Baumgarten Kazası Avrupa'nın Doğalgaz Altyapısını Sorgulatıyor

EBRU ŞENGÜL - Brüksel merkezli Centre for European Policy Studies'in Kıdemli Araştırma Görevlisi Christian Egenhofer, Avrupa'nın önemli enerji merkezleri arasında yer alan Baumgarten doğalgaz dağıtım istasyonunda 12 Aralık'ta yaşanan patlamanın, Avrupa'da doğalgaz depolama, taşıma ve ithalat sistemleri altyapılarının daha sağlam olması gerektiğini gösterdiğini belirtti.

Egenhofer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, kazanın belli kaynaklara olan bağımlılıktan ziyade, altyapının önemini ortaya koyduğunu söyledi.

Kazanın, Avrupa'nın büyük bir bölümünü etkilediğini ve İtalya'da olağanüstü hal ilan edildiğini hatırlatan Egenhofer, İngiltere'ye Belçika ve Hollanda'dan gelen gaz akışının geçici olarak kesildiğini aktardı.

Egenhofer, Avrupa'da yaşanan yoğun kış şartlarına işaret ederek, İngiltere'deki gaz fiyatlarında son 4 yılın en yüksek artışının yaşandığını ve fiyatların kısa süreliğine yüzde 35 artığını vurguladı.

Enerji güvenliğinin sadece kaynak çeşitliliğini artırmak anlamına gelmediğini ifade eden Egenhofer, "Avrupa gaz sisteminin, her ne kadar Baumgarten kazasıyla mücadele edebilse de gelecekte gerekli altyapı gereksinimlerini karşılama konusunda yeterli seviyeye ulaşması gerekiyor. Baumgarten'da yaşanan kaza bize enerji altyapısının çok önemli bir faktör olduğunu yeniden hatırlattı. Baumgarten benzeri kazalara karşı daha dirençli olabilmek için, depolama, doğalgaz taşıma ve ithalat sistemleri gibi altyapı unsurlarının da yerli yerinde olması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

- "İngiltere daha fazla endişe kaynağı oldu"

Brüksel merkezli bağımsız düşünce kuruluşu European Policy Centre'ın Politika Analisti Marco Giuli de bu tip kazalarla mücadelede kaynak çeşitliliği ve depolamanın öneminin daha net anlaşıldığını söyledi.

Baumgarten'deki kazanın hemen ardından Avrupa'daki enerji ticaret merkezlerinde doğalgaz fiyatları üzerinde yukarı yönlü baskı oluşmaya başladığını ifade eden Giuli, söz konusu kazanın hikayenin sadece bir parçası olduğunu aktardı.

Giuli, aynı dönemde İngiltere ve Norveç doğalgaz sahalarında kesintiler meydana geldiğine işaret ederek, "Aynı anda, Fransa'daki 5 nükleer reaktörün işletilmesini uzun süreli olarak durdurma kararı da Baumgarten'ın yarattığı olumsuz etkiyi artırdı." dedi.

Geçici olarak yaşanan bu arz kesintilerine tepki veren piyasa mekanizmalarının fiyatları yükselttiğini kaydeden Giuli, şöyle konuştu:

"Doğalgaz depolama tesisleri, bu tip ani arz sıkıntılarıyla mücadelede ana enstrümandır. Avrupa ülkeleri bu tesislerin kapasitelerini geçmiş yıllarda güncelledi. Bunun sonucu olarak da piyasalarının bu tip şoklara geçmişe oranla daha dirençli olduğunu söyleyebiliriz ancak Avrupa ülkeleri depolama kapasiteleri bakımından ciddi değişkenlikler gösteriyor. Hem İtalya hem İngiltere paralel şekilde kriz yaşamış olsalar da İngiltere, depolama kapasitesinin ülkenin ihtiyacının sadece yüzde 4'ünü karşılaması bakımından daha fazla endişe kaynağı oldu. İtalya'da ise bu oran yüzde 17 seviyesinde bulunuyor."

Giuli, böyle durumlarda enerji kaynak çeşitlendirmesinin de oldukça önemli olduğunu dile getirerek, Baumgarten'da yaşanan kesintiye benzer bir kesintinin daha uzun süreli yaşanması durumunda alternatif kaynakların öneminin ortaya çıkacağını aktardı.

- İtalya'da doğalgaz fiyatları yükseldi

İngiltere'deki araştırma merkezi Oxford Institute for Energy Studies Doğalgaz Araştırma Departmanı Kurucusu Prof. Jonathan Stern da Baumgarten'deki patlamada gaz kesintisinin 12 saat içinde normale döndüğünü ancak kesintinin daha uzun sürmesi halinde ciddi problemlerle karşılaşılabileceğini belirtti.

Stern, kesinti sırasında Avrupa'da ve özellikle İtalya'da doğalgaz fiyatlarının bir süreliğine yükseldiğini söyledi.

Kesintinin haftalarca sürmesi ihtimalinde sıkıntının artacağına işaret eden Stern, "Kaza uzun süreli gaz kısıntısına neden olsaydı, TürkAkım projesinin İtalya ve Avrupa'nın güneyine gaz sağlamak açısından iyi bir alternatif ve iyi bir güvenlik yatırımı olduğu daha net anlaşılırdı." dedi.

Avrupa'nın ana hatlarından biri olarak kabul edilen Baumgarten doğalgaz dağıtım istasyonunda 12 Aralık'ta yaşanan patlamada, 1 kişi yaşamını yitirmiş, 18 kişi yaralanmıştı. Patlamanın ardından, Rusya'dan İtalya'ya gaz akışı durmuş ve İtalya acil durum ilan etmişti.