Fransa'da Milletvekili Ve Senatör Sayısı Düşecek

Fransa’da son Bakanlar Kurulu toplantısında bazı kurumsal reformlar onaylandı. Reformlar içerisinde Fransa Ulusal Meclisi’ndeki milletvekili sayısının düşürülmesi ve seçim sistemi ile yargı bağımsızlığı, çevre koruması ve referandumlar yoluyla halkın irade beyanının kolaylaştırılması yer alıyor. Yeni reform tasarısıyla senatör sayısının 348’den 261’e, 577 olan milletvekili sayısının dörtte bir oranında düşürülerek 433’e indirilmesi hedefleniyor.

Çevre konusu ise, geçen yıl başlayan Sarı Yelekliler protestolarının ardından yenilenen son tasarıdaki önemli başlıklar arasında bulunuyor. Çevrenin korunmasının anayasada cumhuriyetin temel ilkeleri arasına konulması planlanıyor. Buna göre, Fransız anayasasının birinci maddesinde yer alan ‘Fransa bölünmez, laik, demokratik ve sosyal cumhuriyettir’ ifadesine ek olarak ‘Fransız Cumhuriyeti çevrenin ve biyolojik çeşitliliğin korunması ve iklimsel değişikliklere karşı duyarlı çalışır’ ifadeleri getirilecek.

Parlamentoya gönderilmesi planlanan tasarının son halinde ayrıca yerel yönetimlerin sorumluluk ve serbest karar alma yetkisinin genişletilmesi ön görülüyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve hükümetinin önerileri arasında bulunan başka bir önemli nokta ise, ‘yargı bağımsızlığı’ konusu. Eski cumhurbaşkanlarının otomatik olarak anayasa mahkemesi konumundaki ‘Anayasa Konseyi’ne üyeliği’ uygulamasına son verilmesi planlanıyor.

“Referandumların kapsamının genişletilmesi”

Emmanuel Macron’un istediği bir diğer değişiklik ise, ‘Halkın karar alma mekanizmalarına katılımının’ kolaylaştırılarak referandumların kapsamının genişletilmesi. Halen önemli konularda referandum düzenlenebilmesi için seçmenin onda biri ve Senato ile Ulusal Meclis üyelerinin beşte birinin imzası gerekiyor. Bu da 47 milyonu aşkın seçmenin olduğu Fransa’da 4,7 milyon kişiye denk düşüyor.

Hükümet ise, parlamenterlerin onda biri ile 1 milyon seçmenin imzasının bulunması şartıyla referandum düzenlenmesine imkan tanımasını istiyor.

Ayrıca mevcut sistemde 577 ayrı seçim bölgesinden yalnızca bir milletvekili iki turlu seçim sistemiyle seçilebiliyor. Reform tasarısı ise sayıları 433’e indirilecek olan milletvekillerinin beşte birinin seçimin ilk turunda yüzde 5 barajını aşan partiler arasında oy oranlarına göre paylaşılmasını öngörüyor. Bu sayede seçim çevrelerinin çoğunda ikinci tura kalamayan siyasi partilerin kısmen de olsa Ulusal Meclis’te temsil edilmesi amaçlanıyor. Hükümet, tasarının ilk uygulamasında bu oranı yüzde 15 olarak öngörürken, reformun başarılması halinde en az 87 sandalye partiler arasında paylaşılacak.

Mevcut seçim sistemi nedeniyle ikinci tura kalabilen partilerin sayısı sınırlı kalırken, yüzde 5’in üzerinde oy almış partiler sınırlı sayıda seçim bölgesinde milletvekili çıkarabiliyordu. Fransa, bazı kısıtlamalara rağmen bir siyasinin yerel, ulusal ve Avrupa düzeyinde 5 ayrı sandalye için yarışması mümkünken, Macron’un yeni reform paketinde nüfusu 9 binin üzerindeki şehirlerin belediye başkanlarının en fazla 3 ayrı sandalyede oturabilmesi öngörülüyor.