Hamas'ın 31. Yıl Dönümünde Başarılar Ve Sorunlar

NOUR MAHD ALI ABU AİSHA - Filistin direniş örgütlerinden biri olan ve bugün kuruluşunun 31. yıl dönümünü kutlayan Hamas Hareketi'ni yeni yaşında eski sorunları bekliyor.

14 Aralık 1987'de kurulan Hamas Hareketi, 31. yıl dönümünü festivaller ve askeri geçit törenleriyle kutlamaya hazırlanırken, AA muhabirine konuşan analistler Hamas'ın başarılarını ve onu bekleyen zorlukları değerlendirdi.

Siyasi analist ve yazar Husam ed-Ducni, Hamas Hareketi'nin kuruluşundan bu yana elde ettiği başarıları sosyal, askeri, siyasi ve ekonomik boyutuyla ele aldı.

Ducni, sosyal açıdan Hamas'ın Filistin halkının direnişini güçlendirdiğini ve yaygın kurumsal ağı sayesinde halkın iç gelişmelere karşı kültürel ve siyasi bilincini artırdığını ifade etti.

Askeri açıdan ise Hamas'ın, askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nı geliştirmeyi sürdürdüğünü ve İsrail'le güç dengesini korku dengesi olarak değiştirdiğini aktaran Ducni, siyasi açıdan ise Hareketin yeni ilişkiler ağı kurarak Filistin davası konusundaki kendi yaklaşımını bölgesel ve uluslararası ajandalara aldırmayı başardığını kaydetti.

- Hamas kendi kendini finanse eden yatırım araçlarını var etti

Ducni, Hamas'ın yatırım projeleriyle kendi kendini finanse eden yatırım araçları var ettiğini, bunun da direniş gücünü artırdığını ve siyasi paranın egemenliğinden kurtulduğunu belirtti.

Hamas'ın önündeki en büyük engelin organizasyon yapısında olduğunu ve bunun uluslararası topluma açılmasına mani olduğunu söyleyen Ducni, "Hamas'ın bu engeli aşmak için yapısal değişime ihtiyacı var. Filistin Kurtuluş Örgütü'ne (FKÖ) dahil olarak, uluslararası arenada tanınan Filistin oluşumunun bir parçası olur ve uluslararası terör listesinden çıkarılır." dedi.

Ducni, Hamas'ın bahsedilen adımı atarak Filistin davasının tasfiye edilmesine yönelik planlara da karşı koyabileceğini dile getirdi.

Kassam Tugayları ve Hamas'ın sesini ve ilkelerini dünyaya duyurabilmesi için yabancı dillerde açıklama yapabilecek sözcüleri olması gerektiğine dikkati çeken Ducni, bunun da Hamas'ın konumunu güçlendireceğini söyledi.

Siyasi analist ve yazar Mustafa es-Savvaf, Hamas'ın 31'inci yaşına en önemlisi ülkedeki bölünmeyi sonlandırmak olmak üzerek ulusal düzeyde büyük sorunlarla girdiğini ifade etti.

Bölünmenin sadece Hamas için değil, Filistin'deki tüm gruplar için bir sorun olduğunun altını çizen Savvaf, "Hamas, ortalık zemininde, tek siyasi program üzerinde Filistin birliği için girişimlerde bulundu. Ancak Fetih Hareketi bunu reddediyor." diye konuştu.

Hamas'ın taviz vermek dışında Filistin birliği için elinden gelen her şeyi yaptığını ancak herhangi bir taviz vermesinin olası görünmediğini vurgulayan Savvaf, Fetih Hareketi'nin Filistin siyasal sistemine ve kurumlarına uyguladığı hegemonyayı sürdürmek istediğine değindi. Savvaf, Filistin'deki bölünmenin sonlanması için ülke içindeki aktörler ve Mısır'ın çabalarının süreceğini tahmin ettiğini belirtti.

- Hamas sivil direnişi harekete geçirdi

Hamas'ın İsrail'le mücadele konusunda bölgesel bazı zorluklarla karşılaştığını söyleyen Savvaf, şöyle devam etti:

"İsrail ile bazı bölgesel ve uluslararası taraflarca Gazze Şeridi'ne uygulanan ablukayı kaldırmaya zorlamak için Hamas, tüm Filistinli otoriteler ve grupların iş birliğiyle Büyük Dönüş Yürüyüşü gösterileri aracılığıyla İsrail'e karşı sivil direnişi harekete geçirdi."

Savvaf, Hamas'ın Büyük Dönüş Yürüyüşü konusunda biraz başarılı olduğunu ancak İsrail'in Filistinlilerin ablukanın kaldırılması talebine boyun eğmesi için bu eylemlerin sürmesi gerektiğini vurguladı.

- "Arap ülkeleri Hamas'ı yalnız bıraktı"

Savvaf, "Arap ülkelerinin resmi boyutuyla Filistin davasından çekilmeleri, sadece bazı Arap ve Müslüman tarafların desteğini alan Hamas'ı Gazze'de işgalci İsrail'le mücadelede yalnız bıraktı" ifadelerini kullandı.

Siyasi analist ve yazar Savvaf son olarak, Hamas'ın bu mücadele başarılı olabilmek ve hedeflerine ulaşmak için halk direnişi ve silahlı mücadele araçları geliştirmeye çalıştığını söyledi.

- Hamas'ın kuruluşu

Hamas, başta Şeyh Ahmed Yasin olmak üzere Müslüman Kardeşler Teşkilatı (İhvan) liderleri tarafından kuruldu. Askeri gücündeki artıştan sonra örgüt, 1992'de İzzeddin el-Kassam Tugayları adıyla, silahlı bir direniş kanadı oluşturdu.

Hamas, 2006'da Filistin meclis seçimlerinde aldığı oylarla iktidara gelmiş ve İsmail Heniyye başkanlığında hükümeti kurmuştu. Fetih Hareketi ve diğer gruplar siyasi programları uyuşmadığı gerekçesiyle Hamas hükümetine katılmayı kabul etmedi. Fetih'in tepkisinin yanı sıra ABD, Avrupa Birliği ve İsrail de seçim sonuçlarını tanımadı.

Bu sürecin ardından hükümetin meşruiyeti tartışma konusu oldu. Sorunlar silahlı mücadeleye dönüştü ve 2007'de Hamas'ın Gazze Şeridi'ni kontrol altına almasıyla son buldu.

Söz konusu olaylar bugüne kadar devam eden Filistin'deki bölünmenin başlangıcı oldu.

Hamas'ın 2006'daki seçimlerden başarıyla çıkmasının ardından, Gazze'ye abluka uygulamaya başlayan İsrail, gıda ve inşaat malzemelerinin girişine de kısıtlama getirdi. İsrail'in, Gazze'ye yönelik ablukası uluslararası tepkilere rağmen aralıksız devam ediyor.