'Ergenekon' Davasında Sona Doğru

Daha önce verilen beraat, görevsizlik ve düşme kararları sonrasında 235 sanık yönünden devam eden "Ergenekon" davasında mütalaasını açıklayan savcılık, Danıştay cinayeti sanıklarının da aralarında bulunduğu 32 kişiye hapis cezası, 199 kişiye beraat, 4 kişiye de düşme, ayırma, karara yer olmaması ve suç duyurusunda bulunulması kararları verilmesi talebinde bulundu.

İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki 7. duruşmaya, eski CHP İstanbul Milletvekili ve emekli Albay Dursun Çiçek'in de aralarında bulunduğu tutuksuz yargılanan kimi sanıklar ile çok sayıda avukat katıldı. Salona gelmeyen ve SEGBİS ile bağlanmak istemeyen Danıştay davasının tutuklu sanıklarından Alparslan Arslan'ın anne ve babası da duruşma salonunda hazır bulundu.

Duruşmada esasa ilişkin görüşü sorulan İstanbul Cumhuriyet Savcısı, 235 sanık hakkında hazırladığı 648 sayfalık mütalaasının özetini okudu.

Ergenekon davası süreciyle ilgili bilgi verilen mütalaada, Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin 21 Nisan 2016 tarihli bozma ilamı öncesine kadar toplam sayfa sayısı 6 bin 533 olan 23 ayrı iddianameyle açılan davaların birleştirilmesiyle 275 sanığın yargılandığı, 157 tanığın dinlenildiği, bozma öncesi savcılıkça 2 bin 270 sayfalık mütalaa verildiği, yargılama sonucunda verilen hükmün 16 bin 798 sayfadan oluşan gerekçesinin 15 Ağustos 2013'te bildirildiği, incelenmesi için Yargıtay Dairesi'ne 3 bin 868 klasör, 11 çuval, içinde 208 kitabın olduğu 4 karton kutu ve 92 cilt iddianame gönderildiği hatırlatıldı.

Yargılama süreci ve Fetullahçı Terör Örgütü'ne (FETÖ) yönelik soruşturmalardan bahsedilen mütalaada, Ergenekon ve dava dosyasına konulan diğer soruşturma-davalarla ilgili tespitler yapıldığı, yargılamaya konu Ergenekon terör örgütünün varlığı konusuna ilişkin ayrı bir başlık altında değerlendirme yapıldığı bildirildi.

- "Ergenekon örgütünün varlığı kanıtlanamadı"

Ankara 23. Ağır Ceza Mahkemesi'nin yetkisizlik kararıyla gönderilen Danıştay saldırısı ve Cumhuriyet gazetesine el bombası atılması eylemlerine ilişkin sanıklar yönünden değerlendirmenin de daha sonradan mütalaaya eklendiği belirtilirken, Ergenekon terör örgütünün varlığı ile ilgili şu ifadeler kullanıldı:

"Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin kararı, devamında yaşanan 15 Temmuz darbe girişimi ve sonrasında ortaya çıkan olgular, mahkumiyet kararı veren ve davaları açan cumhuriyet savcıları hakkında HSK tarafından verilen ihraç kararında bu dosyaya yapılan atıflar, bu dava kapsamında ilk iddianamenin tanzim edildiği 10 Temmuz 2008 tarihinden itibaren kamuoyunda, 'Zirve Yayınevi, Cumhuriyet gazetesi ve Danıştay saldırısı davaları' olarak bilinen birçok sansasyonel davanın, bu davayla birleştirilmesi veya birleştirilmesine çalışılması, diğer delil, olgu ve olaylar birlikte değerlendirildinde; Ergenekon silahlı terör örgütünün varlığının, kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlanamadığı, bu nedenle de varlığı kanıtlanamayan örgütün liderliği, üyeliği ve örgüt adına suç işlenmesinin de söz konusu edilemeyeceği anlaşılmıştır. Bu haliyle bu dava kapsamında kovuşturmaya konu edilen, 'Ergenekon' adlı bir terör örgütünün varlığı ispat edilememiştir."

- Ergenekon sanıklarına istenen cezalar

Ergenekon davası kapsamında yargılanan 26 ve Danıştay cinayeti davası kapsamında yargılanan 6 kişi olmak üzere 32 sanığa çeşitli oranlarda hapis cezasının istendiği mütalaada, diğer sanıklara da beraat, düşme, ayırma, karara yer olmadığına ve suç duyurusu yapılmasına yönelik kararlar verilmesi talep edildi.

Mütalaada, Ergenekon davası kapsamında yargılanan eski Özel Hareket Dairesi Başkanvekili İbrahim Şahin'e, "kişisel verilerin kaydedilmesi" suçundan 1 yıldan 3 yıla, "yasaklanan bilgileri temin" suçundan 1 yıldan 3 yıla, "devletin güvenliğine ilişkin bilgileri temin etme" suçundan 3 yıldan 8 yıla, "tehlikeli maddeleri izinsiz bulundurmak" suçundan 4 yıldan 8 yıla ve "ateşli silahlar kanununa muhalefet" suçundan da 5 yıldan 8 yıla olmak üzere toplam 14 yıldan 30 yıla kadar hapis cezası verilmesi istendi.

Eski Esenyurt Belediye Başkanı Gürbüz Çapan'a, "ateşli silahlar kanununa muhalefet" suçundan 1 yıldan 2 yıla kadar hapis cezası istenen mütalaada, benzer suçlardan diğer Ergenekon dosyası sanıklarından Aydın Yüksek'e 3 yıl 3 aydan 8 yıla, Bedirhan Şinal'e 5.5 yıldan 14 yıla, Asim Demir, Emin Caner Yiğit, Ersin Gönenci, Levent Temiz, Mehmet Murat Yücel, Tanju Okan, Ufuk Mehmet Büyükçelebi, Yusuf Ethem Akbulut ve Recep Gökhan Sipahioğlu'na 1 yıldan 2'şer yıla, Ertaç Giray'a 1,5 yıldan 6 yıla, Hayrettin Ertekin'e 1 yıl 3 aydan 4 yıla, Hüseyin Keskin'e 1 yıldan 3 yıla, Hüseyin Yanç'a 2 yıldan 5 yıla, Levent Ersöz'e 2 yıldan 5 yıla, Mehmet Demirtaş'a 4 yıldan 8 yıla, Muzaffer Öztürk'e 5 yıldan 8 yıla, Oğuz Bulut'a 4,5 yıldan 9 yıla, Okan İşgör'e 9 yıldan 16 yıla, Oktay Yıldırım'a 4 yıldan 8 yıla, Özkan Kurt'a 2 yıldan 5 yıla, Ulaş Özel'e 11 yıldan 21 yıla ve Yaşar Arslanköylü'ye de 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası verilmesi talebinde bulunuldu.

- Karar tarihi 27 Aralık Perşembe

Cumhuriyet gazetesine el bombası atılması ve Danıştay saldırısına ilişkin yargılanan tutuklu sanık Alparslan Arslan, Erhan Timuroğlu, İsmail Sağır ve Osman Yıldırım'ın, "Anayasal düzeni zorla değiştirmeye teşebbüs" suçundan ağırlaştırılmış müebbet ve diğer suçlardan farklı hapis cezalarına çarptırılması da istenen mütalaada, diğer sanıklar Süleyman Esen ve Tekin Irşi'nin de "silahlı terör örgütü üyeliği" suçundan cezalandırılması talep edildi.

Mütalaada, Danıştay saldırı davasından yargılanan, daha sonra hayatını kaybettiği anlaşılan Salih Kurter hakkında düşme, "örgüte yardım" suçundan yargılanan Aykut Metin Şükre hakkında beraat kararı verilmesi de istendi.

Mütalaa özetinin okunmasının ardından konuşan mahkeme heyeti başkanı, duruşmayı karar vermek üzere 27 Aralık Perşembe gününe ertelediklerini belirterek, sanık ve sanık avukatlarından, mütalaaya karşı yazılı beyanlarını duruşma tarihinden önce mahkemeye getirmeleri isteğinde bulundu.

- Süreç

Yasayla kapatılan dönemin özel yetkili İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nce 5 Ağustos 2013'te verilen kararda, eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ müebbet, Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek ağırlaştırılmış müebbet, emekli Tuğgeneral Veli Küçük 2 kez ağırlaştırılmış müebbet ve 99 yıl hapis, Tuncay Özkan ağırlaştırılmış müebbet ve diğer suçlardan 22 yıl 6 ay hapis, emekli Orgeneral Hurşit Tolon müebbet, Danıştay saldırısının faili Alpaslan Arslan 2 kez ağırlaştırılmış müebbet, avukat Kemal Kerinçsiz ağırlaştırılmış müebbet, Mehmet Haberal 12 yıl 6 ay, Mustafa Balbay 34 yıl 8 ay, Sinan Aygün 13 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştı. Diğer sanıklar da çeşitli oranlarda hapis cezasına mahkum edilmişti.

Bazı sanıklar, davaya bakan ve kapatılan özel yetkili mahkemenin gerekçeli kararını yazmasının 7 ay sürmesi nedeniyle Anayasa Mahkemesi'ne (AYM) bireysel başvuruda bulunmuş ve yüksek mahkeme de "sanıkların haklarının ihlal edildiğine" hükmetmişti. İhlal kararı üzerine, yasayla kaldırılan İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi yerine başvuruları inceleyen nöbetçi mahkemeler, tutuklu sanıkları tahliye etmişti.

İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nin karardan 7 ay sonra 16 bin 600 sayfadan oluşan gerekçeli kararının taraflara tebliğ edilmesinin ardından dosya, temyiz incelemesi için Yargıtay 16. Ceza Dairesi'ne gönderilmişti. Temyiz duruşmaları, 6 Ekim 2015'ten itibaren yapılmaya başlanmıştı.

Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 21 Nisan 2016'da verdiği kararla, 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nin kararını, "eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ'un Yüce Divan'da yargılanması gerektiği yönündeki itirazının haklı olması, Danıştay saldırısı davası ile Ergenekon davası arasındaki hukuki ve fiili irtibatın somut delillerle gösterilememesi ve soruşturma, yargılama, delil toplama aşamalarında adil yargılanma ilkelerine aykırılık bulunması" gibi gerekçelerle bozmuştu.

Dosyaya hangi mahkemenin bakacağına ilişkin yaşanan yetki karmaşasının ardından, HSYK tarafından alınan kararla dosya, İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmişti.

- Eski hakim ve savcılar FETÖ'den tutuklu veya firari

"Ergenekon" soruşturmasını yürüten ve meslekten ihraç edilen savcılar Zekeriya Öz ve Fikret Seçen, FETÖ soruşturmaları kapsamında firari olarak aranıyor. Bir dönem soruşturmaya bakan firari sanık Cihan Kansız hakkında da FETÖ üyeliğinden dava açıldı.

Haklarında FETÖ üyeliğinden dava açılan, dönemin özel yetkili İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde dosyaya bakan hakimler Hüseyin Özese ve Hüsnü Çalmuk tutuklu bulunurken, Sedat Sami Haşıloğlu ise firari olarak aranıyor.

Davaya duruşma savcısı olarak giren Mehmet Ali Pekgüzel ve Nihat Taşkın da FETÖ davaları kapsamında tutuklu bulunuyor.

- Ayırma ve düşme kararları

Davanın görüldüğü İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi, 21 Haziran 2017 tarihli duruşmada, Yargıtay 16. Ceza Dairesi'nin bozma ilamına uyulmasına karar vererek, Ergenekon dava dosyasıyla daha önce birleştirilen "İnternet Andıcı, Terörle Mücadele Eylem Planı ve Danıştay saldırısı" dosyalarının ana dosyadan ayrılarak başka esasa kaydedilmesine hükmetmişti.

Süreçte hayatını kaybeden 11 sanık ve Yargıtay'ın beraatlarına hükmedilmesini istediği 21 sanığın dosyasını ayıran heyet, 6 Temmuz 2017 tarihli duruşmada ise, Ergenekon ana dava dosyasıyla birleştirilen 12 sanıklı Danıştay saldırısı dosyasıyla ilgili görevsizlik, ilk mahkemece beraat kararı verilen 21 sanıklı dosyayla ilgili beraat ve yargılama sürecinde hayatını kaybeden 11 sanıklı dosyayla ilgili de düşme kararları vermişti.

Düşme, ayırma ve beraat kararlarının ardından mahkeme heyetince dava, 229 sanık üzerinden görülmeye başlanmıştı.