Suriye Anayasa Komitesi Görüşmelerine Rejim Engeli Sürüyor

Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının ikinci turu, Beşşar Esed rejimini temsil eden heyetin gündem dışı konuları masaya getirme girişimi üzerine tıkandı.

Rejim heyetinin Anayasa Komitesi toplantılarının içeriğiyle ilgisi olmayan "terörizmle mücadele, yaptırımların kaldırılması ve Barış Pınarı Harekatı'ndan dolayı Türkiye'nin kınanmasını" kapsayan üç maddeyi dün gündeme aldırmaya çalışması sonucunda tıkanan görüşmeler yeniden başlatılamadı.

Öte yandan BM Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen'in daveti üzerine muhaliflerin eş başkanı Hadi el Bahra ve rejimin eş başkanı Ahmed Kuzbari, beraberlerindeki heyetlerle öğle saatlerinde ayrı ayrı BM ofisine geldiler.

Pedersen'in çabalarına rağmen rejimin ısrarcı tavrını sürdürdüğü öğrenildi.

- "Gündeme ilişkin halen bir uzlaşı sağlanamadı"

Pedersen'in Sözcüsü Jennifer Fenton haftalık olağan basın toplantısında, "İki eş başkan da toplantılara ilişkin gündem maddelerini Pedersen'e sundular. Gündeme ilişkin halen bir uzlaşı sağlanamadı. Pedersen eş başkanlarla müzakerelere devam ediyor ve beklentisi Suriye Anayasa'sının 45 kişilik yazım kurulunun çalışmalarına devam etmesi yönünde." dedi.

Fenton, bir soru üzerine Pedersen'in Astana grubu üyesi ülkelerle (Türkiye, Rusya ve İran) rutin olarak görüşmelere devam ettiğini aktardı.

- Muhalifler rejime tepki göstermişti

Muhaliflerin oluşturduğu Müzakere Yüksek Konseyi Sözcüsü ve Anayasa Komitesi üyesi Yahya el Aridi, dün akşam BM'den ayrılmadan önce basın mensuplarına yaptığı açıklamada, "Bugün Anayasa Komitesi toplantıları yapılmadı. Bunun nedeni de toplantıda müzakere edilmesi gereken program veya takvimde anlaşma sağlanamaması." ifadelerini kullanmıştı.

Aridi, dört gün önce BM'ye "hazırlanacak yeni Suriye Anayasası'nın ön sözü ve Anayasa'ya ilişkin temel ilkelerden" oluşan iki gündem maddesi sunduklarını belirterek, rejimin ise toplantıları "politikleştirme" çabası içinde olduğunu dile getirmişti.

- İlk tur toplantıları yoğun geçmişti

BM Suriye Özel Temsilcisi Pedersen, ilk tur toplantılarının ardından düzenlediği basın toplantısında, iyi bir başlangıç yaptıklarını ve görüşmelerin genel beklentiden daha iyi geçtiğini bildirmişti.

Suriye Anayasa Komitesi toplantılarının ilk turu iki kademeli düzenlenmişti. 150 üyenin katılımıyla 30 Ekim'de başlayan ve 1 Kasım'da sona eren açılış toplantılarının ardından 45 kişilik yazım kurulu, 3-8 Kasım'da BM Cenevre Ofisi'nde yoğun müzakereler gerçekleştirmişti.

- Komitenin yapısı

Suriye Anayasa Komitesi, büyük ve küçük olmak üzere iki yapıdan oluşuyor. Büyük yapı, komite üyelerinin tümünü kapsıyor ve rejim, muhalefet heyeti, sivil toplum temsilcileri olmak üzere üç gruptan oluşuyor. Küçük yapı ise üç listeden seçilen 15'er kişiden meydana geliyor ve anayasanın yazımından sorumlu bulunuyor.

45 kişilik yazım kurulunun hazırladığı taslakları, 150 kişilik büyük yapının onaylaması, karar alınması için ise üyelerin en az yüzde 75'inin "evet" oyu gerekiyor.

Komitenin yapısıyla ilgili en dikkati çeken husus ise iki eş başkana sahip olması. Muhaliflerin eş başkanlığını eski Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Başkanı Hadi el Bahra, rejimin eş başkanlığını ise önceki anayasayı hazırlayan komitede de yer alan hukukçu Ahmed Kuzbari yürütüyor.