Bir Sen Şube Başkanı Çoban Açıklaması 'Meslek Liselerine Talep Düştü'

Eğitim-Bir-Sen Stratejik Araştırmalar Merkezi (EBSAM) tarafından hazırlanan ‘Mesleki ve Teknik Eğitime Bakış’ odak analiz çalışması hakkında bilgi veren Memur Sen Antalya Temsilcisi ve Eğitim Bir Sen Şube Başkanı Mustafa Çoban, Türkiye’de ideolojik müdahaleler sonucunda olumsuz etkilenen mesleki ve teknik eğitimin tüm kalkınma planlarında güçlendirilmesi üzerinde durulduğunu ancak ideolojik nedenlere dayanılarak yapılan müdahalelerin, eğitimde özellikle de mesleki ve teknik eğitim sisteminde telafisi olmayan sorunlara yol açtığını, katsayı kararının etkisinin, meslek liselerine olan talebi ciddi oranlarda azalttığını vurguladı. Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim sisteminin, kronikleşmiş köklü yapısal sorunları bünyesinde barındırdığını belirten Başkan Çoban, "28 Şubat sürecinde 8 yıllık kesintisiz eğitime geçilmiş ve meslek liselerine kendi alanları dışında bir yükseköğretimdeki alanı tercih etmeleri durumunda getirilen katsayı engeli, 1999 yılında Yükseköğretim Kurulu tarafından uygulamaya konulmuştur. Katsayı kararı etkisini yıllar içerisinde göstermiş, meslek liselerine olan talebi ciddi oranlarda azaltmış ve Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu iş gücünün yetiştirilmesi konusunda önemli bir engel teşkil ettiği iş piyasası tarafından da sıklıkla dile getirilmiştir. Başta Eğitim-Bir-Sen olmak üzere, bazı sivil toplum kuruluşlarının katsayı adaletsizliğini her platformda dile getirmesi sonucunda katsayı uygulaması kaldırılmıştır" diye belirtti.



"Eğitimin paydaşları ile görüşülmeli"

Çözüm odaklı uygulanması gereken eylem, proje ve eğitim politikalarının paydaşlarla, iş piyasasıyla, ilgili sektör ve bakanlıklarla, sivil toplum kuruluşlarıyla, mesleki ve teknik eğitimin öğretmen, öğrenci ve yöneticileriyle birlikte planlanması ve yürütülmesi gerektiğini dile getiren Çoban, “Atılacak bu adımın hem mesleki ve teknik eğitimi güçlendirecek hem dijitalleşen sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikteki insan kaynağının yetişmesini hem de mesleki ve teknik eğitimin daha başarılı öğrenciler tarafından da tercih edilmesini sağlayacaktır” diye konuştu.

Türkiye’de, mesleki ve teknik ortaöğretimdeki öğrenci sayısının 1 milyon 800 bin, ortaöğretimdeki payının ise yüzde 31,7 olduğunu dile getiren Çoban, İstanbul’da mesleki ve teknik ortaöğretimde öğretmen başına 15 öğrenci, Doğu Karadeniz’de 9 öğrencinin düştüğünü, okul başına en fazla öğrencinin düştüğü bölgenin 769 öğrenciyle İstanbul, en az öğrencinin düştüğü bölgenin ise Doğu Karadeniz olduğunu söyledi.



"Anahtar beceriler kazandırılmalı"

Çoban Mesleki ve Teknik eğitim hususundaki raporda yer alan çözüm önerilerini değinerek, "İl düzeyinde sektöründe lider olmuş firmalarla, ildeki mesleki ve teknik Anadolu liselerindeki alan-sektör eşleşmesi iş birlikleri yapılarak öğrencilerin staj ve beceri eğitimlerinin gerçek iş ortamlarında alması ve öğretmenlerin de mesleki gelişim kapsamında işbaşı eğitimlerini alması sağlanmalıdır. Mesleki rehberlik ve yönlendirme çalışmaları, mesleki ve teknik eğitimde atılan önemli adımlar sonucunda ortaya çıkan önemli gelişmeleri de içerecek şekilde daha etkin bir biçimde planlanmalı, mesleki ve teknik eğitimin görünümünü daha da artırıcı faaliyetler yapılmalıdır

"Türkiye’nin 2023 hedefleri doğrultusunda, gerekli teşvik adımları atılarak özel sektörün mesleki ve teknik ortaöğretimde daha fazla yer alması sağlanmalıdır. Mesleki ve teknik eğitim mezunlarının, mezuniyet alanı dışında istihdamda yer alması, hem ülke ekonomisi açısından hem de çalıştıkları sektör açısından çok verimli bir sonuç değildir. İş piyasası ihtiyaç duyduğu alanla ilgili kişiyi işe alırken, mezuniyet alanını dikkate almamakta ve farklı alanlardan mezun olanları da çalıştırabilmektedir. SGK verileri ile mezuniyet alanında ve alanı dışında çalışanların kaç iş yeri değiştirdikleri ve işteki süreklilikleriyle alakalı bilgiler incelenmelidir. Ülke genelini kapsayacak şekilde işveren ve çalışanlarla bu konuda bir araştırma yapılarak; sektörün alan dışındaki kişileri istihdam noktasında tercih etme nedenleri ile mezuniyeti dışında bir alanda çalışanların da niye kendi alanında bir sektörü tercih etmedikleri veya alan dışı bir sektörde çalıştıkları incelenmelidir. Mezunların dünyadaki değişimlere hızlı bir şekilde adapte olmasına yardımcı olacak anahtar beceriler kazandırılmalıdır. Mesleki ve teknik eğitim öğrencilerinin okul terklerinin azaltılması ve okulu bitirme oranlarının artırılması sağlanmalıdır" ifadelerinde bulundu.