Sapanca Gölü Çalıştayı

  Ev Sahipliğini Çevre ve Orman Bakanlığı , Sakarya ve Kocaeli Büyükşehir Belediyeleri ' nin yaptığı , yürütücülüğünü ise TÜBİTAK Başkanlığı ' nda İstanbul , Sakarya ve Kocaeli Üniversiteleri ' nin gerçekleştirdiği ' Sapanca Gölü ' nün Öncelikli Kirlilik Kaynaklarına Özgü Kontrol Teknolojilerinin Araştırılıp Geliştirilerek Göl Havzası İçin Uyarlanması Projesi ' nin ikinci ve son çalıştayı hafta sonu Güral Sapanca ' da gerçekleştirildi .
Çalıştay ' da konuşan ADASU Genel Müdürü Rüstem Keleş , " Göldeki en büyük sorunların başında yetki sorunu geliyor . Bu konuda ciddi sıkıntılarımız var . Bu noktada biran önce göldeki hukuki düzenlemelerin yapılması gerekiyor . Bunun dışında su kanunun çıkmasına acilen ihtiyaç var " dedi .
' Sapanca Gölü ' nün Öncelikli Kirlilik Kaynaklarına Özgü Kontrol Teknolojilerinin Araştırılıp Geliştirilerek Göl Havzası İçin Uyarlanması Projesi ' nin ikinci ve son çalıştayı hafta sonu Güral Sapanca ' da gerçekleştirildi . Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Prof . Dr . Lütfi Akça , ADASU Genel Müdürü Dr . Rüstem Keleş , İSU Genel Müdürü İlhan Bayram , TÜBİTAK Proje Yöneticisi Dr . Kemal Güneş , Kocaeli , Sakarya , İstanbul , Üniversiteleri ile TÜBİTAK ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi ' nden ( MAM ) bilim adamları ile İSU , ADASU , ve Çevre Koruma Genel Müdürlüğü ' nden yöneticilerin katıldığı çalıştayda sonuç bildirgesi belirlendi .
Sonuç bildirgesinin hazırlandığı projede , göl suyunun kalitesinin takibini yapan , havzadan atık yükler ile ilgili olarak alınan önlemlerin göl suyundaki etkinliğini izleyen İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof . Dr . Meriç Albay , proje kapsamında gölün her bölgesinden 9 ayrı noktadan su örnekleri aldıklarını söyledi . Alınan örneklerden su kirliliği ile ilgili ölçümler yapıldığını kaydeden Albay , elde edilen bulgulara göre göl yüzey suyunun ağır metaller dahil birçok parametre bakımından birinci sınıf su kalitesi sınıfında bulunduğunu vurguladı . Albay , " Sapanca ' da ağır metal sorunu yok . Öncelikli olarak bu tartışma bitmeli . Gölün güney kesiminde yapılan kolektörler göl su kalitesi üzerinde olumlu etki yapsa da aşırı su çekiminden kaynaklanan sorunlar nedeni ile Çark deresi regülatörünün kapalı tutulması birçok parametrenin olumsuz yönde değişmesine neden olmaktadır " dedi . Göl suyunun sanayiye verilmesinin artık önüne geçilmesi gerektiğini kaydeden Albay , Sapanca Gölü ' nün sanayiye bakabilecek potansiyelinin bulunmadığını da sözlerine ekledi .
Projede tarımsal kaynaklı kirliliklerin su kalitesine etkisini araştıran Sakarya Üniversitesi ( SAÜ ) Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi Prof . Dr . Saim Özdemir de tarımsal kaynaklı kirliliğin evsel kaynaklı kirliliğe oranla düşük olduğunu ifade etti . Sapanca Gölü Havzası ' ndaki Sanayi Kaynaklı Kirleticiler üzerine araştırmalar yapan Sakarya Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof . Dr . Recep İleri ise , Kocaeli Bölgesinde 7 , Sakarya Bölgesi ' nde ise 4 sanayi kuruluşunun göl havzasında bulunduğunu kaydetti . İleri , " Bu 11 sanayi kuruluşunun göle herhangi bir kirlilik yükü yok . Yalnız bunlardan Kocaeli Bölgesi ' nde bulunan 2 sanayi kuruluşunun kanalizasyon noktasında sıkıntıları bulunuyor . Bunların çözüme kavuşturulması gerekiyor " dedi .
Sapanca Gölü ' ndeki Bakteriyolojik Çalışmalar üzerine araştırmalar yapan İstanbul Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyelerinden Prof . Dr . Gülşen Altuğ ise , " Bu kadar farklı kurumun Sapanca Gölü için bir araya gelmesi çok sevindirici bir gelişmedir " dedi . Çalıştay sayesinde Sapanca Gölü ' nde bakteriyolojik çalışması noktasında yeni bir kayıt oluştuğunu kaydeden Altuğ , " Sapanca ' da öncelikli olarak eğitime ağırlık verilmesi gerektiğini düşünüyorum . Petrol sızıntısını ihbar etmeyen vatandaşların olması , Sapanca Gölü ' nde ciddi bir eğitim sorunu olduğunu gösteriyor . Özellikle gençlere yönelik çevre bilinci oluşturacak eğitim programlarına ağırlık verilmesi Sapanca Gölü ' nün geleceği açısından büyük önem taşımaktadır " diye konuştu .
Çalıştayın olumlu sonuçlar vereceğine inandığını kaydeden İSU Genel müdürü İlhan Bayram ise , gerçekleştirmekte olduğumuz bu son çalıştaydan sonra somut adımlara geçileceğine inanıyoruz . Biz İSU olarak elimizden gelen ne varsa yapmaya hazır olduğumuzun bilinmesini isteriz " dedi . Sakarya Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi ( ADASU ) Genel Müdürü Rüstem Keleş ise , TÜBİTAK desteğinde yürütülen projenin Sapanca Gölü ile ilgili şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı bilimsel çalışma olduğunu söyledi .
Rüstem Keleş , " Göldeki en büyük sorunların başında yetki sorunu geliyor . Bu konuda ciddi sıkıntılarımız var . Bu noktada biran önce göldeki hukuki düzenlemelerin yapılması gerekiyor . Bunun dışında su kanunun çıkmasına acilen ihtiyaç var . Su ve Kanalizasyon İdareleri olarak ceza uygulamaları yapabilmemiz gerekiyor . Sadece zabıt tutma yetkisi nedeniyle birçok konuda sıkıntı yaşanıyor " dedi .
Proje tamamlandıktan sonra göl suyunun kullanımı konusunda yeni bir düzenleme yapılması gerektiğine işaret eden Keleş , " Projenin sonunda gölle ilgili karar vericilerin , gölden yapılan tahsislerle ilgili yeniden düzenleme yapmaları zorunlu . Bu yapılmadığı takdirde gölü gelecekte ciddi tehlikeler bekliyor . Kimin , hangi kurumun ne miktar su kullanacağı belirlenmeli , ölçülmeli ve mutlaka bedeli ödenmelidir . Bugün itibariyla gölden kimin ne miktar su aldığını kimsenin bilmiyor . Kontrolsüz kullanım devam ediyor . Bu durum göl için ciddi eko-risk oluşturuyor . Gölün yıllık kullanımları kontrollü olması , bunun bir otorite tarafından da denetlenmesi gerekiyor " şeklinde konuştu .
Çalıştay sonunda sonuç bildirgesini okuyan Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürü Prof . Dr . Lütfi Akça , bakanlık olarak çalıştay sonuç bildirgesinde ön plana çıkan ihtiyaçların giderilmesinde ellerinden gelen gayreti göstereceklerini belirtti . Çalıştayın bundan sonraki uygulama aşamasına da destek olacağını kaydeden Akça , su kanunun da hızlı bir şekilde çıkması için çalışmalarına devam ettiklerini belirtti .
Çalıştayın sonuç bildirgesinde ise Sapanca Gölü ' nün kirlilik ve azalma tehlikesi ile karşı karşıya olduğu , gölün sadece içme suyu kaynağı olarak kullanılması gerektiği , su çıktıların tespiti çalışmalarına başlanması , su bütçesi ve yönetiminin oluşturulması , su fabrikalarının mercek altına alınması , yer altı sularının izleme çalışmalarının yapılması ve bu suların beslenme noktalarının koruma bandına alınması yönünde tavsiye kararları verildi .