İngiliz mahkemesi Kıbrıs'ta Rum'u haklı buldu

Yaklaşık 6 yıldır süren, en son geçen Kasım ayında İngiliz İstinaf Mahkemesi’nde ele alınan davanın bugünkü karar duruşmasında, davacı Meletis Apostolides avukatlarıyla birlikte hazır bulunurken, Linda-David Orams çifti yer almadı.

Kararın açıklandığı mahkeme salonunun oldukça kalabalık olduğu dikkati çekti. Apostolides ve avukatlarının karara ilişkin bugün basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.
KKTC'de, 1974 öncesinde Rum malı olan Lapta'daki arsa üzerine villa inşa ettikleri gerekçesiyle, eski mülk sahibi Meletis Apostolides tarafından haklarında dava açılan İngiliz David-Linda Orams çiftiyle ilgili alınan bu kararın emsal oluşturabileceği ve KKTC'de emlak sahibi olan çok sayıda yabancıyı etkileyebileceği belirtiliyor.
İngiliz İstinaf Mahkemesi’nde geçen Kasım ayında iki gün boyunca görüşülen, üç yargıcın baktığı davada Orams çiftinin, aralarında Birleşik Krallık'ın eski Başbakanı Tony Blair'in eşi Cherie Blair'in de olduğu avukatları, Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) Başkanı Yunanlı hakim Vassilios Skouris'in Orams davasıyla ilgili verdiği kararın "yanlı bir karar" olduğunu savunmuş ve bu konuyu ATAD'a sormasını istemişti.

Apostolides'in avukatları ise Orams çiftinin aleyhine alınabilecek bir kararın, adada devam eden barış müzakerelerini olumsuz etkilemeyeceğini, tam tersine toprak hakkı iddia etme konusunda birçok sorunu çözeceğini savunmuştu.

APOSTOLİDES'İN AVUKATI: KARARDAN MUTLUYUZ

İngiltere İstinaf Mahkemesinin Orams davasında haklı bulduğu Kıbrıslı Rum Meletis Apostolides'in avukatı, "karardan dolayı çok mutlu olduklarını" söyledi.
Mahkemenin kararı açıklamasının ardından Türk gazetecilerin sorularını yanıtlayan avukat Konstantis Kantunas, "İngiliz hukukuna güvenlerinin her zaman tam olduğunu ve nitekim mahkemeden kendilerini mutlu eden bir kararın çıktığını" kaydetti.

Bu kararın nihai olduğunu, artık temyize gidilemeyeceğini vurgulayan Kantunas, bundan sonraki süreçte Orams çiftine karar yönünde hareket etmeleri için gerekli zamanı tanıyacaklarını ve bu süreç içinde Orams'ların yasal tazminat ve mahkeme masraflarını ödemesi gerektiğini ifade etti.

Kararın emsal teşkil edebileceğini belirten Kantunas, adada devam eden müzakerelerin ise etkilemeyeceğini ifade etti. Müvekkilinin sadece arsasını ve tazminat almak istediğini kaydeden Kantunas, adadaki müzakereler ne yönde sonuçlanırsa sonuçlansın Orams davası kararının değişmeyeceğini söyledi.


KARARIN HUKUKİ VE SİYASİ ÖNEMİ VAR

Rum radyosunun haberine göre, Atina'daki temaslarının ardından Güney Kıbrıs'a dönen Kıbrıs Rum yönetimi lideri Dimitris Hristofyas, yaptığı açıklamada, "kararın, İngiliz mahkemesi AB kanunları ve insan hakları temelinde davrandığı için hukuki, hak sahibinin malını kullanma hakkını reddetmek isteyen tarafa yanıt verdiği için de siyasi önemi bulunduğunu" kaydetti.


DAVASI SÜRECİ

Dava süreci, İngiliz Linda-David Orams çiftinin 2002 yılında Lapta'da eski bir Rum arsasını satın alarak üzerine havuzlu bir villa yapmalarıyla başladı.
Bu malı, 1974'ten sonra ailesinden devralan Kıbrıslı Rum Meletis Apostolides, "malını kendisinden izin almadan kullandıkları" gerekçesiyle, 2004'te güney Lefkoşa'da kaza mahkemesinde Orams çiftini dava etti. Rum kaza mahkemesi, Ekim 2004'te Orams çiftinin gıyabında karar verdi. Mahkeme, "arazi üzerine yapılan evin derhal yıkılması, ayrıca Apostolides'e, mala verilen zarar ve kullanım bedeli olarak faiziyle birlikte tazminat ödenmesi" kararını verdi.
Bu kararın bozulması için Orams çifti, Güney Kıbrıs'ta temyize başvurdu. Nisan 2005'te bu talep reddedildi. Çift, Yüksek Mahkemeye başvurdu, ancak oradan da Aralık 2006'da ret kararı çıktı.

Bu arada, daha Güney Kıbrıs'taki mahkeme süreci devam ederken, Rum Apostolides, Ekim 2004'te İngiltere'de mahkemeye başvurdu ve AB üyesi ülkeler arasında "medeni ve ticari" konularda mahkeme kararlarının karşılıklı tanınması ve uygulanmasını öngören 2001 tarihli tüzük uyarınca Güney Kıbrıs'ta alınan kararın İngiltere'de uygulanmasını talep etti.

AB Bakanlar Konseyi tarafından çıkarılan ve iç hukukun üstünde bağlayıcı düzenlemeler içeren bu tüzük uyarınca İngiliz Yüksek Mahkemesi, Güney Kıbrıs'ta alınan mahkeme kararını duruşma yapmadan otomatik olarak kaydetti, yani tanıdı. Bu kez Orams çifti İngiltere'de temyize başvurdu. Temyiz başvurusunun sonucu 2006'da açıklandı ve Orams çifti haklı bulundu.

Rum Apostolides de Eylül 2006'da temyize gitti. İngiliz İstinaf Mahkemesi, davanın AB hukukunu ilgilendirmesinden dolayı nihai kararını vermeden önce, ilgili AB müktesebatının nasıl yorumlanacağı konusunda ATAD'dan görüş istemeye karar verdi.

ATAD ise 28 Nisan 2009'da, Rum mahkemesinin 2004 yılında Apostolides lehine aldığı kararın tüm AB ülkeleri tarafından dikkate alınması yönünde tavsiye kararı verdi. ATAD'ın bu tavsiye kararına ilişkin nihai kararı ise bugün alınan kararla İngiltere İstinaf Mahkemesi vermiş oldu.