Su Krizine Reçete

İzmir Meteoroloji Bölge Müdürlüğü’nden alınan rakamlara göre, 2013 Aralık ayında uzun yılların ortalamasından yüzde 94 oranında, 2014 Ocak ayında yüzde 79 oranında eksik yağış gözlemlendi. Tarım ve endüstri sektörlerinin yanı sıra vatandaşların alacağı bireysel önlemlerle su krizinin atlatılabileceğini savunan Yaşar Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu (MYO) akademisyenleri, “Su tarifelerinde 2014’e özgü geçici fiyat politikası uygulansın” önerisinde bulundu.

SANAYİDE VE ŞEHİRLERDE ARITMA SUYU KULLANILSIN
2014’ü susuz karşılayan Türkiye’de kuraklığa karşı bir kriz yönetimi oluşturması gerektiğini belirten Yaşar Üniversitesi akademisyenleri, tarım ve endüstri sektörlerinin yanı sıra vatandaşların alabileceği basit ama etkili önlemleri şöyle sıraladı:
"Suyu tekrar tekrar kullanmak tasarrufta birinci kural. Bu da ancak atık su arıtma tesisleriyle mümkün. Endüstriyel kuruluşların tümünün bu kurala uyması gerekir. Belediyeler de gelişmiş ülkelerde olduğu gibi park ve bahçe sulamalarında temiz su yerine arıtma suyu kullanmalı. Türkiye’de 3 binin üzerinde belediye mevcut. Ancak, atık su arıtma tesisi olanlar yüzde 15’i geçmiyor.

VAHŞİ SULAMA YERİNE DAMLAMA SİSTEMİ
Ülkemizde kullanılabilir tatlı su potansiyeli 110 milyar metreküp olup bunun yüzde 72 gibi büyük bir oranı yalnızca tarımsal sulamada kullanılıyor. Bu nedenle vahşi sulama olarak bilinen ve barajdan, ırmak ya da yeraltından gelen suyun toprağa doya doya yedirilmesi anlamına gelen geleneksel sulama yönteminden vazgeçilmeli. Bunun yerine yüksek oranda tasarruf sağlayan ve toprağa döşenen bir boru sistemiyle çalışan damla sulama sistemine geçilmelidir. Damla sulama sistemine geçiş devlet tarafından teşvik edilmeli. Genel olarak da su tarifelerinde 2014’e özgü geçici fiyat politikası uygulanabilir. Yani suyu verimli kullanmayan ister vatandaş ister sanayici isterse çiftçi olsun bunlar için su faturalarında katlanarak artan tarife sistemi uygulanmalı.”

BANYO VE TUVALETTE SU TÜKETİMİ
Yaşar Üniversitesi akademisyenlerine göre;
"Musluğunuz dakikada bir damla su sızdırıyorsa yılda 12 bin 500 litre boşa akmış demektir.

-Evlerdeki 16 litrelik tuvalet rezervuarları 7 litreye indirilmeli. Böylece 4 kişilik bir aile için ayda 2,5-3 tonluk bir su tasarrufu sağlanabilir.

-Tuvalet rezervuarları su sızdırıyorsa tamir edilmelidir.

-Banyo yerine duş alarak su tüketimi yüzde 25 azaltılabilir.

-Duş ortalama 5-6 dakikada alınmalı. Böylece duş başına 55 litre su tasarrufu sağlanabilir.

-Dakikada ortalama 15-20 litre su akıtan klasik duş başlıkları yerine dakikada ortalama 9-10 litre su akıtan düşük akımlı duş başlıkları kullanılmalı.

-Eğer diş fırçalarken musluk açık bırakılırsa her fırçalama esnasında ortalama 15 litre su ziyan edilir. Fırçalanmış diş bir bardak suyla çalkalanırsa yılda 9 bin 100 litrelik su tüketimi önlenir.

-Diş fırçalanırken, tıraş olurken ve yüz sabunlarken musluk kapalı tutularak günde 15-35 litre su tasarruf sağlanabilir.

-Evlerde varsa gizli su kaçağı tespit edilmelidir.

-Kirli kaplar elle veya bulaşık makinesinde yıkanmadan önce su dolu leğende ıslatılmalıdır.

-Sebze ve meyveler akar musluk suyu ile yıkanmamalı, bunun yerine leğen tercih edilmelidir.

-İçme suyu olarak akan musluk suyu yerine sürahi veya buzdolabına konmuş su kullanılmalıdır
-Buzluktaki yiyeceklerin ve diğer donmuş gıdaların buzunu eritmek için su kullanmamalı. Bunun yerine bu tür gıdalar bir gece öncesinde buzdolabının alt gözünde bekletilmelidir.

-Ayrıca, arabaları ayda 1 kez yıkatmak yeterlidir. Sık yıkamak gerekiyorsa da hortum ve fırçayla değil kova süngerle yıkamak gerekir. Araba hortumla yıkanırsa 150 litre su kullanılır."

İZMİR VE TÜRKİYE’DE SU KULLANIM ORANLARI
TÜİK 2012 rakamlarına göre, İzmir’de kişi başına kullanılan su miktarı 192 litre (belediyeden alınıp kullanılan). Türkiye’de kişi başına kullanılan su miktarı ise 216 litre.

Öte yandan İzmir kent merkezi bölgesindeki kayıp ve kaçak oranı 1995 yılında yüzde 63,8 iken 2010 yılında bu oran yüzde 36,4’e indi.

KUTU KUTU KUTU
Türkiye’deki toplam tarım arazisi: 237 bin 938 dekar
Ege’deki toplam tarım arazisi: 27.999 dekar
İzmir’deki toplam tarım arazisi: 3.288 dekar

İZMİR’DE SON VERİLERE GÖRE BARAJ DOLULUK ORANLARI
Tahtalı Barajı yüzde 56,08
Balçova Barajı yüzde 33,94
Ürkmez Barajı yüzde 50,78
Güzelhisar Barajı yüzde 49,99
Gördes Barajı yüzde 21,67

2012 ve 2013’te İzmir’de aylara göre düşen yağmur miktarı (kg/m²)
2012 2013
Ocak: 127,7 Ocak: 252,5
Şubat: 128,2 Şubat: 180,7
Mart: 34,7 Mart: 56,8
Nisan: 105,0 Nisan: 30,2
Mayıs: 86,0 Mayıs: 43,7
Haziran: 19,9 Haziran: 27,1
Temmuz:- Temmuz: -
Ağustos:- Ağustos: 20,2
Eylül:- Eylül: 5,1
Ekim: 22,1 Ekim: 94,1
Kasım: 56,9 Kasım: 129,1
Aralık: 218,2 Aralık: 9,1
Toplam: 798,7 Toplam: 848,6