimcilardan kendi ülkelerinde bu atiklarin vermis oldugu zararlar ne boyutta konusunda arastirma yapmalari ve anlatmalarini istedik. Türkiye’nin yani sira Macaristan, Almanya, Hirvatistan, Iran, Ingiltere, Azerbaycan, Irlanda, Romanya’dan konusmacilar katildi.

Bu konusmacilar arasinda bir ucu Afrika’ya dayanan ülkeler de dinleyici olarak katildi.

Düzenlenen organizasyonu FAO destekledi. Yasamimizin her alanina giren plastikler çevre sartlarinin etkisiyle küçük parçaciklara ayriliyorlar. Yeri geliyor günes isiklari oluyor, yeri geliyor yagislar oluyor, yeri geliyor insani faaliyetler de olabiliyor. Bu parçaciklar gözle görülemeyecek kadar küçükler, yani 5 mikron veya daha küçük boyutlarda mikro parçaciklara ayriliyorlar. Küçük parçaciklar solunum yoluyla bizlerin akcigerlerine yerlesebilecegi gibi sucul ekosistemlere de girdiklerinde sucul yaban hayatin bünyelerinde yer alabiliyorlar. Karadeniz Bölgesi’nden aldigimiz balik örneklerinde, Dogu Anadolu Bölgesi’ndeki iç sularda yerli türlerde yaptigimiz örneklerde, yani baliklarin iç organlarinda bu mikro plastiklerin bulundugunu çalismalarimizla tespit ettik. Insanlar için sevindirici tarafina bakacak olursak baliklarin insanlar tarafindan tüketilen kismi baligin kas dokusudur. Bu da insan sagligina henüz etki edecek, insana zarar verecek boyutta degil. Bu olayin sevindirici kismi. Neden sevindirici kismi diyoruz, çünkü biz baliklari tüketirken baligin iç organlarini temizliyoruz.”