Hükümet düşük zam yapmak isterken iyileştirmeler nedeniyle oran yüksek tutuldu.
Geçen yılın son günlerinde sigara ve akaryakıta gelen yüksek oranlı zamların arkasındaki neden ortaya çıktı. Hükümet, düşük emekli ve işçi maaşlarını iyileştirmek istediği için aslında düşük olması planlanan akaryakıt zammı yüksek tutuldu. Yılın son gününde yapılan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) düzenlemesi ile birlikte benzinin vergisi 20 kuruş, motorinin vergisi 15 kuruş, LPG'nin vergisi ise 18 kuruş arttı.
10-15 KURUŞ DİYE BELİRLENMİŞTİ
Söz konusu oranların, ekonomi yönetiminde de tartışmalara neden olduğu bildirildi. Bu nedenle zam oranlarının ilk etapta düşük tutulduğu kaydedildi. Örneğin, benzindeki verginin 10-15 kuruş civarında artırılması öngörülüyordu. Ancak emeklilere ek iyileştirme yapılmasına ilişkin düzenleme ile özelleştirme mağduru olarak nitelendirilen 4/C'li işçilere yapılacak ek zam, ek kaynak ihtiyacının ortaya çıkmasına neden oldu. Söz konusu iki düzenlemenin maliyetinin yaklaşık 5 milyar lira olduğu kaydedildi. Dolaysıyla, emekli ve 4/C'li işçilere yapılacak zamların karşılanması için, vergi artışlarının yüksek tutulduğu belirtildi.
IMF DE KARARDAN MEMNUN
Öte yandan, yılın son gününde yapılan zamların, IMF tarafından da olumlu karşılandığı stand-by anlaşması ile ilgili pürüzlerin aşılmasında da zamların etkili olduğu kaydedildi. Emeklilere ve 4/C'lilere yapılacak zamlar için, ek kaynak bulunmasını da IMF'nin talep ettiği vurgulandı.
En ucuz sigara 4.25 lira oldu
Maliye'nin, 2009 yılının son gününde sigarada ÖTV'yi artırmasının ardından yeni zamlı fiyatları açıklayan ilk sigara üreticisi Philip Morris Sabancı (Philsa) oldu. Philsa sigara fiyatlarına yüzde 15-27 arasında zam yaptı. Philsa'dan yapılan açıklamada ÖTV artışına dikkat çekilerek zamlı satışlara bugünden itibaren başlanacağı duyuruldu.
Yapılan zamla birlikte en ucuz sigara olan ve 3.25 liradan satılan Lider'in fiyatı 4.25 liraya çıkarılırken, daha önce 5.75 liradan satılan Uzun Marlboro 7 TL oldu. Yapılan zamla kısa Marlboro'nun fiyatı da Uzun Marlboro ile eşitlendi. Kısa Marlboro daha önce 5.50 liraya satılıyordu. Zammın ardından Uzun Parliament'in fiyatı 7.50'ya, Muratti 4.50 liraya, Uzun L&M 5.25 liraya, Uzun Lark 4.50 çıkarıldı. Maliye yaptığı düzenleme ile sigarada vergi oranlarını yüzde 58'den yüzde 63'e çıkarmıştı
PHILSA, ZAM İÇİN ÜÇ GÜN BEKLEDİ
Artışın ardından sigara üreticileri zam konusunda ağırdan alarak 3 gün beklerken, bu durum bakkal ve tekel bayilerinin kendi kafalarına göre zam yapmasına neden olmuştu. Fiyat kendi belirleyen bayiler üç gün boyunca kısa Marlboro'yu 6.5 liradan satarken kısa Winston ve Muratti'yi 4.8 liraya yükselttiler. Bayilerde LM 4 liradan 4.5 liraya, kısa Camel 5 liradan 5.5 liraya, Monte Carlo 3.5 liradan 4 liraya, Tekel 2000 de 4.75 liradan 5.25 liraya yükseldi.
TESK: Üreticiler 10 gündür sigara vermiyor
Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, yeni yıl öncesi sigaraya zam yapılacağı söylentileri nedeniyle 10 gündür bayilere sigara verilmediğini belirterek, eylem hazırlığı içerisinde olduklarını açıkladı. Palandöken, açıklamasında, sigaraya zam söylentileri ile birlikte önce bakkallara ve bayilere sigara verilmesinin yavaşlatıldığını ifade ederek, 5-6 gündür ise bakkallara ve bayilere hiç sigara verilmediğini vurguladı.
Palandöken “Bu haksız uygulama ile sigara satışı yapılamadığı gibi vatandaş ile bayiler karşı karşıya getiriliyor” dedi. Tütün Üst Kurulu'nun bu konuda inceleme başlatmasını isteyen Palandöken, aksi halde TESK olarak birlik ve federasyonlarla işbirliği içerisinde bu konuda eylem kararı alacaklarını bildirdi.
Liste gelmedi fiyatı bayiler belirledi
Sigara üreticileri zammı yapmakta 3 gün gecikince fiyatı bakkal ve bayiler belirledi. Bu durum sigaralarının farklı fiyatlardan satılmasına yol açtı. Bazı bayilerin ise sigara isteyen müşterilerine sigara satışının yeni liste gelinceye kadar durulduğunu söylediği öğrenildi. Bu durum, karaborsa dönemlerinin geri dönmesine yol açtı.
Emeklilere iyi tiryakilere kötü haber
Emekli maaşı ve işçi ücretleri için gereken 5 milyar TL'lik kaynak, sigara ve akaryakıttan karşılacnacak.