Türkiye'nin 'Yüksek Akıllı İHA Sürüleri' Geliyor

GÖKSEL YILDIRIM - Türkiye, insansız hava araçları (İHA) konusundaki iddiasını yeni teknolojilerle büyütecek.

İHA'lara yönelik ihtiyaçlarını yakın zamana kadar yurt dışından karşılayan ve çeşitli zorluklarla karşılaşan Türkiye, zamanla bu teknolojide ulaştığı yetkinliği yeni ürünler ve çözümlerle geliştiriyor.

Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Ticaret AŞ'nin (STM) kurduğu Türkiye'nin ilk teknoloji odaklı düşünce merkezi "ThinkTech", Türkiye'nin İHA ve kamikaze İHA teknolojilerindeki durumuna ve beklentilerine ilişkin bir çalışma yaptı.

Çalışmaya göre, İHA'lar günümüzün asimetrik harp sahasında önemli bir kuvvet çarpanı olarak rol oynuyor. Uzaktan kontrollü İHA'lar ile ortaya çıkan bu teknoloji, daha sonra insansız akıllı otonom araçlarla gelişimini sürdürdü. Günümüzde ise yapay zekayla artırılan otonomi seviyeleriyle yüksek akıllı ve sürü zekasına sahip İHA'ların harp sahasında etkin olarak kullanımı planlanıyor.

Gelecek 5 yılda dünya İHA pazarı büyüklüğünün 50 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu pazarda başta ABD olmak üzere bazı Avrupa ve Asya ülkeleri de paylarını artırmaya çalışıyor. Asya’da Çin, Hindistan, Güney Kore gibi ülkeler kendi İHA sistemlerini geliştirmek için adımlar atarken, Avrupa’da Fransa, Almanya, İngiltere gibi ülkeler İHA sistemi geliştirmeye dönük çeşitli projeler yürütüyor. Rusya ve İsrail de bu alanda önemli çalışmalar yapıyor.

- İhtiyaç da pazar olanakları da fazla

Keşif, gözetleme ve operasyon amaçlı kullanılabilecek silahlı ve silahsız İHA sistemlerine sahip olması ve bu araçları milli kaynaklarla üretmesi, bölgesel güç olma hedefini güden Türkiye için vazgeçilmez önem taşıyor. Ayrıca büyüyen dünya pazarıyla birlikte Avrupa ve Asya’da talebin daha da artacağı göz önüne alındığında, Türkiye'nin bu pazardan önemli bir pay alabileceği belirtiliyor.

Türk savunma ve havacılık sanayisi bu alanda son dönemde, hem platform hem de alt sistem bazında ciddi ilerlemeler kaydetti. Platform tasarımı, sistem entegrasyonu, sensör geliştirilmesi ve silah entegrasyonu gibi çok geniş bir yelpazede projeler devam ediyor.

Silahlı kuvvetler ve güvenlik güçleri tarafından terör ve asimetrik harp kapsamında halen belli sayıda İHA kullanılıyor ancak Türkiye'nin ulusal savunma sistemleri bağlamında 2023 hedeflerine ulaşabilmesi için daha çok İHA üretmesi gerekiyor.

- Kamikaze İHA'lar sahada

Türkiye'nin İHA teknolojileri konusunda geliştirdiği son ürün ise "Türkiye’nin gökyüzündeki yeni askerleri" diye nitelendirilen kamikaze İHA'lar oldu.

Türk savunma sanayisinin son dönemde en dikkat çeken ürünlerinden biri olan kamikaze İHA'lar, asimetrik harp sahnesindeki yerini almaya başladı.

STM tarafından özgün tasarlanarak geliştirilen ve seri üretimine başlanan yeni İHA-1 sınıfı kamikaze İHA'lar ilk olarak Mayıs 2017'de 13. Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı'nda sergilendi.

Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine girmeye başlayan STM Kamikaze İHA ailesi; otonom döner kanatlı vurucu İHA "KARGU", otonom taktik sabit kanatlı vurucu İHA "ALPAGU", otonom döner kanatlı keşif ve gözetleme İHA "TOGAN"dan oluşuyor.

Geçen yıl sonu itibarıyla özgün ve yerli çözümlerle çok kısa sürede tasarımdan seri üretime geçirilen ve envantere dahil edilen STM İHA ailesinin, yapay zeka marifetiyle evrimleşerek, bu yıl "yüksek akıllı İHA sürüleri" olarak prototipleştirilmesi hedefleniyor.

ABD ve Çin’in sürü zekasına sahip prototip ve deneysel örnekleri lanse ettiği 2016 ve 2017 yıllarının hemen ardından Türkiye'nin de benzer ilk operasyonel kabiliyet örneklerini 2018'de sunabilecek olmasının önemine işaret edilen çalışmada, BAYKAR ve Türk Havacılık ve Uzay Sanayi AŞ (TUSAŞ/TAI) gibi İHA üreticilerinin faaliyetleri de dikkate alındığında Türkiye'nin "Küresel İHA Ligi"ndeki iddiasının daha da büyüyeceği değerlendirmesinde bulunuldu.