Rektör Şahin'den 'Deneysel Hayvan Kullanımı' Dersi

Deney hayvanlarıyla çalışmak için kursun önemli olduğunu söyleyen Rektör Prof. Dr. Mustafa Şahin, “Uygulamalarda denek sayısı ne kadar artarsa uygulamanın başarısı o kadar fazla olur, denek sayısı azalırsa güvenilirliği düşer. Deneysel çalışmalar Türkiye’de cerrahinin ve bilimin gelişmesinde son derece önemli çalışmalar. İlaç araştırmaları konusunda yapılacak çok şey var. Uluslararası İlaç Mükemmeliyet Uygulama ve Araştırma Merkezini kurduk. Şu anda 3 tane jenerik etken madde üzerinde çalışıyoruz. Bunlardan birisi Alzheimer etkili bir madde, diğeri kanser tedavisinde kullanılacak bir madde, diğer bir madde ise hipertansiyon tedavisinde kullanılacak. Çok uzun bir süreç, batı çok uzun seneler önce başladığı için önde tabii, fakat Türkiye’nin üstünde ağırlıklar var. Lozan Antlaşması ile altına imza attığımız uluslararası antlaşmalar bizim araştırma yapmamıza, ürün elde etmemize, lisans vermemize ve lisans almamıza engel oluyor. Şuan Türkiye’nin kendi adına lisanslı bir tek ilacı yok. Piyasadaki ilaçların lisansları batı ülkelerinde. Biz bu ürünleri ve ilaçları geliştirsek bile Lozan ve sonrasında imzalanan antlaşmalar gereğince bunları kendi adımıza lisanslayamıyoruz. Şuan ülke olarak yaşadığımız sıkıntıların temelinde de Lozan’ın 100. yılına geliniyor olmasının nedenleri yatıyor. Deney hayvan modellerinde insanlar üzerinde yapamayacağımız çalışmalar yapılır. Çünkü insan üzerinde deney yapamazsınız. Hele ki bir çalışmanın fazları vardır; faz0, faz1, faz2, faz3, faz4. Faz3 aşamasına kadar insanla ilgili hiçbir çalışma yapamazsınız. Bu İnsan Hakları Beyannamesinde de yasaklanmıştır. Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesinde Klinik Araştırmalar ve Uygulama Merkezini kurduk ve burada faz3 ve faz4 çalışmalarını da bundan sonra gönüllü hastalar veya gönüllü denekler üzerinde yapacağız. Türkiye’de üretilen bir tıbbı cihazın, bir ilacın Sağlık Bakanlığından izin alabilmesi ve kullanılabilmesi için bu araştırmalardan geçmesi lazım. Maalesef Türkiye’de bu yapılmıyor. Türkiye’deki bir üretici bir tıbbı cihaz, malzeme ürettiği zaman sertifikasyon yetkisi olmadığı için dış ülkelerden belli paralarla merdiven altından yapılıyor, işte biz bu sertifikasyonu da sağlamaya çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

Dersin devamında hayvan metabolizmasının insanlardan daha hızlı olduğunu belirten Rektör Prof. Dr. Mustafa Şahin, deneylerin 4 tip çalışmanın olduğundan bahsetti. Şahin, bunların ise indüklenmiş, sponten, negatif ve olası modeller olduğunu söyledi.

Rektör Şahin, dersin sonunda ise ideal modellerin nasıl olması gerektiğini anlattı.