Filistin, BM'de “Üye olmayan Gözlemci Devlet” statüsü elde etti. Böylece BM'de üye olmayan gözlemci devlet statüsü kazanan Filistin, BM sistemindeki temsil imkanını bir adım ileriye taşıdı. Filistin bu kararla İsrail'in işgali, illegal yerleşimleri ve saldırılarını Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne taşıyabilecek.
Geçen yıl tam üyelik başvurusu yapan Filistin'in bu talebi Güvenlik Konseyi'nde engellenmiş ancak UNESCO'ca kabul edilmişti. ABD, bu nedenle UNESCO'ya yaptığı yardımları azaltmıştı.
Bu sonucun ardından ABD'nin diğer organizasyonlara yaptığı yardımlarda da azaltmaya gidebileceği, İsrail'in ise yerleşim faaliyetlerine hız verebileceği belirtiliyor.
DAVUTOĞLU: FİLİSTİN BAYRAĞI BU BİNADA DALGALANMALI
BM’deki oylama öncesinde kürsüye çıkarak Genel Kurul üyelerine hitap eden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, yıllarca Filistin halkının yaşadığı sıkıntılara göz kapandığını söyleyerek, “Gazze’de insanlar açık hapishanede yaşıyor. Yıllarca zulme uğradılar, katledilip, toprakların edindiler. Onlara daha iyi bir gelecek sağlamak için bugün burada Filistin halkının arkasında durmalıyız. “ dedi.
Konuşması defalarca alkışlarla kesilen Davutoğlu şöyle devam etti; Filistin halkının yıllardır yaşadığı en önemli sorunları Onurlarını koruyamamaları oldu. Filistin bayrağı bu binada dalgalanmalı. Filistin tam üye olana kadar onlarla omuz omuza olmalıyız. Filistin halkının yaşadığı sorunlara yıllarca bahaneler uyduruldu. Filistin şimdi değil se ne zaman BM’ye üye olacak? Kudüs, Filistin’in sonsuza dek başkenti olacaktır.
İSRAİL'E ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ YOLU
BM’de üye olmayan gözlemci devletlerin “egemenliği” tanındığından, Filistin için bu sıfat büyük önem taşıyor. BM’de şu anda “üye olmayan gözlemci devlet” statüsüne sahip tek devlet Vatikan. BM toplantılarına ve Genel Kurul çalışmalarına “gözlemci” olarak katılma hakkına sahip. Filistin’in yeni statüsüyle BM kuruluşlarına katılımının önü açılıyor. Böylece İsrail’in Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te yürütülen yerleşim faaliyetleri, askeri saldırıları gibi konularda Filistin’e Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne başvurma imkânı doğuyor.
İLK KUTLAMA TÜRK EVİ'NDE YAPILACAK
Bugünkü oturuma katılmak için New York’a giden Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’la görüştü. Davutoğlu’na teşekkür eden Filistinli mevkidaşı Riyad Maliki, oylamanın ardından ilk kutlamayı da Türkevi’nde yapacaklarını söyledi. Arap ülkelerinden hiçbir bakanının oturuma katılması beklenmiyor. Filistin’in BM’de temsili ilk kez 1974’te o zamana kadar “terörist” denilen FKÖ’nün oturumlara davet edilmesiyle başladı.
Y evet, N hayır, A çekimser ülkeler
ABD'DEN 'VAZGEÇ' BASKISI
Filistin'in BM'ye "gözlemci devlet" statüsü için başvurusuna saatler kala ABD, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ı bu kararından vazgeçirmek için yoğun çaba harcadı.
ABD Dışişleri Bakan yardımcısı William Burns ve ABD'nin Ortadoğu özel temsilcisi David Hale, dün New York'ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'la bir araya geldi.
Burns ve Hale, BM'ye "gözlemci devlet" statüsü için başvurunun Filistin davasına zarar vereceği konusunda Abbas'ı uyardı. ABD, Filistin'in bu adımının "iki devletli çözüm" önünde önemli bir engel oluşturacağını iddia ediyor.
ABD Dışişleri Bakan yardımcısı William Burns, dün Mahmud Abbas'la bir araya gelerek, kararından vazgeçmesini istedi.
ABD'DEN 'MALİ YARDIM' TEHDİDİ
Amerikalı bazı senatörler, Filistin'i tehdit etti. Cumhuriyetçi Parti'den Lindsey Graham ve John Barrasso ile Demokrat Parti'den Chuck Schumer ve Bob Menendez, Filistin'in yeni statüsünü İsrail'e karşı kullanması durumunda ABD'nin mali yardımının kesilmesi ve Washington'daki temsilciliğin kapatılması için Senato'ya öneri sunacaklarını açıkladı.
Filistin, statüsünün yükselmesi durumunda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde İsrail'e karşı dava açabileceğini söylemişti.
CLINTON: ÇÖZÜM NEW YORK'TA DEĞİL
Filistin'in BM'ye başvurusuna karşı çıkan ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton da, "Filistin halkının arzularını yerine getirecek iki devletli çözüme açılan yol, New York'tan değil, Kudüs ve Ramallah'tan geçer" dedi.
Kalıcı bir çözüme ulaşmanın tek yolunun doğrudan müzakerelere başlamak olduğunu ve buna olanak sağlayacak atmosferin oluşturulması gerektiğini belirten ABD Dışişleri Bakanı Clinton, "İki tarafa da çözüme odaklı anlamlı müzakerelere geri dönülmesini zorlaştıracak adımlardan kaçınmaları çağrısında bulunduk" şeklinde konuştu.
ALMANYA ÇEKİMSER
BM'de Filistin'e "hayır" diyecek ülkeler ise şimdilik İsrail'in yanı sıra ABD, Kanada ve Hollanda. Almanya oylamada "çekimser" kalacağını açıkladı. İtalya, Fransa, İsviçre, İspanya, Portekiz, Avusturya, Lüksemburg, Norveç ve Danimarka gibi Avrupa ülkeleri, Filistin lehine oy kullanacaklarını belirtmişlerdi.
OLMERT: KARŞI ÇIKMAK İÇİN BİR NEDEN YOK
İsrail eski başbakanlarından Ehud Olmert de, ülkesinin Filistin'e "gözlemci devlet" statüsü tanınmasına karşı çıkmasının doğru olmadığını söyledi. "Filistin'e gözleci devlet statüsü tanınmasına karşı çıkmak için bir neden yok" diyen İsrail eski Başbakanı Ehud Olmert, BM Genel Kurulu'nun Filistin"e "gözlemci devlet" statüsü tanımasının "iki devletli çözüm" fikrinin temel taşlarından biri olacağını belirtti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, BM'nin kararının mevcut durumda hiçbir değişikliğe neden olmayacağını iddia etti.
NETANYAHU: BM KARARI HİÇBİR ŞEYİ DEĞİŞTİRMEZ
Filistin'in başvurusu öncesi açıklama yapan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise, BM'nin Filistin'e "gözlemci devlet" statüsü tanımasının bir Filistin devleti kurulmasına "katkısı" olmayacağını iddia etti. Netanyahu, "BM'nin bugün vereceği karar hiçbir şeyi değiştirmeyecek. Bir Filistin devletinin kurulmasına yardımcı olmayacak" dedi.
AŞRAVİ: SON ŞANS
Filistinli yetkili Hanan Aşravi ise, BM'de Filistin'e "gözlemci devlet" statüsü tanınmasının "iki devletli çözüm" için son şans olduğunu belirtti. Aşravi, Ramallah'ta yaptığı açıklamada, Filistin'in Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne başvuru hakkından da vazgeçmeyeceğini vurguladı. ABD ve İsrail, Filistin'e Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne başvuru hakkı tanınmaması için mücadele veriyor.
GÖZLEMCİ DEVLET STATÜSÜ NEDİR?
İsviçre'nin 1946'da BM Genel Sekreteri tarafından "daimi gözlemci" statüsüne kabul edilmesiyle başlayan uygulama çerçevesinde, yıllar içerisinde Avusturya, Finlandiya, İtalya ve Japonya gibi pek çok "gözlemci", BM'nin "üyesi" haline geldi. Örneğin İsviçre, yaklaşık 50 yıl "gözlemci devlet" olarak anıldıktan sonra 2002'de BM'nin üyesi oldu.
VATİKAN TEK 'GÖZLEMCİ DEVLET'
"Daimi gözlemciler" kategorisinde, "üye olmayan devlet ve kuruluşlar" ile "hükümetler arası kuruluşlar" yer alıyor.
Bu kategoride Vatikan, BM toplantılarına ve Genel Kurul çalışmalarına "gözlemci" olarak katılma hakkına sahip ve BM Genel Merkezi'nde daimi gözlemci misyonu bulunan "üye olmayan gözlemci devlet" olarak anılıyor. Vatikan, BM'de şu anda bu statüye sahip tek devlet.
