Allah’a yakınlaşmak anlamına gelen ‘kurban’ ibadeti, kurban olarak kesilmesi uygun olan hayvanın, ibadet niyetiyle usulüne uygun şekilde kesilmesi olarak karşımıza çıkıyor, fakat her hayvan kurban edilemiyor. Kurban edilmek için seçilecek hayvanın öncelikle türüne bakılıyor. Koyun, keçi, sığır, manda ve deve kurban edilebilir türler arasında bulunuyor. Bunun yanında diğer koşulların başında gelen en önemli faktör olarak ise yaş devreye giriyor. Kurban edilecek bir koyunun bir yaşını doldurmuş olması gerekirken, sığır ve mandanın ise iki yaşını tam doldurmuş olması gerekiyor. Hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz ediyor. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memelerinin yarısı kesik, dişleri dökük hayvanlardan kurban olmuyor. Bunun yanında sürekli yerde yatan, ağzından ve burnundan salya akıntısı olan hayvanlardan uzak durulması tavsiye ediliyor.
“Yaşını doldurmayan hayvan kurban olmaz”
Halk arasında ‘çapa atmak’ olarak bilinen ve hayvanlarda gerekli yaş dolduğunda meydana gelen olaya özellikle dikkat edilmesi gerektiğini aktaran besi çiftliği işletmecisi Abdullah Türkmen, genel şartlara uygunluğun daha sonra kontrol edilmesi gerektiğini söyledi.
Hayvanlarda gözlerin ve kuyruk kısımlarının da kontrol edilmesi gerektiğine değinen Tükrmen, “Halk arasında ‘çapa’ dediğimiz kapak olayını gerçekleştirmek için hayvanın kesinlikle 2 yaşını doldurmuş olması gerekiyor. Çapayı artık halkımız biliyordur, bu hayvanın kendi dişlerinden daha büyük olur. Dişler dökülmüş de olabilir, yerine çıkmış büyük dişler de olabilir. Yeter ki oradaki dişlerin döküldüğüne emin olunsun. Bunun dışında dikkat etmeleri gereken; hayvanı alırken gözlerine bir baksınlar, kuyruk kısmına baksınlar, hayvanın ayak kısmına baksınlar. Yani herhangi bir sakatlık problemi bizce yoksa kurbanlıktır. Genel şartlarda ancak 2 yaşını doldurmuş olması gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“Gebelik vasfının olmadığına emin olun”
Özellikle dişi kurban alacak vatandaşların, hayvanı almadan önce Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğüne giderek küpe numarasını ve doğurganlık özelliğini kaybetmiş olmasını tescillemeleri gerekiyor. Belgenin olmaması durumunda hayvandan uzak durulması gerektiğini söyleyen Abdullah Türkmen, “Kurban alacak ve özellikle dişi kurban alacak vatandaşlarımıza şunu öneriyoruz; almadan önce ilçe veterinerliği, Tarım ve İlçe Müdürlüğüne gidip buradan bu hayvanın gebelik vasfının olmadığına, bu hayvanın doğurganlık özelliğini kaybetmiş olduğuna dair bir belge alınması gerekiyor. Eğer bu belge hayvanı satan kişide yoksa o düveden uzak durmalarını öneriyoruz. Bu kesecekleri ineklere de bağlı. Örneğin; inek alınacak, alıcının bütçesi ineğe yetiyordur, özellikle bu vasıfsızlığı bildirecek belge almaları gerekiyor, doğurganlığı yoksa o hayvanda da aynı şartlar geçerli. Dişi, gözü, ayağı, kuyruk kısmı bunların tamamının olması gerekiyor. Odunpazarı’nda çok şükür böyle şeyler olmuyor. Bunun denetiminde de zaten kurban günü, gerek veterinerlerimiz gerek zabıta müdürlerimiz sürekli buraları geziyorlar. Gezdikleri zaman gördükleri herhangi bir hata varsa satan şahsa güzel bir cezai yaptırım var. Bununla ilgili de çok şükür memnunuz yani. Eskişehir’de bugüne kadar böyle bir olay yaşanmamış, inşallah da yaşanmaz ümit ediyoruz” şeklinde konuştu.
“Bu hastalığa sahip hayvan kesilemez”
Son olarak kurban edilecek bir hayvanda en zor anlaşılan durumlardan bir tanesi olan sarılık hastalığına dikkat edilmesi gerektiğinin altını çizen besi çiftliği işletmecisi Türkmen, “Diyelim ki sarılıkla ilgili hiçbir şey bilmiyorsun hayvana dair. Dişi hayvanda ferç bölgesi dediğimiz, dişilik bölgesi, bölgeye bakılıp oradan anlaşılıyor. Erkek danada ise bu ‘kanlı işeme’ diye geçer. Kanlı işeme görüldüğü zaman bu sarılıktır. Bu hastalık zaten bırakın kurbanlık olmayı çoğu hayvanın kesilmesini mümkün kılmaz. Zaten hayvanı kestiğiniz zaman et sapsarı, yağ şeklinde çıkar. Bunu yiyen vatandaşların da hasta olma riski çok fazladır. Alırken bunlara da dikkat edilmesi gerekiyor tabi ama kurbanlık hayvanlara bu aşılar devletimiz tarafından yaptırılabiliyor. İsteyenler de özel veterinerlere yaptırabiliyor” dedi.
İşte Kurban Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kurban bayramı yaklaşırken, vacip ibadetlerden biri olan kurban kesimi için seçilecek hayvanlarda aranan şartları, 20 yıllık besi çiftliği işletmecisi Abdullah Türkmen anlattı.