Kenya Devlet Başkanı Kenyatta'nın Ucm'deki Davası

Kenyatta, parlamentoda yaptığŸı konuşŸmada anayasanın daha önce hiç kullanılmayan bir maddesinin uygulanacağŸını ve Devlet BaşŸkanı Yardımcısı William Ruto'nun geçici olarak yerini alacağŸını belirtti.


Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan UCM'nin, Kenya Devlet BaşŸkanı Kenyatta'nın insanlığŸa karşŸı suç işŸlemekten yargılanmasına bu hafta başŸlaması bekleniyor. Mahkeme, Kenyatta'nın duruşŸmalara video konferans aracılığŸıyla katılma talebini geri çevirmişŸti. Kenyatta, UCM'de sanık sandalyesinde oturan ilk devlet başŸkanı olacak.
DuruşŸmaya devlet başŸkanı olarak değŸil, vatandaşŸ olarak katılacağŸını kaydeden Kenyatta, hakkındaki suçlamaları da reddetti. UCM'yi yanlı olmakla suçlayan Kenyatta, Batı ülkelerinin Afrika'yı sömürmeye devam ettiğŸini savundu.
Kendisine yöneltilen suçlamaların devlet başŸkanı seçilmeden önceki olaylara ilişŸkin olduğŸuna işŸaret eden Kenyatta, "40 milyondan fazla Kenyalının demokratik iradesi hiçbir şŸekilde yargıya konu olmamalı. Bu nedenle duruşŸmaya devlet başŸkanı olarak katılmama kararı aldım" dedi.

Kenyatta ve Ruto, 2007-2008 yıllarında yaşŸanan ve binden fazla insanın yaşŸamını yitirmesine, yüz binlercesinin ise evlerini terk etmesine neden olan şŸiddet olaylarına ön ayak olmakla suçlanıyor. Kenyatta ve Ruto hakkındaki soruşŸturma, şŸiddet olaylarını araşŸtırmak üzere hükümet tarafından kurulan Waki Uluslararası SoruşŸturma Komisyonu'nun topladığŸı belgeleri, kanıtları ve şŸüpheli listesini 16 Temmuz 2009'da UCM savcısına göndermesinin ardından açılmışŸtı.
Suçlamalara tepki gösteren Kenya parlamentosu, geçen yıl ülkenin UCM'den ayrılmasını öngören teklifi kabul etmişŸti.
Soykırım, insanlığŸa karşŸı suçlar ve savaşŸ suçları iddialarını soruşŸturmak için 2002'de kurulan UCM'ye diğŸer Afrika ülkeleri de tepki gösteriyor. UCM'yi iç işŸlerine müdahale etmekle suçlayan Afrika ülkeleri, mahkemenin sadece kendi kıtalarındaki sorunlarla meşŸgul olmasını şŸüpheyle karşŸılıyor.
UCM, İtalya'nın başŸkenti Roma'da 15 Haziran-17 Temmuz 1998'de BM'nin girişŸimiyle toplanan konferansta alınan kararlar ve kabul edilen statüyle kuruldu. Merkezi Hollanda'nın Lahey kentinde bulunan UCM, soykırım, insanlık karşŸıtı suçlar, savaşŸ suçları gibi iddiaları inceliyor. UCM'nin kurulmasını öngören Roma Statüsü'ne 34'ü Afrika kıtasından 121 ülke taraf.
Roma Statüsü, 1 Temmuz 2002'de yürürlüğŸe girdiğŸi için UCM'nin bu tarihten önce işŸlenen suçlarla ilgili soruşŸturma açma yetkisi bulunmuyor. UCM'nin 2004'te başŸlattığŸı ilk soruşŸturması, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Uganda'da işŸlenen suçlarla ilgiliydi.
UCM'de halihazırda 8 dava görülüyor. Bu davaların tamamı, Afrika ülkeleriyle ilgili. Uganda, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali hükümetleri, UCM'den soruşŸturma başŸlatmasını bizzat istedi. Libya ve Sudan ile ilgili davalar ise BM Güvenlik Konseyi'nin talebiyle açılmışŸ bulunuyor. FildişŸi Cumhuriyeti ve Kenya ile ilgili davalar ise BMGK ya da ilgili ülkenin herhangi bir başŸvurusu olmadan UCM savcıları tarafından mahkeme gündemine taşŸınmışŸ durumda.