Cami Ve Kilisenin Birlikte UNESCO Yolculuğu

HALİL İBRAHİM SİNCAR - Mardin'in Nusaybin ilçesinde 4 yıl önce UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne kabul edilen tarihi Zeynel Abidin Camisi ve Mor Yakup Kilisesi'nin oluşturduğu Kültür İnanç Parkı'nın kalıcı listeye alınması için çalışmalar hız kazandı.

Nusaybin ilçe merkezinde bulunan ve terör örgütü PKK'nın "çukur eylemleri"nde teröristlerce tahrip edilen alanların restorasyon ve peyzaj düzenleme çalışmalarının büyük kısmı tamamlandı. Görevlendirme yapılan Nusaybin Belediyesi de Dicle Kalkınma Ajansı'nın (DİKA) desteğiyle terörden zarar gören sokağın altyapı ve peyzaj düzenlemesini gerçekleştirdi.

Diyarbakır Vakıflar Bölge Müdürlüğü, daha önce restore edilen ancak terör saldırıları nedeniyle ikince kez tahrip edilen Zeynel Abidin Camisi'ndeki restorasyon ve konservasyon çalışmalarını tamamladı.

Mor Yakup Kilisesi'ndeki çalışmaların ise bir yıl içinde tamamlanmasının ardından her iki mabedin oluşturduğu Kültür İnanç Parkı'nın daimi listeye girmesi için başvuru yapılacak.

Daimi listeye geçmesiyle dünyaya tanıtılacak park, ilçede tesis edilen huzur ve güven ortamıyla yerli ve yabancı turistleri ağırlayacak. Nusaybinliler, sağlanan huzurla birlikte terörün gölgesinden sıyrılıp, ilçenin turizmden hak ettiği payı almasını arzu ediyor.

- "2019 yılı sonlarına doğru girmesi hedefleniyor"

Mardin Müze Müdürü Nihat Erdoğan, AA muhabirine, bin yıla yakındır birbirine komşu olan iki ibadet yerinin aynı alanı kullanmasının dünya kültür mirasına taşınacığını söyledi.

Bu alanda restorasyon ve kazı çalışmasının devam ettiği 2014 yılında UNESCO'nun geçici listesine önerildiğini ve kabul edildiğini anlatan Erdoğan, şöyle konuştu:

"UNESCO'nun kriterlerini barındıran bir alan olduğu için şu an geçici listede yer alıyor. Cami ve medrese kısmının restorasyonları tamamlandı. Kilisenin restorasyonunu da kalkınma ajansının projesi kapsamında tamamlamayı hedefliyoruz. Daha sonra alan yönetimi ile UNESCO asıl listesine 2019 yılı sonlarına doğru girmesi hedefleniyor. Mardin'de UNESCO'ya girebilecek bir sürü alan var ama burada yol kat edildiği için öncelikle bu alan UNESCO'ya kazandırılacak."

Daimi listeye geçmesiyle turizme de önemli bir katkı sağlayacağını vurgulayan Erdoğan, "Özellikle dış turizim açısından UNESCO'ye girmiş olması dünyada mutlaka görülmesi gereken kültürel miras algısını yaratıyor. İnsanların buraya seyahat etmesi için bir sebep yaratıyor. Dış turizmde inanılmaz bir artış olacaktır." ifadelerini kullandı.

- Terör saldırılarının izleri siliniyor

Nusaybin Belediyesi Fen İşleri Müdürü Ramazan Akay da görevlendirme yapılan Belediye Başkan Vekili Ergün Baysal'ın talimatıyla "Sokak İyileştirmesi Projesi" kapsamında terör olaylarında zarar gören altyapıyı yenilediklerini söyledi.

Sokakta 2 bin 500 metre bazalt taşının döşendiğini, 2 bin 500 metre de Mardin taşından kaldırım kaplaması yapıldığını ifade eden Atay, çevrede bulunan evlerin de bölgeye özgü doğal taşlarla kaplandığını aktardı.

Akay, çevre düzenlemesiyle de güzel bir estetik kazandırıldığını ve camide peyzaj çalışmasının bitirildiğini bildirerek, "Terör olaylarından dolayı sokakta, cami ve kilisenin birçok yerinde tahribat olmuştu. Yerli ve yabancı turistlere hitap edebilmesi ve güzel görünmesi için çalışmalar titizlikle yapıldı." dedi.

- "Turizm açısından çok yoğun bir ilgi olacağını düşünüyoruz"

Nusaybin Belediyesinde görevli arkeolog Abdurrahman Oruç ise parkta Hz. Muhammed'in 13 kuşaktan torunu Zeynel Abidin ve kız kardeşi Sitti Zeynep'in türbelerinin bulunduğuna işaret etti.

Bin yılı aşkın süredir yan yana duran cami ve kilisenin hem tarihi hem de hoşgörünün özelliklerini taşıdığını, bunun geleceğe aktarılmasını arzu ettiklerini vurgulayan Oruç, şunları kaydetti:

"Bu iki mabedin aynı alanda yer alması geçmişten gelen hoşgörü ve kardeşlik duygularının pekiştirilmesi açısından önemli. Günümüzde de bunun devam ettirilmesini istiyoruz. Son yıllarda özellikle bölgede yaşanan terör olaylarından dolayı bu mabetler epey zarar görmüştü. Bölgede sağlanan huzur ortamıyla buraya turizm açısından yoğun bir ilgi olacağını düşünüyoruz."

- "Hem tarihimizi koruyacağız hem de dünya mirası olacak"

Mor Yakup Kilisesi görevlisi Süryani Daniel Çepe de Mardin'de farklı etnik yapıların ve dinlerin yüzyıllarca bir arada hoşgörü içerisinde yaşadığını söyledi.

Nusaybin'de de bu birliktelik ve hoşgörünün izlerini taşıyan iki mabedin de korunmasını ve geleceğe aktarılmasını arzu ettiklerini vurgulayan Çepe, şöyle dedi:

"Burada kardeşlik bir arada yaşıyor, bundan da iyi ne olabilir? Zeynel Abidin Camisi restore edildi, kilisenin de restore edilmesi düşünülüyor. Daimi listeye girmesi gerçekten de çok güzel olacak. Hem tarihimizi koruyacağız hem de dünya mirası olacak. Nusaybin'e büyük katkısı olur."

- "Artık terörün gölgesinden sıyrılıp dünyaya açılmak istiyoruz"

Nusaybin'de turizm seyahat acentesi müdürü Semire Şineğu da Kültür ve İnanç Parkı'nın geçici listeden daimi listeye geçmesinin turizm için önem taşıdığını kaydetti.

Nusaybin'in bütün dünya tarafından tanınacağını ve turizmin hareketleneceğini ifade eden Şineğu, şunları söyledi:

"İnşallah güzel bir şekilde sonuçlanır ve dünyaya tanıtılır. Bu sayede dışarıdan çok sayıda yerli ve yabancı turistlerde gelecek. İlçede yaşanan terör saldırılarından dolayı hiçbir turist gelmiyordu maalesef. Daimi listeye geçmesiyle büyük bir katkısı olur. Artık terörün gölgesinden sıyrılıp, dünyaya açılmak istiyoruz. Bu bizim için güzel bir umut olabilir."

Kayseri'den gelen Serhay Şahin, bölgedeki tarihi iklimin kendisini büyülediğini vurgulayarak, "İki farklı dinin birlikte bu kadar uyumlu bir arada olması gerçekten de çok güzel. UNESCO daimi listeye geçmesiyle de Nusaybin hak ettiği değeri bulacaktır." diye konuştu.

İngiltere'den gelen ve ilk defa Nusaybin'i ziyaret eden Dilan Talga da "Çok güzel ve enteresan bir alan olarak ilgi çekiyor. Annem ve babam buralı ama ben ilk defa geliyorum. Londra'ya göre burası çok farklı burası çok etkileyici, çok güzel bir yer." ifadesini kullandı.

Unesco Dünya Miras Merkezi tarafından 15 Nisan 2014'te yapılan değerlendirme sonucunda Nusaybin'de Zeynel Abidin Cami ve Mor Yakup Kilisesi'nin içinde bulunduğu Kültür İnanç Parkı, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne kabul edilmişti.