Etiyopya-Türkiye İş Ve Yatırım Forumu

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye'nin Etiyopya'daki en büyük yatırımcı olduğunu belirterek, 'Etiyopya'da 2,5 milyar dolarlık Türk yatırımı var. Burada Türk firmalar 30 binin üzerinde istihdam sağlıyor. Etiyopya ile ticari ilişkilerde bizim lehimize olan dengenin Etiyopya lehine bozulmasını istiyoruz. Buraya daha çok Türk yatırımcı gelsin istiyoruz.' dedi.

Zeybekci, Etiyopya-Türkiye İş ve Yatırım Forumu'nun açılış konuşmasını gerçekleştirdi.

Formun iki ülke arasındaki yeni dönemin başlangıcı olacağını belirten Zeybekci, Türkiye'nin Afrika açılımının son derece başarılı bir şekilde ilerlediğini, 5 milyar dolarlık ticaret hacminin 20 milyar dolara yükseldiğini söyledi.

Zeybekci, Türk Hava Yollarının (THY) Afrika'da en çok noktaya uçan bir numaralı havayolu haline geldiğini vurguladı. 
THY'nin Etiyopya'ya geniş gövdeli uçaklarla uçma talebini ileten Zeybekci, bu noktada THY'nin Etiyopya Hava Yolları ile iş birliği yapmasını teşvik edeceklerini söyledi.

Etiyopya'nın 2009 yılından bu yana Afrika'da parmakla gösterilen ülke olduğunu vurgulayan Zeybekci, 'Etiyopya Afrika'da sürekli büyüyen bir fırsatlar ülkesi. İthalatı ve ihracatı da istikrarlı şekilde artıyor. Bugüne kadarki iş yapma ahlakımız kazan-kazan politikasıydı ama Etiyopya ile bu durum farklı. Önce Etiyopya kazansın prensibimiz var.' diye konuştu.

Türkiye'nin şu anda Etiyopya'daki en büyük yatırımcı ülke olduğuna dikkati çeken Zeybekci, 'Etiyopya'da 2,5 milyar dolarlık Türk yatırımı var. Burada Türk firmalar 30 binin üzerinde istihdam sağlıyor. Etiyopya ile ticari ilişkilerde bizim lehimize olan dengenin Etiyopya lehine bozulmasını istiyoruz. Buraya daha çok Türk yatırımcı gelsin istiyoruz.' değerlendirmelerinde bulundu.

Zeybekci, Türkiye'nin kabuk değiştirdiğini ve yatırımcılar için en uygun yerlerden birinin Etiyopya olduğunu söyledi.

Etiyopya ile serbest ticaret anlaşması imzalamak istediklerini anlatan Zeybekci, aksi halde şu anda 450 milyon dolar seviyesindeki ticaret hacminin 1 milyar doların üzerine çıkamayacağını ifade etti.

- 'Etiyopya'da Türk Masası kuruldu'

Bakan Zeybekci, Etiyopya Maliye ve Ekonomi Bakanlığı bünyesinde bugün itibarıyla bir Türk Masası kurulduğunu bildirerek, bunun karşılıklı ticarete katkı sağlayacağının altını çizdi.

Etiyopya'da şu ana kadar Türk müteahhitlerinin 2,3 milyar tutarında 12 proje üstlendiğini belirten Zeybekci, konuşmasını şöyle sürdürdü:

'Afrika imkansızlıklar coğrafyası gibi görülebilir ama aynı zamanda müthiş bir fırsatlar coğrafyası. Afrika ve Etiyopya asla böyle kalmayacaktır. Yatırım ve fırsat demek, bu kadar çok üretim demek, bu ülke için refah demek. Bu fırsatlardan dolayı iş dünyasının dikkatini tekrar buraya çekmek istiyorum. Burası fırsatlar ülkesi. Gelecekte dünyanın yeni büyüme motoru Afrika olacak, bunu hep birlikte göreceğiz. Afrika'nın parlayan yıldızı Etiyopya da Afrika gemisini yönlendiren dümen ülkelerinden biri olacak. 
Biz Etiyopya ile vize gibi bir sıkıntının olmasını istemiyoruz. Olabildiğince serbest bir ortamın olmasından yanayız. Biz Türkiye olarak hazırız.'

- 'Uzun süreli iş birliklerine ihtiyaç duyuyoruz'

Etiyopya Cumhuriyeti Sanayi Bakanı Ahmed Abtew, ülkedeki Türk yatırımlarının hızla arttığını belirterek, 'Uzun süreli bir iş birliğine ihtiyaç duyuyoruz. Türkiye gibi kendini ispatlamış bir ülkeye ihtiyaç duyduğumuz kesin. 2015-2025 arasındaki dönem bizim için çok önemli, bu dönemde özellikle de sanayi ve üretim alanlarına odaklanacağız.' diye konuştu.

Sanayi sektörünün GSYH içerisindeki payını artırmak istediklerini anlatan Abtew, 'Sanayi sektörünün GSYH içerisindeki payını yüzde 16'dan 2025 yılı itibarıyla yüzde 30'a çıkarmayı hedefliyoruz. Üretimi de bu dönemde artırmak istiyoruz. Bu noktada doğrudan yatırımlar bizim için de çok önemli.' ifadelerini kullandı.

Abtew, ülkenin coğrafi konum itibarıyla çok iyi bir konumda bulunduğuna dikkati çekerek, ülkenin yatırım ve sermaye açısından birçok avantaja sahip olduğuna işaret etti. Elektrik üretimi konusuda önemli adımlar attıklarını kaydeden Abtew, bu hedefle son yıllarda önemli yatırımlar yaptıklarını söyledi.

Hedefleri doğrultusunda kendilerine 9 önemli sektör belirlediklerini bildiren Abtew, bunların; gıda ve gıda işleme, kimya, petro kimya, ilaç, tekstil, pamuk, elyaf ile lazer teknolojileri ve mühendislik olduğunu bildirdi.

Etiyopya Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Worknehe Gebeyehu da Türkiye'nin Etiyopya'nın stratejik ortaklarınından biri olduğunu söyledi. Türkiye ve Etiyopya'nın iki kardeş ulus olduğunun altını çizen Gebeyehu, Türk yatırımlarının Etiyopya'da gelişmesinin kendileri için büyük önem taşıdığını söyledi.

- Türkiye'nin Etiyopya’daki yatırımları

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi de 2003 yılından bu yana Afrika açılımı gerçekleştirdiklerini belirterek, 2023 hedefleri noktasında bölgenin büyük önem taşıdığını belirtti. Etiyopya'nın Türkiye açısından büyük önem taşıdığının altını çizen Büyükekşi, 'Etiyopya son 10 yılda ortalama yüzde 10 büyüme gösterdi. 100 milyona yakın nüfusu var. Etiyopya ile var olan ticaret iki ülkenin potansiyelini yansıtmıyor. Buradaki Türk yatırımlarının bunu daha da ileri taşıması gerekiyor.' diye konuştu.

DEİK Türkiye-Etiyopya İş Konseyi Başkanı Emre Aykar ise Etiyopya'nın Türkiye'nin bölgedeki en önemli müttefiklerininden biri olduğunu belirtti. İki ülke arasındaki ticaret hacminin 2015 sonu itibarıyla 450 milyon doları aştığını bildiren Aykar, ikili ilişkilerin geliştirilmesi konusunda her iki ülkede de güçlü bir niyet olduğuna işaret etti.

Zeybekci ve beraberindeki heyet gün içerisinde ayrıca Etiyopya Sanayi Bakanı Ahmed Abtew ve Etiyopya Dışişleri Bakanı Worknehe Gebeheyu ile ikili görüşme gerçekleştirdi.

Konuşmaların ardından Türkiye-Etiyopya 7. Dönem Karma Ekonomik Komisyon toplantı tutanağı, Madenler ve Hidrokarbon Alanlarında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı ve Türk Standardları Enstitüsü (TSE) ile Etiyopya Standardlar Ajansı (ESA) Arasında Ortak İşbirliği Mutabakat Zaptı imzalandı. Gün içerisinde ayrıca KOSGEB ile FemSEDA arasında mutabakat zaptı, Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu (TRT) ile Etiyopya Yayın Kuruluşu (EBC) Arasında İşbirliği Protokolü, Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı imzalandı.