GRAFİKLİ - Filistinli Tutuklular Ve Açlık Grevleri

İsrail hapishanelerinde hukuksuz uygulamalara maruz kalan Filistin tutuklu ve mahkumlar, tepkilerini en etkili şekilde ortaya koyup haklarını aramak için on yıllardır sık sık açlık grevlerine başvuruyor.

Filistinli tutukluların toplu açlık grevi eylemlerinin yaklaşık 50 yıllık bir geçmişi var.

İsrail askerlerinin darp ve hakaretlerinin son bulması ve koğuşlardaki koşulların iyileştirilmesini talep eden Filistinli tutuklular, ilk kez 1968 yılında üç gün boyunca açlık grevi girişiminde bulundu.

Aşkelon (Askalan) kentinde yer alan İsrail hapishanesindeki Filistinli tutukluların 11 Aralık 1976'da başlattığı toplu açlık grevi ise 65 gün sürdü ve o dönem tüm dünyanın dikkatini çekti.

İsrail ile 2011'de varılan esir takası anlaşması uyarınca serbest bırakıldıktan sonra tahliye şartlarını ihlal ettiği gerekçesiyle Temmuz 2012'de yeniden tutuklanan Samir el-İsavi ise, Ağustos 2012'den Nisan 2013'e kadar sürdürdüğü 9 aylık açlık greviyle İsrail hapishanelerindeki Filistin direnişinin sembol ismi haline gelmişti.

- Kayid 60 günden uzun süredir açlık grevinde

İsrail'in haksız uygulamalarına tepki göstermek için açlık grevine başvuran son isimlerden biri Filistin Halk Kurtuluş Cephesi (FHKC) mensubu Bilal Kayid oldu.

Filistin'in Nablus kentinden Kayid, yaklaşık 15 yıllık mahkumiyetinin ardından İsrail makamlarının, hakkında 6 ay 'idari tutukluluk' kararı vermesi üzerine 15 Haziran'da açlık grevine başladı.

Açlık grevinde 60 günü geride bırakan Kayid'in sağlık durumunun iyi olmadığı ancak hastanede elleri bağlı şekilde eylemini sürdürdüğü belirtiliyor. FHKC mensubu bazı tutuklular da Kayid'e destek için başladıkları açlık grevine devam ediyor.

Filistinli tutuklular, idari tutukluluk politikasının sona ermesi, tek kişilik hücrelerde tutulmamaları, koğuşlara yönelik baskınların son bulması, yakınları ve özellikle çocuklarının ziyarete gelebilmesi, hasta tutukluların tedavi hakkı ve tutuklulara yönelik hem bireysel hem de toplu cezaların kaldırılması gibi taleplerini dile getirmek amacıyla açlık grevine başvuruyor.

İsrail'in 'idari tutukluluk' adını verdiği uygulamaya göre, istihbarata dayalı olarak Filistinliler 1 ila 6 ay alıkonabiliyor. Tutuklunun, 'İsrail'in güvenliği için tehlike teşkil ettiğine' karar verilmesi halinde ise askeri hakim, suç isnadında bile bulunmadan tutukluluk süresini 5 yıla kadar uzatabiliyor.

- 5 Filistinli tutuklu, açlık grevi sırasında hayatını kaybetti

Filistin Ulusal Bilgi Merkezi'nin verilerine göre, İsrail hapishanelerindeki Filistinli tutuklulardan Abdülkadir Ebu el-Hafm 1970'te, Rasim Helava ve Ali el-Caferi 1980'da, Mahmud Fureytih 1984'te, Hüseyin Ubeydat da 1992'de açlık grevini sürdürürken hayatını kaybetti.

İsrail parlamentosu Knesset, 30 Temmuz 2014'te Filistinli tutuklu ve mahkumların 'zorla beslenmesine' imkan tanıyacak yasa tasarısını onaylamıştı.

Filistinli tutukluların, İsrail'in hukuksuz uygulamalarını protesto etmek amacıyla yaptıkları açlık grevleri şöyle:

- Er-Ramle Hapishanesi ve Kefer Yuna gözaltı merkezinde Şubat 1969'da yapılan grev 11 gün sürdü.

- Nifi Terista Hapishanesi'nde Nisan 1970'deki açlık grevi 9 gün sürdü.

- Askalan kentindeki hapishanede Mayıs 1970'de 7 günlük açlık grevi yapıldı.

- Askalan'daki hapishanede Eylül 1973'te başlayan açlık grevi, ekim ayına kadar devam etti.

- Askalan'daki hapishanedeki tutuklular, 11 Aralık 1976'da başlattıkları açlık grevini 65 gün sürdürdü.

- Filistinli tutuklular, Askalan'daki aynı hapishanede Şubat 1977'de 20 günlük açlık grevi yaptı.

- Nefha gözaltı merkezide Temmuz 1980'da başlatılan açlık grevi 33 gün devam etti.

- Cüneyd Hapishanesi'nde Eylül 1984'de 13 gün süren açlık grevi yapıldı.

- Kasım 1984'te Filistinli kadın tutuklular da 9 günlük açlık grevine girdi.

- Nefha Hapishanesi'nde Mart 1985'te 6 gün devam eden açlık grevi yapıldı.

- Cuneyd Hapishanesi'ndeki 3 binden fazla Filistinli tutuklunun Mart 1987'de başlattığı açlık grevi 20 gün sürdü.

- Nefha Hapishanesi'ndeki tutuklular Haziran 1991'de 16 gün boyunca açlık grevini sürdürdü.

- İsrail merkez hapishanelerin büyük bölümünde 25 Eylül 1992'de başlatılan açlık grevi 18 gün devam etti. İsrail'in hukuksuz uygulamalarına maruz kalan Filistinli tutuklular, bu eylemle haklarına kavuşmada başarılı olmuşlardı.

- Filistinli tutuklular, İsrail hapishanelerinin çoğunda 21 Haziran 1994'te 3 günlük açlık grevi yaptı.

- İsrail hapishanelerindeki tüm Filistinliler 18 Haziran 1995'te 'Bütün Filistin kadın ve erkek tutuklular serbest bırakılacak' sloganıyla başlattıkları açlık grevini 18 gün devam ettirdi.

- Askalan Hapishanesi'ndeki Filistinli tutuklular, 1996'da 18 gün boyunca açlık grevinde bulundu.

- İsrail hapishanelerindeki bütün Filistinliler, 2 Mayıs 2000 tarihinde tutuklulara uygulanan tecridi ve ziyaretçilere getirilen yeni uygulamaları protesto etmek için başlattıkları açlık grevine 30 gün devam etti.

- Nifi Terista Hapishanesi'ndeki Filistin kadın tutuklular, 26 Haziran 2001'de hapishanedeki kötü koşulları protesto etmek için 8 günlük açlık grevine girdi.

- İsrail hapishanelerin çoğunda 15 Ağustos 2004'te başlatılan açlık grevi 17 gün sürdü.

- Şatta Hapishanesi'nde 10 Temmuz 2006'ten itibaren 6 günlük açlık grevi yapıldı.

- İsrail hapishanelerindeki bütün Filistinli tutuklular, 18 Kasım 2007'de bir günlük açlık grevi yaptı.

- İsrail hapishanelerinde Filistinli tutukluların çoğu, 3 Mayıs 2011'de hapishanelerdeki tecrit ve hastaların tedavisine yönelik ihmalkarlığın son bulması için 27 gün devam eden açlık grevine girdi.

- FHKC mensubu tutuklular, Ekim 2011'de 21 gün boyunca açlık grevinde bulundu.

- İsrail hapishanelerindeki tüm Filistinli tutukluların 17 Nisan 2012'de başlattığı açlık grevi, Mısır'ın arabuluculuğunda İsrail Hapishaneler İdaresi ile Filistin Esirler Hareketi arasında anlaşmaya varılması üzerine 28'inci gününde sona erdi.

- Filistinli idari tutuklular 24 Nisan 2014'te yargısız tutuklamaları protesto etmek için açlık grevine başvurdu.

- Tek kişilik hücre cezalarını protesto eden İslami Cihad Hareketi mensubu tutuklular 9 Aralık 2014'te 10 günlük açlık grevi yaptı.

- Samir el-İsavi, Ağustos 2012'den Nisan 2013'e kadar 9 ay boyunca açlık grevini sürdürdü.

- İslami Cihad Hareketi liderlerinden Hıdır Adnan, 2012 yılında 66 gün açlık grevi yaptı, yaklaşık 30 tutuklu da Adnan'a bir süre destek verdi.

- Filistinli tutuklulardan Sair Helahile ve Bilal Ziyab'in 28 Şubat 2012'den itibaren başlattıkları açlık grevi 76 gün devam etti.

- İsrail askerlerince 21 Kasım 2015'te Ramallah'taki evinde gözaltına alınan gazeteci Muhammed Kıyk, İsrail'in idari tutukluluk kararı ve keyfi uygulamalarını protesto etmek için 24 Kasım'da başlattığı açlık grevini , 94 günün ardından 'idari tutukluluk süresinin uzatılmaması karşılığında' sonlandırdı.

- Hamas mensubu yaklaşık 400 Filistinli tutuklu, üç günlük açlık grevinin ardından İsrail Hapishaneler İdaresinin taleplerini kabul etmesi sonucu 6 Ağustos 2016'da grevi sonlandırdıklarını açıkladı.

- İsrail'in idari tutukluluk kararını protesto eden FHKC mensubu Bilal Kayid, 15 Haziran 2016'da başlattığı açlık grevine devam ediyor. FHKC mensubu bazı tutuklular da Kayid'e destek için başladıkları açlık grevini sürdürüyor.

- Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin 'tutuklu yakınlarının ziyaretlerinin kısıtlanması' kararını protesto eden onlarca Filistinli tutuklu da temmuz ayı sonunda başladıkları açlık grevine devam ediyor.

Filistin resmi verilerine göre, şu anda İsrail hapishanelerinde 7 bine yakın Filistinli tutuklu bulunuyor.