Rusya'nın Domates İthalatındaki Kısıtlamalarına Tepki

Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği (DKİB) Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan, Rusya Federasyonu'nun, Türkiye'den domates ithalatını kısıtlamasına rağmen Çin Halk Cumhuriyeti, Fas, İran, Azerbaycan, Belarus gibi ülkelerden domates ithalatını artırarak devam ettirdiğini belirtti.

Gürdoğan, yaptığı yazılı açıklamada, Rusya Federasyonu'nun kendi üreticilerini ve üretimini korumak adına Türkiye'den domates ithalatını kısıtlamaya devam ederek sadece 3 firmaya ihraç izni vermesi ve 1 Şubat 2018'den itibaren de daha önce Rusya Federasyonu'na ihracatı olmayan 5 firmayı listeye dahil etmesinin, yıllardır söz konusu ülkeye ihracat yapan ve yatırımları bulunan sektörün önde gelen firmalarını mağdur ettiğini savundu.

Türkiye'de en fazla yaş meyve sebze ihracatı yapan ve ilk 10 içinde yer alan Trabzon merkezli firmaların sektöre büyük katkısının bulunduğunu vurgulayan Gürdoğan, kısıtlamanın, listede yer almayan firmaların Rusya Federasyonu'ndaki müşterilerini kaybetmelerine ve yaptıkları milyarlarca dolarlık yatırımlarının heba olmasına sebebiyet verdiğini kaydetti.

Gürdoğan, sektörün önde gelen firmalarının, modern paketleme tesis ve işletmelerine sahip olduğuna dikkati çekerek, "Bunun yanında firmalarımızın üretim yaptıkları seralarının bulunması ve sözleşmeli, izlenebilirlik kriterlerine göre üretim yaptırmaları, Rusya Federasyonu'nun talep etmiş olduğu tüm kriterlere fazlasıyla sahip olmalarına rağmen Rusya Federasyonu makamlarının bu maksatlı tutumları, daha önce Rusya'ya ihracatta herhangi bir tecrübesi olmayan firmaların listeye alınması, her iki taraf açısından da büyük sakıncaların ortaya çıkmasına neden olmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

- "Diğer ülkelerden yaptığı domates ithalatı yüzde 8 artış göstermiştir"

Rusya Federasyonu'nun Türkiye dışındaki diğer ülkelerden yaptığı domates ithalatını her geçen gün artırdığını kaydeden Gürdoğan, şöyle devam etti:

"Türkiye'ye getirilen kısıtlama sonrası Rusya'nın diğer ülkelerden yaptığı domates ithalatı 2017'nin ilk 11 ayında 450 bin ton olarak gerçekleşerek, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8 artış göstermiştir. Türkiye'den domates ithalatını kısıtlamasına rağmen Çin Halk Cumhuriyeti, Fas, İran, Azerbaycan, Belarus gibi ülkelerden domates ithalatını artırarak devam ettirmektedir. Bu durum göstermektedir ki Rusya Federasyonu, domates ithalatında kısıtlamalarını ve engellerini sadece Türk domates ihracatçılarına uygulamaktadır."

Gürdoğan, domates kotasının sadece Rusya Federasyonu'na ihracat tecrübesi olmayan firmalara verilmesi ve bu firmaların da kotalarını 2 bin-3 bin dolar gibi yüksek komisyonlar karşılığında devretmeye başlamalarının da ihracatçı firmaların büyük şikayetlerine neden olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

"Bu durum üyemiz ihracatçıların şevkini kırmaktadır. Rusya tarafında Türk firmalarını listeye almak için belli çıkar gruplarının oluşması ve bu konuyu yönlendirmeye başlamalarının, ileride önü alınamayacak büyük zararlara sebebiyet vereceğini artık tüm aktörlerin görmesi gerekmektedir. Bundan dolayı Türkiye yaş meyve sebze ihracatının yüzde 90'ını gerçekleştiren sektörün önde gelen ihracatçı firmaları, büyük hata ve mağduriyetlere sebebiyet veren, gayri ahlaki alışkanlıkların doğmasına neden olan ve serbest ticaret kurallarına aykırılık teşkil eden bu durumun bir an önce düzeltilmesi konusunda gerekli girişimlerin yapılmasını talep etmektedir."