1 Temmuz itibariyla eski normale dönecek olan Türkiye’de sicak yaz günlerinin de etkisiyle dogal ve yesil alanlara yapilacak ziyaretler artacak. Tarim ve Orman Bakanligi Doga Koruma ve Milli Parklar 11. Bölge Müdürlügü Samsun Gelemen Sülün Üretim Merkezi ile Terme Sülün Üretim Merkezinde her yil binlerce sülünü yetistirerek Türkiye’nin farkli illerinde dogaya birakiyor. Birçok zararli ile beslenen sülünler, ekolojik sistem içinde önemli bir yer kapliyor. Doga Koruma ve Milli Parklar 11. Bölge Müdürlügü tarafindan bu yil da 15 bin adet sülünün üretilerek dogaya birakilmasi hedefleniyor.
13 ilde 15 bin sülün dogaya birakilacak
Sülünler tahsis programi dâhilinde Samsun, Artvin, Rize, Trabzon, Giresun Ordu, Sinop, Çorum, Bolu, Zonguldak, Bartin, Karabük, Kocaeli, Adapazari, Bursa, Istanbul, Edirne, Kirsehir, Kastamonu, Malatya, Adana, Nevsehir, Ankara basta olmak üzere degisik dönemlerde biyolojilerine uygun sahalara ilgili yönetmelikte belirtilen kriterler çerçevesinde yerlestiriliyor. Samsun Gelemen Sülün Üretim Merkezi’nde kuruldugu günden bu yana 323 bin 721 adet sülün üretilerek dogaya salindi. 2003 yilindan itibaren Samsun’da Bafra ilçesi Kizilirmak YHGS, Gölardi YHGS, Bafra ilçesi Kayabas mevkii, Çetinkaya YHYS, Akteke YHYS’larina toplamda 62 bin 696 adet sülün yerlestirildi. 2021 yilinda ise 15 bin adet sülün üretilerek Giresun, Rize, Artvin, Kastamonu, Zonguldak, Çorum, Batman, Hakkari, Ordu, Siirt, Diyarbakir, Trabzon, Samsun illerinde Temmuz ve Agustos aylarinda dogaya yerlestirilmesi planlaniyor.
Tarim ve Orman Bakanligi yerli kuslardan olan ve nesli hizla azalan sülünü üreterek dogaya salmak ve dogada desteklenmesini yapmak amaciyla Kara Avciligi Kanunu ve Milli Parklar Kanunu hükümleri çerçevesinde Sülün Üretim Merkezleri kurmus olup bunlar arasinda Samsun Gelemen Sülün Üretim Merkezi ve Terme Sülün Üretim Merkezi de bulunuyor. Gelemen Sülün Üretim Merkezi “Ikinci Bes Yillik Kalkinma Plani” çerçevesinde 1969 yilinda Amasya Bölge Müdürlügü bünyesinde kurulmus olup Tekkeköy ilçesinde Samsun Ordu Karayolu üzerinde sehir merkezine 20 km mesafede ve 1,1 ha alani kapsiyor.
Sülüner hakkinda genel bilgi
Sülünler, zoolojik sistemde omurgalilarin (vertebrata) kuslar (aves) sinifinin, tavukgiller (gallinacae) takiminin, sülüngiller (phasinidae) familyasinin, sülün (phasianus) cinsinin, gerçek sülün (colchicus) türündendir. Erkek ve disi sülün bireyleri ayri göründedir. Erkekleri çok renkli uzun kuyruklu süslü bir kus olup, bas ve boyun koyu yesil, madeni lacivert pariltilidir. Disileri kül rengi, açik veya koyu kahverengi gri tonlarda açik ve koyu konsantre renklerle dikkati çeker. Kanatlari küçük olmasina ragmen hizli uçabilmekte fakat uzun mesafe kat edememektedir. Sülünlerin 49 türü ve bu türlerin birçok alt türü bulunmaktadir. Sülünlerin dünyada en yaygin olarak bulunan türü halkali ve Kafkas sülünüdür. Kafkas sülünleri Türkiye’nin yerli kuslarindandir. Dogu Karadeniz ve Marmara Bölgelerinde tarlalarin ormanla karistigi yerlerdeki kisa boylu bitkilerin dibi ve buradaki sulak alanlar, açik araziler agaçlik araziler, agaçlik ve fundaliklar ve orman kenarlarinda yasarlar. Sülünlerin dogadaki baslica yiyecekleri arasinda tahillar, bitki tohumlari, meyveler ve yesil filizler vardir. Bunlarin yani sira eklem bacakli böcekler ile bunlarin larvalari, karincalar, çekirgeler, örümcekler, sinekler, salyangozlar ve solucanlarla da beslenirler. Sülünlerin üreme dönemi Mart ayinda hayvanin günesli gün sayisinin artmasiyla baslar ve haziran ayinin sonuna kadar devam eder. Yesilimsi griden yesil zeytin rengine çalan ortalama 35 gr agirliginda yumurta üretirler. Dönem boyunca bir sülün ortalama 40-70 yumurta yapabilir. Normal sartlarda kuluçka süreleri 24 gündür. Çikan civcivler, gerekli sicaklik ve isik ve havalandirma ortaminin saglandigi büyütme kafeslerine alinmaktadir. Uygun büyüklüge ulasan civcivler dogaya salinma döneminde gelene kadar bakilmaktadir. Dogaya salinma zamani gelen sülünler, dogaya uyum ve adaptasyonunu ve kanat gelisimini tamamlamasi için dogal yasam ortamlarina benzer voliyerlerde 2 hafta geçirmekte ve 8-10 haftalik yasta dogaya yerlestirmeleri yapilmaktadir.
Kene Avcisi 15 Bin 'Sülün' Dogaya Salinacak
Doga Koruma ve Milli Parklar 11. Bölge Müdürlügü tarafindan Samsun’da üretilen 15 bin kene avcisi sülün, temmuz ve agustos aylarinda 13 farkli ilde dogaya birakilacak.
