'Köseyi Dönme' Deyimi Tokat'ta Bulunan 6 Asirlik Bu Handa Ortaya Çikti

Tokat’ta bulunan Çelebi Mehmet ve oglu 2’nci Murat döneminde yapildigi düsünülen Deveciler Hani, tarihte önemli bir yer tutuyor. 16. yüzyilda insa edilen bu han, günümüzde ilginç bir hikâyenin kaynagi olarak dikkat çekiyor. Hanin girisindeki iki kösede yer alan sadaka nisleri, zamanla ünlü bir deyimin dogusuna ev sahipligi yapti. Orta Asya’dan develeriyle gelen tüccarlar, Deveciler Hani’na geldiklerinde bu sadaka nislerine sadakalarini birakirlardi. Ihtiyaç sahipleri ise, bu nislerden sadece ihtiyaçlari kadar parayi alarak köseden dönüp giderlerdi. Bu durum, zamanla “Köseyi dönmek” deyiminin ortaya çikmasina neden oldu. Günümüzde, bu deyim çok fazla para kazanan, ani bir zenginlesme yasayan kisiler için kullanilsa da asil anlami ve kökeni Tokat Deveciler Hani’ndaki bu sadaka nisine dayaniyor.

“Köseyi dönmek deyimi Tokat’taki bu handan çikmaktadir”

Konuyla ilgili su açiklama yapan tarih arastirmacisi Aybike Gazme Gazioglu, “Köseyi dönmek deyiminin ilk çiktigi noktadayiz. Fatih Mehmet Pasa Hani’ndayiz. Bir diger adiyla Deveciler Hani’ndayiz. Eskiden Orta Asya’dan gelen tüccarlar develeriyle birlikte bu hana gelirlerdi ve bu hanin tam kösesinde sadaka nisi bulunmaktaydi. Hali vakti yerinde olan tüccarlar, bu sadaka nisine sadaka birakirlardi. Ardindan ihtiyaç sahipleri gelip bu sadaka nisinden ihtiyaçlari kadar para temin ederlerdi ve oradan köseden dönüp giderlerdi. Bu zamanla günümüze farkli bir sekilde evrildi. Fakat o dönemde kullanilan manasi budur. Günümüzde ise çok fazla para kazanan, bir anda zenginlesen insanlar için kullaniliyor. Lakin bu deyimin asil manasi budur. Hikayesi de Tokat Deveciler Hani’ndan çikmadir. Biraz o dönemleri yad edelim diyorum ve bu sadaka nisine, Orta Asya’dan gelen tüccarlar gibi sadaka birakmak istiyorum” dedi.

Deveciler Hani ve bu özel sadaka nisi, sadece bir tarihi yapi degil, ayni zamanda kültürel mirasimizin önemli bir parçasi olarak günümüzde de anilmaktadir.