Güney Kore'den Japonya'ya 'İstihbarat Anlaşması' Mesajı

Japonya’nın 4 Temmuz’da Güney Kore’ye yönelik ileri teknoloji ürünler üzerindeki ihracat kontrollerini sıkılaştırma kararı almasıyla başlayan ve Güney Kore’nin Japonya ile imzalanan Askeri Bilgilerin Genel Güvenliği Anlaşması’nı (GSOMIA) yenilememe kararı ile devam eden süreçle ilgili Güney Kore’den açıklama geldi. Güney Kore Ulusal Güvenlik Ofisi Şefi Chung Eui-yong dün gazetecilere yaptığı açıklamada, 23 Kasım’da sona erecek olan GSOMIA Anlaşması ile ilgili konuştu.

Chung, Japonya’yı Güney Kore’nin Kuzeydoğu Asya’daki en yakın komşusu ve barış-güvenlik ortağı olarak nitelendirirken, gerilen ikili ilişkilerden Tokyo’nun sorumlu olduğunu ifade etti.

Japonya’nın Güney Kore’ye yönelik ileri teknoloji ürünler üzerindeki ihracat kontrollerini sıkılaştırma kararını hatırlatan Chung, iki ülke arasındaki ilişkilerin normale dönmesi halinde Güney Kore’nin GSOMIA kararını yeniden değerlendirmeye hazır olduğunu belirtti.

Güney Kore’den anlaşmadan çekilme kararını yeniden gözden geçirmesini isteyen ABD ile ülkesi arasındaki ittifakın süreçle ilgisinin olmadığını kaydeden Chung, sorunun Japonya ve Güney Kore arasında çözülmesi gerektiğini vurguladı. Chung, anlaşmanın sona ermesinin ülkesinin ulusal güvenliği üzerinde sınırlı bir etkiye sahip olacağını da sözlerine ekledi.

Anlaşma 23 Kasım’da sona erecek

Güney Kore ile Japonya arasında ilk kez 2012 yılında imzalanmak istenen GSOMIA, iki ülke arasındaki tarihi ihtilaflar yüzünden Japonya karşıtı siyaset yürüten Güney Kore muhalefeti nedeniyle uzun süre imzalanamamıştı. Güney Kore Savunma Bakanlığı, karşılıklı gizli askeri istihbarat paylaşımını öngören anlaşmayı 2016 yılında Kuzey Kore kaynaklı askeri tehditleri gerekçe göstererek ’gerekli’ olarak nitelemiş ve anlaşma Tokyo’da imzalanmıştı. Anlaşmaya göre, Güney Kore Japonya’ya Pyongyang’ın balistik füzeleri konusunda bilgi sağlarken, Japonya ise Güney Kore ile Kuzey Kore’nin füze denemelerine ilişkin denizaltı ve uydu görüntülerini paylaşıyordu. 2016 yılında Japonya ve Güney Kore arasında imzalandığından beri her sene yenilenen anlaşma, Güney Kore’nin anlaşmayı yenilememe kararı alması nedeniyle 23 Kasım’da sona erecek.

Sürecin perde arkası

Temmuz başında Güney Kore’ye satılan yüksek teknoloji ürünü malzemelere yönelik ihracat tedbirlerini sıkılaştırma kararı alan Japonya, 2 Ağustos’ta Güney Kore’yi imtiyazlı ticaret ortağı statüsündeki ülkeler listesinden çıkardığını açıklamıştı. Öncesinde Japonya’yı uluslararası hukuku ihlal etmekle suçlayan Güney Kore ise konuyu Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) gündemine taşımıştı. Güney Kore ayrıca, Japonya’yı iki ülke arasındaki tarihi ihtilafları başka alanlara taşımakla suçlayıp, ekonomik yaptırımların politik olduğu imasında bulunmuştu. Ticaret odaklı gerilimin arttığı bu süreçte son olarak, Güney Kore Japonya ile gizli askeri istihbarat bilgilerini paylaşmalarına olanak sağlayan istihbarat anlaşmasının süresini uzatmayacağını açıklamıştı.