Kılıç Ali Paşa Camisi'nin Belgeseli Yayınlandı

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. büyük Türk denizcisi Kılıç Ali Paşa tarafından İstanbul Tophane'de yaptırılan ve inşasında Don Kişot'un yazarı Cervantes'in çalıştığı 435 yıllık Kılıç Ali Paşa Camisi'nin belgeselini yayınladı.

Kültür A.Ş. tarafından yapılan açıklamaya göre, yapımcılığını Kültür A.Ş.'nin, yönetmenliğini Hilal Akçay Özdemir'in yaptığı belgeselde cami hakkında ilginç bilgilere yer verildi.

Açıklamada, şunlar kaydedildi:

"İngilizce ve Arapça alt yazı seçeneklerinin de yer aldığı belgeselde anlatılanlara göre, Kılıç Ali Paşa yaklaşık 75-80 yaşlarında iken adıyla anılacak bir cami yaptırmaya karar verir. Kılıç Ali Paşa, caminin yapılacağı yerin talebi ve inşaat izni konusunda dönemin padişahı III. Murad ile görüşmeye gider. Rivayete göre Sultan Murad, Kılıç Ali Paşa'nın talebine karşılık, 'O, deryaların serdarıdır, varsın gücü yeterse camisini de derya üstüne yapsın. Yoksa ona karadan bir karış yer vermem' der. Bunun üzerine Kılıç Ali Paşa, 'Hünkarımız doğru derler, bizim evimiz de mekanımız da deryalardır. O halde mabedimizin de derya üzere inşası uygun olur' der ve Tophane-i Amire'nin önündeki rıhtımın doldurulmasıyla denizde cami inşa edilecek bir yer açar.

Belgeselde, caminin inşa edildiği yer hakkında olduğu gibi açılışına dair de ilginç bir söylenti yer alıyor. Halk arasında anlatılan bir hikayeye göre üstü başı toz içinde bir ihtiyar, Kılıç Ali Paşa'nın yanına gelerek, 'Caminin açılışını ben yapacağım' der. Orada bulunan padişah ve diğer devlet erkanı bunu tuhaf karşılasalar da Kılıç Ali Paşa bir şartla bunu kabul edeceğini belirtir. "Bundan böyle bu camide tüm namazları sen kıldıracaksın." İhtiyar da cevaben; "Her vakit değil ama her gün bir vakit mutlaka burada olacağım" der. Bu cevapla, ihtiyarın Hz. Hızır olduğu ortaya çıkar. Bu söylenti halk arasında o kadar kabul görür ki günümüze kadar ulaşan bir gelenek oluşur. Hz. Hızır ile namaz kılmak isteyenler, bir tam gün boyunca bu camide namaz kılarlar."

Belgeselde bir diğer ayrıntı ise Don Kişot kitabıyla tanınan İspanyol romancısı Cervantes hakkında. Cervantes, Kılıç Ali Paşa Camisi'nin inşaatında amele olarak çalışmış. Mimar Sinan'ın emrinde cami inşaatında çalışanların isimlerinin yazılı olduğu defterler, Vakıflar arşivinde bulundu ve içinde Cervantes'in ismine de rastlandı. Ünlü yazar, Haçlı donanmasında askerdi. İnebahtı Harbi'nden İspanya’ya dönerken 1575 senesinde bindiği kadırga Osmanlı donanması tarafından kuşatıldı. Cervantes, Kılıç Ali Paşa'ya esir düştü. Birkaç sene İstanbul'da kalıp cami inşaatında da çalışan Cervantes, sahibi tarafından azat edildikten sonra İspanya’ya döndü.

- 435 yıllık cami Ayasofya'ya benzerliğiyle dikkati ekiyor

Mimar Sinan'ın son büyük projelerinden biri olan caminin rengi, vapur ve bina bacalarından çıkan dumanlar dolayısıyla siyaha çalsa da, aslında pembe renkli Ayasofya'nın mimari açıdan küçültülmüş bir numunesi olarak dikkati çekiyor. Yarım kubbeleri, kemerleri ve destek duvarları ile cami, Ayasofya'nın küçük bir benzeri olmasına rağmen ondan daha güzel, daha ferah ve aydınlık olarak biliniyor.