Enerjide Yeni Umut ``yerli Kömür``

A) - 13.11.2011 - Leyla Ataman Özel - Türkiye`nin enerjide dışa bağımlılığını azaltmak için yollar aranırken, yerli ve ucuz bir enerji kaynağı olan linyitten elektrik üretiminin artırılması için düğmeye basıldı

AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, yerli linyitin elektrik üretimindeki payının artırılması çalışmaları çerçevesinde, ilk aşamada linyitte 7 bin Megavat (MW) düzeyinde bir termik potansiyelin özel sektöre ihale edilmesi planlanıyor

Bu çerçevede, Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) yatırım modelinin geliştirilmesi için uluslararası bir danışmak firma ile çalışırken, Enerji Bakanlığı da özel sektörün görüşlerini almaya başladı. Yatırım modelleri arasında, ``yap-işlet, yap-işlet-devret, rödovans (maden ocaklarının işletilmesinin kiraya verilmesi) ve kamu ortaklığı`` modelleri üzerinde tartışılmaya başlandı

AA muhabirine bilgi veren Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilisi, söz konusu modeller arasında en fazla ``yap-işlet`` modelinin öne çıktığını belirtirken, ``Yatırım yapacak firmaların hangi ortamda ve hangi modelle bu yatırımları en hızlı şekilde gerçekleştirme imkanları var, onları öğreniyoruz`` dedi. Yetkili, 2-3 ay içerisinde ihale aşamasına gelineceğini, yatırımların da en az 3-4 yıl zaman alacağını bildirdi

-İhale edilecek sahalar- EÜAŞ`ye ait linyit sahalarından ilk aşamada, Konya-Karapınar, Kahramanmaraş-Elbistan, Trakya sahası, Afşin-Elbistan Kışlaköy, Çöllolar ile C, D ve E sahaları ihale edilecek

Söz konusu sahalardan Konya-Karapınar`da 1,8 milyar ton linyit rezervi ve 4.400 MW termik santral potansiyeli bulunuyor. Kahramanmaraş-Elbistan Sahasında 515 milyon ton rezerv ve 940 MW termik santral potansiyeli, Trakya sahasında ise 390 milyon ton rezerv ve 1.400 MW termik santral potansiyeli bulunuyor. Afşin-Elbistan kömür havzasında bulunan, Kışlaköy kömür sahasında 574 milyon ton, Çöllolar kömür sahasında 1 milyon ton rezerv bulunuyor

760 milyon ton rezervi bulunan Afşin-Elbistan C sahasında 2 bin 400 kişinin istihdam edilmesi ve 3 milyar dolar yatırım yapılması öngörülüyor. 758 milyon ton rezervi bulunan D sahasında termik santral yatırım tutarının 3 milyar dolar, 741 milyon ton rezervi bulunan E sahasının da maden sahası ve termik santral yatırım tutarının 3 milyar dolar olacağı tahmin ediliyor

Afşin-Elbistan havzasında bazı sahalar için geçmişte rödovans modeliyle iki kez ihaleye çıkılmış, ancak sonuç alınamamıştı. Halen kömür rezervinin yüzde 38`lik kısmı enerjiye çevrilebiliyor. Türkiye`deki mevcut sahalardan 18 bin MW kurulu güce kadar çıkabilecek rezerv bulunduğu belirtiliyor

-Yabancı yatırımcılar da ilgileniyor- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yetkilisi, söz konusu sahalardan elektrik üretimi konusunda ABD, Güney Kore ve Japonya`dan büyük firmaların ciddi manada ilgilendiğini de kaydetti

-Linyit rezervi 11,7 milyar ton- Türkiye`nin elektrik üretimi için kurulu gücü halen 52 bin 24 MW düzeyinde bulunuyor. Üretim kapasitesine 7-8 bin MW yerli linyitten eklenmesi durumunda, kapasite yaklaşık yüzde 15-16 artmış olacak

Türkiye`nin kesinleşen toplam linyit rezervi ise 11,7 milyar ton düzeyinde, bu da dünya linyit rezervinin yaklaşık yüzde 1,6`sının Türkiye`de bulunduğu anlamına geliyor. Türkiye`deki linyitlerin büyük kısmının ısıl değeri düşük olduğu için termik santrallerde kullanımı ön plana çıkıyor. Linyit rezervinin yaklaşık yüzde 42`si Afşin-Elbistan havzasında bulunuyor

Türkiye`deki linyit kömürünün ısıl değeri 1000-5000 kcal/kg arasında değişiyor. Toplam linyit rezervinin yaklaşık yüzde 68`i düşük kalorili olup, yüzde 23,5`i 2000-3000 kcal/kg arasında, yüzde 5,1`i 3000-4000 kcal/kg arasında, yüzde 3,4`ü 4000 kcal/kg üzerinde ısıl değerlerde bulunuyor

(LEY-ABK)