GRAFİKLİ- Putin Rusya'sının Şüpheli Ölümleri

İngiltere soruşturma komisyonunun, eski KGB ajanı Alexander Litvinenko’nun Londra’da öldürülmesini Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in “muhtemelen onayladığı” sonucuna varması, Rusya'da Putin dönemindeki 'şüpheli ölümleri' hatırlattı.

Rusya'da Putin'in Kremlin'e geldiği 2000 yılından bugüne çok sayıda muhalif isim hayatını kaybetti. Bu can kayıpları Rusya'nın 'şüpheli ölümler' listesindeki isimleri artırdı.

Aralarında muhalif politikacı, aktivist, gazeteci, yazarların bulunduğu çok sayıda isme yönelik suikastllerin ardındaki sır perdesi kaldırılamadı. Bu isimlerin ölümleriyle ilgili dava ve soruşturmalar ise kamuoyunu tam anlamıyla tatmin etmedi.

-Eski KGB ajanı Litvinenko

Organize suçlar alanında uzmanlaşan FSB ajanı Litvinenko Putin yönetimini 'yasadışı faaliyetlerde' bulunmakla suçlamıştı. 'Görevi kötüye kullanmak' suçlamasıyla iki kez tutuklanıp serbest bırakılan Litvinenko, 2000 yılında İngiltere'ye iltica etti. Litvinenko, polonyum 210 radyoaktif maddesi zehirlenmesi sonucu 23 Kasım 2006'da hayatını kaybetti.

Litvinenko’nun ölümüyle ilgili soruşturmayı yürüten Bağımsız Komisyonun Başkanı Sir Robert Owen, konuyla ilgili raporu açıkladı. Raporda, “Litvinenko’yu öldüren FSB operasyonu, muhtemelen FSB Başkanı Nikolay Patrushev ve Başkan Putin tarafından onaylandı” ifadesi yer aldı.

Ayrıca raporda, Litvinenko'nun zehirlenmesine karışan isimlerden Lugovoy'un olaydan sonra Putin’in himayesine girdiği ve 'ana vatana hizmetlerinden” dolayı kendisine madalya verildiği anımsatıldı.

- Putin muhalifi Kremlin'in yakınında öldürüldü

Rus muhalif ve eski Başbakan Yardımcısı Boris Nemtsov başkent Moskova'da geçen yıl şubat ayında uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Nemtsov, Kızıl Meydan yakınlarındaki köprüde yürürken, beyaz renkli binek araçtan inen saldırganın ateş açması sonucu olay yerinde hayatını kaybetti.

Nemtsov, 1991-1997 yıllarında Nijegorodskaya Eyaleti Valiliği, 1997-1998 yıllarında ise Akaryakıt ve Enerji Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuştu. Nemtsov muhalif PARNAS Partisi'nin eşbaşkanıydı.

Son yıllarda Putin karşıtı gösterilere verdiği destek veren Nemtsov, muhalif tutumlarıyla dikkati çekiyordu. Nemtsov'un cinayet davasına devam ediliyor.

-Oligark Berezovsky evinde ölü bulundu

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in muhalifi olan ve İngiltere'de sürgün olarak yaşayan Rus milyarder Boris Berezovsky, 23 Mart 2013'te Londra yakınındaki evinde ölü bulundu.

Moskova'nın siyasi ve iş dünyasında tesirli bir isim olan ancak Vladimir Putin ile ters düştükten sonra yurt dışında bulunduğu esnada hakkında çıkarılan yakalama kararı sonrası İngiltere'ye iltica eden Rus milyarder Berezovsky, Londra'ya yakın Surrey'deki evinde ölü bulundu. Berezovsky, 2000 yılında Rusya'da aleyhinde çıkarılan karara nedeniyle İngiltere'de siyasi iltica hakkı elde ederek yaşıyordu.

Sovyetler sonrası Boris Yeltsin'in iktidarı döneminde, Rusya'nın en zenginlerinden ve siyasetten iş dünyasına kadar her sahanın önde gelen isimlerinden Berezovsky, daha önce uğradığı suikastlardan kurtuldu.

- 2009'da muhalif isimlere yönelik 'seri cinayetler'

Rusya'da 2009 yılında muhalif görüşlü kişiler 'şüpheli ölümler' sonucu hayatını kaybetti. Rus insan hakları savunucusu ve avukat Markelov ile Novaya Gazeta'da muhabirlik yapan Baburova, 19 Ocak 2009'da Moskova'da silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

Markelov, gazeteci Anna Politkovskaya dahil kamuoyunda ses getiren davaların avukatlığını üstlenmişti. Rus basını, avukat ve gazeteci cinayetini işleyenlerin aşırı ırkçı gruplara üye olduğunu ileri sürdü. Markelov, ölmeden önce Rus askerlerince tecavüz edilerek öldürülen 18 yaşında bir kızın avukatlığını yapıyordu.

Memorial İnsan Hakları Merkezi Çeçenistan temsilciliğinde çalışan Natalya Estemirova, 15 Temmuz 2009’da kimliği belirsiz kişilerce Grozni'de kaçırıldı ve İnguşetya’da ölü bulundu.

Bir yatırım şirketi için çalışırken, bakanlık görevlilerini rüşvet almakla suçlayan avukat Sergey Magnitsky, hakkında açılan dava nedeniyle 2009 Kasım'ında gözaltındayken hayatını kaybetti. Magnitsky’nin işkence gördüğü ve tıbbi yardım almadığı için yaşamını kaybettiği öne sürüldü.

-Gazeteci cinayetleri

Çeçenistan'daki insan hakları ihlalleri başta olmak üzere bu konuda yazdığı yazılarla tanınan gazeteci Anna Politkovskaya 7 Ekim 2006'da evinin asansöründe silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti.

Forbes dergisinin Rusya editörü Paul Klebnikov, Moskova'da 9 Temmuz 2004'de aracında vurularak öldürüldü. Amerikan vatandaşı olan Rus kökenli gazeteci Klebnikov'in, 'Bir Barbarla Sohbet' kitabındaki eleştirileriyle tanınıyordu.

Liberal Rusya Partisi Başkanı Sergei Yushenkov, 17 Nisan 2003'te evinin yakınlarında silahlı saldırı sonucu öldürülerek, Putin döneminin şüpheli ölümler listesinde yerini aldı.