GRAFİKLİ - Seçim Arifesinde Netanyahu'yu Bekleyen Yolsuzluk Dosyaları

ABDURRAUF ARNAVUT - Genel Seçimin eşiğindeki İsrail'de, iktidar için sıkı bir yarışa giren Başbakan Binyamin Netanyahu'yu 3 yolsuzluk dosyası bekliyor.

Netanyahu hakkında, 4000 numaralı "rüşvet aldığı ve görevi kötüye kullandığına", 1000 ve 2000 numaralı "yolsuzluk ve görevi kötüye kullandığına" ilişkin dosyalar nedeniyle iddianame hazırlanması beklenirken, İsrail Başbakanı 3000 numaralı yolsuzluk dosyasından ise aklandı.

Seçime sadece 2 hafta kala Başbakan hakkında yeni suç dosyası açılabileceği belirtiliyor.

İsrail Başsavcısı Avichai Mendelblit, Netanyahu soruşturmasında iddianameyi mahkemeye sunmadan önceki son aşama olan "ifade" işlemini seçim sonuçlarını etkilememek adına 9 Nisan sonrasına erteledi.

- Netanyahu'ya yönetilen suçlamalar nelerdir?

İsrail Başbakanı, 4000 numaralı telekomünikasyon yolsuzluğu soruşturması kapsamında, Shaul Elovictch'in sahibi olduğu "Bezeq" medya şirketine ait "Walla News" adlı internet sitesinde, Netanyahu ailesi lehine haberlere yer verilmesi karşılığında söz konusu şirkete 276 milyon dolar değerinde mali imtiyaz sağlamakla suçlanıyor.

1000 numaralı dosyada ise Netanyahu'nun 2007 ila 2016 yılları arasında iş adamlarından "hediye" adı altında 283 bin dolar değerinde puro, şampanya, mücevher ve uçak bileti aldığı iddia ediliyor.

2000 numaralı dosyada da Netanyahu'nun, kendisi ve ailesi lehine haber yapılması için Yedioth Ahronoth gazetesinin sahibi ve yayıncısı Arnon Mozes ile gerçekleştirdiği toplantılar yer alıyor. Dosya, Netanyahu ve ailesi hakkındaki olumlu haberlere karşılık Yedioth Ahronoth'un rakibi İsrael Hayom gazetesine baskı yapıldığı iddiasını da barındırıyor.

- Netanyahu hakkındaki suçlamalar son bulmadı

İsrail yerel basınında 21 Mart'ta Başsavcılık Ofisinin Netanyahu hakkında, Seadrift Coke şirketinin satışından elde ettiği yüksek kara ilişkin yeni dosya açmayı planladığına dair iddialar yer alıyor.

Haaretz'in haberine göre, Netanyahu'nun İsrail polisi tarafından aklandığı, İsrail'in Alman denizaltılarını satın almasına ilişkin 3000 numaralı dosya hakkında soruşturmaya katılan yasa uygulayıcıları, bunun açık bir çıkar çatışması olduğunu ifade etti.

- Denizaltıları üreten firma ile Netanyahu arasındaki ilişki

Netanyahu, 2007'de ana muhalefet partisinin lideriyken ABD Teksas merkezli ve yeğeni Nathan Milikowsky tarafından yönetilen Seadrift Coke adlı şirketten 4 milyon şekele hisse satın aldı.

Denizaltı imalatı için çelik üreten bu şirket, daha sonra Ohio merkezli GrafTech adındaki başka bir firmaya satıldı. GrafTech firması da söz konusu denizaltıların satışını gerçekleştiren Alman firması "Thyssenkrupp"un tedarikçileri arasında yer alması dikkati çekiyor.

Netanyahu, şirket hisselerini 2010'da sattığını ifade ediyor. Netanyahu'nun 4 milyon şekele satın aldığı hisseleri, 16 milyon şekele sattığı iddia ediliyor.

Netanyahu'un, askeri kurumlara haber vermeden Alman denizaltılarının Mısır'a satışına onay verdiği de son dönemde ortaya çıkan bir gelişme.

- Mendelblit'in Netanyahu hakkındaki iddianame hazırlama niyetini açıklamasının ardından ne olacak?

Adalet Bakanlığı yayımladığı açıklamada, Başsavcı Mendelblit'in iddianame hazırlama planının nihai karar olmadığı, nihai karar verilmeden önce Başbakan Netanyahu'nun ifadesinin alınacağını bildirdi.

İfade sürecinin tamamlanmasının ardından iddianame konusunda kesin kararın verileceği kaydedildi.

- Netanyahu ifadesini ne zaman verecek?

Netanyahu'nun ifadesini seçimden önce vermesi bekleniyordu ancak Başsavcı seçimlere müdahale etmekle suçlanabileceği endişesiyle, Başbakanın avukatlarının başvurusuyla tarihi seçim sonrasına erteledi.

Adalet Bakanlığı ifade süreci için net takvimin en kısa sürede belirleneceğini kaydetti.

- Netanyahu hakkında iddianamenin hazırlanacağı kesin mi?

Tel Aviv Üniversitesine bağlı İsrail Demokrasi Enstitüsü, yaptığı bir çalışmada, başsavcının ifade aldıktan sonra yeni edinilen bilgiler ışığında iddianame hazırlama kararından vazgeçebileceği bilgisini veriyor.

Çalışma, 2016 verilerine göre ifade alınmasının ardından dosyaların yüzde 41'inin kapandığını gösteriyor.

İfadenin tek seferde alındığı ancak üst düzey yetkililer için genelde 2-3 oturumda tamamlanabileceği belirtiliyor.

- Yeniden başbakan olursa, iddianame hazırlanması halinde Netanyahu'nun istifa etmesi gerekir mi?

Enstitünün çalışmasında, tüm yasal prosedürler tamamlanıp nihai karar verilmeden İsrail başbakanının iddianame hazırlansa bile istifa etmesi gerekmediği ifade ediliyor.

- Daha önce hapis cezası alan İsrail başbakanı oldu mu?

Eski İsrail Başbakanı Ehud Olmert hakkındaki yolsuzluk suçlamaları nedeniyle 2009 yılında istifa etmiş ve Mayıs 2014'te 6 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

Olmert hapse girmiş ve cezasının üçte birini çektikten sonra serbest bırakılmıştı.