Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, İsviçre'nin Cenevre kentinde süren 6. tur Suriye görüşmelerinin, müzakerelerin temelini oluşturan 4 ana başlığın ele alınamadan bittiğini bildirdi.
İsviçre'nin Cenevre kentinde 16 Mayıs'ta başlayan Suriye konulu 6. tur görüşmelerinin son gününde Mistura, Nasır el-Hariri başkanlığındaki muhalefet heyeti ve Beşşar Esed rejimi heyeti ile ayrı ayrı görüştü.
Görüşmelerin ardından basın toplantısı düzenleyen Mistura, 'Bugün Suriye konulu Cenevre 6 görüşmelerini bitirdik.' dedi.
Cenevre 5'te geçiş yönetimi, anayasa, seçimler ve terörizmle mücadeleden oluşan 4 başlığı detaylı şekilde ele aldıklarını anımsatan Hariri, Cenevre 6'nın kısa olmasından dolayı bu konuları ele alamadıklarını belirtti.
Mistura, 'Bu turda uzmanlardan oluşan toplantı sürecini başlatmak istedim. Tarafları da davet ederek bu toplatılara katılmalarını istedim. Böylelikle ana görüşmelerden ayrı olarak uzmanların katılımıyla gerçekleşen anayasal ve hukuki konuların ele alındığı toplantı süreçlerini başlattık. Bu toplantılara BM uzmanları başkanlık etti. Bu sürecin başlamasından gerçekten memnun oldum.' dedi.
Bu turun ilk iki gününde uzmanların katılımıyla düzenlenecek toplantılara hazırlık yaptıklarını belirten Mistura, dün itibarıyla bu toplantıların başladığını ve bugün de devam ettiği bilgisini paylaştı.
Uzman toplantılarının, muhalefet ve rejim heyetlerinin başkanlarıyla yaptığı görüşmelerin yerini doldurmak gibi bir amacı olmadığını söyleyen Mistura, bu toplantıların 4 ana başlığa katkıda bulunduğunu ifade etti.
- 'Yeni bir anayasa taslağı hazırlama planı yapmıyoruz'
Mistura, 'Biz bu toplantılarla Suriye için yeni bir anayasa taslağı hazırlama amacı ve planı yapmıyoruz. Bu, Suriyeliler tarafından yapılmalıdır.' dedi.
Bir sonraki turda 4 ana başlığı ele almayı planladıklarını anlatan Mistura, uzmanlardan oluşan toplantı sürecini de devam ettireceklerini belirtti.
Mistura, dün akşam İsviçre'nin Mont Pelerin kasabasına giderek BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile bir araya geldiğini ve görüşmelerin detayı hakkında bilgi verdiğini söyledi.
BM Özel Temsilcisi, ABD ve Rusya'nın üst düzey temsilcileriyle yapıcı bir görüşme gerçekleştirdiklerini aktardı.
'Bu turda daha az konuşma ama daha çok iş toplantıları oldu.' diyen Mistura, bir sonraki turun tarihinin haziran ayı ortasında taraflarla yapılacak istişarelerden sonra belirleneceğini kaydetti.
Bir gazetecinin, taraflarla yaptıkları görüşmelerde neden 4 ana başlığın ele alınmadığı sorusu üzerine Mistura, Cenevre 6'nın sadece 4 gün sürdüğünü bu başlıkları detaylı olarak ele alacak zamanlarının olmadığının, bu turda sadece uzmanların katılımıyla düzenlen toplantı sürecine odaklandıklarının altını çizdi.
Mistura, başka bir soru üzerine 4 ana başlığın bir sonraki turda ele alınmak zorunda olduğunu sözlerine ekledi.
Cenevre 6 öncesi yaptığı basın toplantısında Mistura, görüşmelerde, geçiş yönetimi, anayasa, seçimler ve terörle mücadele konularının detaylı şekilde ele alınacağını belirtmişti.
Mistura, ayrıca 16 Mayıs'ta başlayan 6. tur Suriye görüşmelerinin gidişata göre 19 veya 20 Mayıs'ta sona ereceğini söylemişti.
- 'Cenevre sürecinin devam ettirilmesi gerekiyor'
Hariri, Suriye görüşmelerinde en önemli önceliklerinin bir an evvel siyasi geçiş hükümetinin kurulması olduğunu vurgulayarak, bugün yaptıkları görüşmede geçiş yönetimi konusunu ele aldıklarını kaydetti.
Siyasi süreci BM şemsiyesi altında devam ettirmek istediklerini belirten Hariri, Cenevre 6 ile ilgili görüşlerini de şöyle ifade etti:
'Dört gün süren kısa bir görüşme turu gerçekleştirdik. Sanırım burada az bir başarıdan bahsetmek zorunda olduğumuzu düşünüyorum ama başarıya ulaşmak için Cenevre sürecinin devam ettirilmesi gerekiyor. Çünkü başta İran olmak üzere birçok ülke siyasi süreci başka bir noktaya çekmeye çalışıyor.'
Suriye rejiminin geçiş yönetimi önündeki en büyük engel olduğunu ve rejim heyetinin ciddiyetten uzak bir tavır sergilediğini ifade eden Hariri, 'Rejim Suriye'de annelerimizi, çocuklarımızı ve şehirlerimizi düşünmüyor. Koltuk için bütün devletleri ülkeye sokmaya hazırlar.' değerlendirmesinde bulundu.
Hariri, Suriye krizine bir çözüm bulmak için uluslararası herhangi bir çaba, baskı ve mekanizma olmadığına işaret ederek, 'Temenni ederim ki BM siyasi çözüm için bir mekanizma bulur.' diye konuştu.
- 'İran'ın 'sabotaj rolüne' ilişkin bir belge sunduk'
Mistura ile bugün yaptıkları görüşmede, İran'ın Suriye'de oynadığı 'sabotaj rolüne' ilişkin bir belge sunduklarını açıklayan Hariri, İran'ın gayrimeşru bir şekilde Suriye'ye girdiğini ve onlarca paralı asker ile milis getirdiğini dile getirdi.
Hariri, şöyle konuştu:
'İran Suriye halkını öldürdü. Çok sayıda katliam yaptı. Suriye ve bölgedeki nüfuzunu artırmak için bunları yaptılar. Planlarını uygulamak için de mezhebi söylemler kullanmaktadırlar. İran'ın bütün bu yaptıklarınından dolayı ne Suriye'de ne de bölgede huzur olacak. İran'ın insanlık suçu ve yaptığı katliamlardan dolayı cezalandırılması lazım.'
Mistura'ya Suriye'deki tutuklularla ve demografik yapının değiştirilmesine ilişkin de bir belge sunduklarını belirten Hariri, Suriye'de başta rejim olmak üzere, İran milisleri ve DEAŞ dahil tüm terör örgütleriyle savaşmaya hazır olduklarını sözlerine ekledi.
Suriye Konulu Cenevre 6 Görüşmeleri Sona Erdi
Cenevre 6, Suriye görüşmelerinin temelini oluşturan 4 ana başlık ele alınamadan tamamlandı.