F35 Motor Bakımında Türkiye'ye Görev

Müşterek Taarruz Uçağı (JSF/F-35) Projesi kapsamında Avrupa'daki katılımcı ülkelere ait uçakların motorlarına depo seviyesi bakım hizmeti vermek için kurulacak merkez için imzalar atıldı.

Müşterek Taarruz Uçağı (JSF/F-35) Projesi F135 Motoru Nihai Montaj Hattı Kurulumu, Aktivasyonu ve 1. Hava İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı (HİBMK) T-11 Bremzesi Modifikasyon Safhası Projesi İmza Töreni, Savunma Sanayii Müsteşarlığında (SSM) gerçekleştirildi.

Törene, Milli Savunma Bakanlığı, SSM, Hava Kuvvetleri Komutanlığı ve TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) temsilcileri katıldı.

SSM Müsteşarı İsmail Demir ve TEI Genel Müdürü Mahmut Akşit’in imzaları ile yürürlüğe giren söz konusu sözleşme ile Motor Nihai Montaj/Test Hattı ve Avrupa Bölgesi Depo Seviyesi Bakım Merkezi Kurulumu çalışmaları kapsamında, TEI tarafından, 1. HİBM T-11 Test Bremzesi Modifikasyonu ve Motor Nihai Montaj/Test Hattının Kurulumu Eskişehir 1. HİBMK’de gerçekleştirilecek.

SSM tarafından yürütülecek proje kapsamında, Türkiye envanterine girecek F-35 uçaklarına entegre edilecek F135 motorlarının nihai montaj ve test faaliyetleri ile birlikte Avrupa bölgesinde F-35 kullanan tüm ülkelerin F135 motoru bakım, onarım, revizyon ve test faaliyetleri 1. HİBMK'de kurulacak tesis ve altyapı ile yürütülecek.

Dünyanın en büyük savunma sistemleri tedarik projesi olarak nitelendirilen JSF projesi kapsamında, TEI ana yükleniciliğinde gerçekleştirilecek proje ile 1. HİBMK, Avrupa bölgesindeki katılımcı ülkelere ait JSF uçaklarının motorlarına depo seviyesi bakım hizmeti vermek üzere kurulacak ilk merkez olma özelliğini kazanacak.

- 'Küçümsenebilecek bir çerçeve değil'

SSM Müsteşarı Demir, törende yaptığı konuşmada, projenin Türkiye ve F-35 Projesi kapsamında önemli bir adım olduğunu söyledi.

Türkiye'nin bu görev için birçok ülke arasından seçildiğine işaret eden Demir, ABD dışında F-35 motorlarının bakım, onarım ve son montaj, kontrol hattı kurulmasıyla ilgili Türkiye'nin görevlendirildiğini belirtti. Demir, 'Motor konusunda Türkiye, gövde konusunda İtalya, ABD dışında seçilmiş ülkeler oldular.' dedi.

Belirtilen işler kapsamında önemli bir masraf yapılacağına dikkati çeken Demir, Türkiye'nin projeden benzer ölçüde kazanım elde etmesi gerektiğini vurguladı.

Proje kapsamındaki işlerin Türkiye'nin operasyonel bağımsızlığını sağlamayacağına değinen Demir, şöyle konuştu:

'Dünya çapında çekici gelecek, rekabetçi bir motor merkezi şu şartlarda oluşturmamız mümkün değil. Bunun şartı şu anda 1. HİBMK ve TEI'de mümkün olduğunu bildiğim imalat ve tamir kabiliyetlerinin bu sisteme entegre edilmesidir. Şu aşamada bunları listede göremiyorum. Görüşmeler sırasında bunların gündeme getirilmesini baştan beri dillendiriyoruz. Bunların çok önemli kalemler olduğunu biliyorum. Tesisin rekabetçiliğini sağlayacak da bu unsurlardır. Teknolojik kazanımlar da bu noktada gelecektir.

Belirtilen iş çerçevesi küçümsenebilecek bir çerçeve değil ancak bunun boyutunun artırılması gerektiğini, Türkiye'deki mevcut kabiliyetlerin bir aşama öteye taşınarak bu tür işlerin yapılmasının mümkün olduğunu biliyorum. Bu konuda müzakereler sırasında Müsteşarlığımız bütün gücüyle sizlerin destekçisi olacaktır. Geldiğimiz noktada elde ettiğimiz kazanımlar ve projemizin kapsamı önemli, ancak bunu yeterli görmüyoruz. Projede görev alacak arkadaşlarımızın bu konuda ısrarcı olmalarını ve mevcut kabiliyetlerini pazarlık masasına koymalarını, hatta bunları geliştirmelerini istiyoruz.'

- 'Motor Türkiye için milli mesele'

Demir, Türkiye için motor konusunun milli bir mesele olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

'Kendi özgün motorlarımızı geliştirme konusunda bir irademiz var. Bu iradenin de küçük adımlarından bir tanesi. Bu merkezden de kazanımlar olacaktır. Buradaki en önemli kozumuz mevcut yetkinliklerimiz, kabiliyetlerimiz, bunları bir adım öteye taşıyacak planlamamız, bu konudaki isteğimiz, insan gücümüz ve kararlılığımızdır. Bu konuda desteğimizi sonuna kadar vereceğiz. Şu ana kadar hızımızın biraz yavaş olduğunu vurgulamak istiyorum. Artık daha hızlanmamız, çok hızlı mesafe almamız gerekiyor.'